Dit liveblog is gesloten
Einde van het debat.
Einde van de tweede termijn van de zijde van de Kamer. De minister reageren over vijf minuten op de ingediende moties.
PVV-leider Wilders dient een motie in waarin hij het kabinet oproept per direct een volledige lockdown van Nederland in te stellen. Ook PvdD, GroenLinks, Denk, SP, PvdA, FvD, Van Haga, 50Plus, Van Kooten-Arissen en de SGP dienen moties in.
Hoekstra is klaar, einde van de eerste termijn van het debat. We gaan direct door met de tweede termijn, waarin de Kamerleden onder meer moties kunnen indienen.
Baudet (FvD) vraagt Hoekstra of Nederland de klimaatmaatregelen niet tijdelijk zou moeten opschorten. ,,Moeten we niet zeggen: we stoppen even met al die onzin en zetten nu in op de reële economie?''
Hoekstra: ,,We houden vol aan de ingeslagen weg.'' Hij wijst erop dat het kabinet en Baudet anders denken over de klimaatmaatregelen.
© ANP — Thierry Baudet (FvD) Door met minister Wopke Hoekstra (Financiën). Hij reageert op de resterende vragen uit de Kamer, zoals die van Krol (50Plus) over het ophogen van de limiet op contactloos betalen. Volgens Hoekstra lijkt het niet zo te zijn dat het coronavirus gemakkelijk via voorwerpen over te brengen is, maar banken overleggen wel over ophoging.
Hoekstra benadrukt ook het belang van contant geld voor sommige bevolkingsgroepen en zegt dat er geen enkele medische reden is om contant geld tijdelijk te verbieden.
Koolmees wil omwille van de voortgang vanavond niet ingaan op verzoeken die gaan over specifieke bedrijven of groepen werknemers. ,,Mijn focus ligt nu op het in de rit krijgen van de regelingen voor bedrijven, neemt u mij dat niet kwalijk.'' De minister benadrukt dat alle opmerkingen en verzoeken wel inhoudelijk worden bekeken, maar dat hij zich 'in het belang van de sectoren' vanavond liever richt op de grote lijn.
Wiebes is klaar, door met minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken). Hij is van plan het kort te houden, ,,het is een lange dag geweest''.
,,We hebben een noodpakket van drie maanden samengesteld, met mogelijke verlening van nog eens drie maanden. Daarmee hopen we rust te kunnen geven aan bedrijven'', zegt Koolmees.
© ANP — Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wiebes herhaalt nogmaals dat er eten genoeg is in Nederland, en dat hamsteren dus niet nodig is. Om dat duidelijk te maken, gaan supermarkten actie ondernemen, kondigt hij aan. De voedselketen wordt ook opgenomen in de lijst met cruciale beroepen.
© ANP — Eric Wiebes, minister van Economische Zaken Door met het debat. Minister Eric Wiebes (Economische Zaken) krijgt het woord over het noodpakket voor bedrijven en ondernemers.
,,We zien de bizarre situatie dat er in sommige branches enorme overschotten zijn, en bij andere enorme tekorten'', zegt Wiebes, die hoopt dat verschillende sectoren bereid zijn elkaar ook te helpen.
Het gaat bijvoorbeeld om een koffietentje dat door de sluiting zonder omzet zit maar wel de huur moet betalen. Daar zou een verhuurder de ondernemer tegemoet kunnen komen, zei de minister woensdagavond tijdens het debat over corona.
Hetzelfde zou kunnen gebeuren met een gesloten café dat een contract heeft met een brouwerij.
Het debat gaat weer verder. Premier Rutte krijgt opnieuw het woord. Hij leest nogmaals de tweet van Bruins voor waarin staat dat hij een flauwte kreeg door oververmoeidheid.
Minister Bruins heeft zojuist op Twitter laten weten in orde te zijn. Hij had naar eigen zeggen last van een flauwte door oververmoeidheid.
Kamervoorzitter Arib overlegt kort met alle fractievoorzitters. Ze schorst de vergadering tot 20.15 uur.
Minister Bruins wordt onwel. Kamervoorzitter Arib schorst de vergadering. De minister zakte plots in elkaar en viel achter het spreekgestoelte. Hij werd daarna overeind geholpen en de zaal uit begeleid.
© DIRK HOL — Minister Bruins werd plotseling onwel Er zijn nu ongeveer 350 bedden beschikbaar voor coronapatiënten op de intensive care, zegt Bruins, die dat wil vermeerderen met behulp van zogenaamde IC-boxen. Dat kan binnen een paar dagen geregeld zijn.
Klaver (GroenLinks) wil dat Bruins per direct de het vorderingsbesluit voor mondkapjes in werking stelt waarmee de overheid mondkapjes kan invorderen, bijvoorbeeld van bedrijven. De minister weigert dat in eerste instantie, maar komt daar plots op terug. ,,Ik zal die dat vorderingsbesluit vanavond in gang zetten'', zegt hij, waardoor de overheid vanavond wel die mogelijkheid krijgt.
© ANP — ,,Wij doen ons stinkende best om te zorgen dat er voldoende beschermingsmiddelen beschikbaar zijn'', zegt Bruins, die de situatie op dit moment 'superspannend' noemt.
Er komen ook nog veel mondkapjes aan, maar de minister wil daar niet onnodig op vooruit lopen, om te voorkomen dat hij straks te veel beloofd heeft. Er zijn vandaag 140.000 kapjes binnengekomen, maar binnen een paar dagen zullen er nog 'enkele miljoenen' beschikbaar komen.
Rutte is klaar met zijn beantwoording in eerste termijn. Minister Bruins (Medische zorg) staat op voor de aan hem gestelde vragen over beschermingsmiddelen en de IC-capaciteit.
© ANP — Bruno Bruins, minister voor Medische Zorg Het ministerie van Financiën meldt dat er bij de Belastingdienst tot dusver 650 verzoeken van ondernemers voor uitstel van betaling zijn binnengekomen. Het echte aantal ligt waarschijnlijk echter hoger: doordat aanvragen per brief moeten worden aangeleverd verwacht de fiscus dat er sprake is van een 'vertraagd effect'.
Het is volgens Rutte niet gemakkelijk om Nederlanders die vastzitten in het buitenland snel terug te halen. Daarom herhaalt hij zijn oproep om nu niet op vakantie te gaan. ,,We zitten met de gebakken peren'', aldus de bewindsman.
Ondertussen zijn de nieuwe begrotingsstaten van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gepubliceerd. Het noodpakket voor bedrijven en zelfstandigen levert een flinke extra kostenpost op.
Rutte benadrukt dat het beleid is gebaseerd op de adviezen van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Ouwehand (PvdD) wijst erop dat de WHO kritiek had op de RIVM-lijn dat groepsimmuniteit het doel is. ,,Dat is het doel niet, dat was dus een misverstand.''
Rutte zegt toe uit te zoeken of er nog meer gedaan kan worden om dit soort misverstanden in de toekomst te voorkomen. ,,We willen natuurlijk geen openlijk kritiek van de WHO, dat moeten we voorkomen'', zegt de premier.© ANP — Hijink (SP) hekelt Rutte's gebruik van de term groepsimmuniteit tijdens zijn speech, terwijl dat eigenlijk een bijkomend effect is van het beleid, en niet het doel.
Klaver (GroenLinks) gaat door op de IC-capaciteit. ,,Ik denk dat veel mensen zich daar zorgen over maken.'' Hij vraagt om transparantie over de achterliggende cijfers. Rutte verwijst naar minister Bruins (Medische Zorg) voor extra toelichting straks.
Baudet (FvD) vraagt Rutte of het klopt dat je het effect van een maatregel pas een week later kan waarnemen. Rutte beaamt dat.
Ook wil Baudet weten op basis van welke modellen of cijfers het kabinet eventueel besluit extra maatregelen te treffen. Daarop krijgt hij geen duidelijk antwoord, Rutte zegt zich te beroepen op het RIVM en de capaciteit op intensive cares. Baudet concludeert daarop dat Rutte 'geen idee' welke exacte cijfers ten grondslag liggen van het beleid.
© ANP — Thierry Baudet (FvD) Wilders noemt het 'onaanvaardbaar' dat Rutte niet het maximale doet om te voorkomen dat mensen ziek worden. ,,U zegt dat pas als de intensive care-capaciteit het niet meer aankan, u extra maatregelen zal nemen. Als dat nu niet meteen doet, bent u onaanvaardbaar bezig.''
Rutte benadrukt dat hij 'natuurlijk ook probeert' besmettingen te voorkomen. ,,Maar een lockdown zou heel lang kunnen duren, en voorlopig duurt het ook nog lang voordat er een vaccin is.''
Wilders (PVV): ,,Wat ik denk dat mensen niet zullen accepteren, is dat wij het huis dat in brand staat, niet maximaal doven.'' De PVV-leider verwijt Rutte opnieuw 'te experimenteren met mensenlevens'. ,,U kunt meer doen. Zorg er voor dat maximaal de bewegingen van mensen worden beperkt, zodat minder mensen ziek worden en daar aan sterven.'' Immuniteit is volgens hem voor latere zorg.
Rutte verwijst opnieuw naar de intensive-carecapaciteit, die leidend is voor het kabinet. Landen die zwaardere maatregelen hebben getroffen, doen dat volgens hem ook omdat de intensive cares de grote aantallen niet meer aankunnen. Rutte sluit niet uit dat zulke maatregelen ook in Nederland volgen, maar vooralsnog is daar geen reden toe, meent hij.
Ondertussen wordt het druk bij de interruptiemicrofoons. Wilders (PVV), Baudet (FvD), Klaver (GroenLinks) en Asscher (PvdA) staan klaar.
Volgens Rutte zijn de maatregelen van Frankrijk niet veel anders dan die van Nederland. Zij noemen dat een lockdown, en wij niet, stelt hij.
,,Een échte lockdown is dat echt iedereen thuis blijft'', gaat Rutte verder. ,,Zo'n lockdown zien we in Europa niet. Die term heeft dus veel varianten, Nederland heeft ook een gedeeltelijke lockdown. Laten we het hebben over social distancing.''
Rutte: ,,Extra maatregelen zijn denkbaar, hoewel dat op dit moment niet aan de orde is. Dan kan je denken aan dingen die de maatschappij nog verder op slot zetten.''
,,Immuniteit is geen doel. Het doel is aansturen op capaciteit op de intensive care'', zegt de premier.
De maatregelen werken alleen als we ons er ook aan houden, zegt Rutte. ,,Dat geldt voor afstand houden, handen wassen, maar ook voor niet onnodig met veel mensen bij elkaar komen.''
We gaan weer verder, het woord is aan premier Rutte. ,,Het blijkt hoe geweldig saamhorig Nederland is als de nood aan de man is'', zegt hij over de landelijke actie gisteravond waarbij mensen applaudisseerden voor alle hulpverleners.
Segers is klaar, einde van de eerste termijn van de zijde van de Kamer. Zometeen is het aan premier Rutte en zijn ministers voor de beantwoording van alle gestelde vragen.
Kamervoorzitter Arib schorst het debat tot 17.00 uur.
Als laatste is het woord aan Gert-Jan Segers (ChristenUnie). Hij vraagt onder meer aandacht voor de menselijke maat, zoals mensen die op dit moment uit huis worden gezet. Ook thuisonderwijs moet beter worden gefaciliteerd, bijvoorbeeld bij gezinnen die thuis geen computer hebben.
Segers wil ook weten hoe we aan wetenschappelijke kennis komen, als testen nu lastig is. ,,Hoe komen we dan aan goede informatie?''
Nu Kees van der Staaij (SGP). Hij wil graag weten wat het kabinet doet om het tekort aan testen op te lossen. Ook vraagt hij aandacht voor mensen die misschien wel in eenzaamheid sterven.
© ANP — Kees van der Staaij (SGP) Het woord is aan Femke Merel van Kooten-Arissen. Ze concludeert dat het RIVM op een andere lijn zit dan de WHO, en wil van Rutte weten waarom dat is.
Nu Henk Krol (50Plus). Hij roept iedereen op: ,,Houd u alstublieft aan de richtlijnen, het is belangrijk.''
Krol maakt zich zorgen voor de veiligheid van medewerkers in thuiszorg en wijkverpleging. ,,Kan de minister daarin meer regie nemen?'' Ook wil hij weten of en hoe mantelzorg nu moet worden uitgevoerd.
Krol is blij met het noodpakket voor bedrijven en ondernemers.
Baudet is klaar, door met Wybren van Haga. Hij vraagt zich af waarom we in Nederland niet veel meer testen, zodat we beter in kaart krijgen hoe groot de uitbraak is.
Van Haga noemt het noodpakket voor ondernemers 'een goed begin', waar hij tevreden over is.
Jetten (D66) bij de microfoon. ,,Erkent Baudet dat ook bij een complete lockdown het virus daarna weer de kop op kan steken?'' Hij vindt dat het virus van 'dag tot dag' bekeken en bestreden moet worden.
Baudet: ,,Dat is precies wat ik niet wil. Juist door die dag-tot-dagaanpak lopen we achter de feiten aan. Het duurt ongeveer een week voordat je ziet of een aanpak werkt.''
