Russische troepen zijn begonnen zich terug te trekken van de oude, in 1986 ontplofte kerncentrale in het Noord-Oekraïense Tsjernobyl. De manschappen hadden het complex in de regio van de Oekraïense hoofdstad Kiev kort na het begin van hun invasie vijf weken geleden veroverd.
Volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie trekken de militairen in de richting van Belarus, een Russische bondgenoot. Het is nog onduidelijk of iedereen vertrekt. Het Pentagon ziet ook andere troepenverplaatsingen weg van Kiev. De Amerikanen houden er rekening mee dat een deel naar het oosten van Oekraïne moet om daar verder te vechten.
Enkele dagen geleden verlieten de Russen na een korte bezetting al de stad Slavoetitsj, waar personeel woont van de kerncentrale van Tsjernobyl.
© REUTERS — Tsjernobyl. Vanwege de aanhoudende komst van vluchtelingen uit Oekraïne activeert het kabinet vanaf vrijdag het noodrecht (wat iets anders is dan de noodtoestand). Het houdt in dat vanaf vrijdag burgemeesters wettelijk verantwoordelijk zijn voor de opvang van Oekraïners. Tot nu toe moest het kabinet nog aan gemeenten vragen of ze Oekraïners wilden opvangen. ,,Nu wordt dat hun taak’’, zei staatssecretaris Van der Burg (Asiel) na afloop van een crisisoverleg tussen betrokken bewindslied.
Russische troepen rond de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn zich volgens het ministerie van Defensie in Moskou aan het hergroeperen om zich te gaan richten op andere gebieden en de 'bevrijding' van de separatistische Donbas-regio in het oosten van het land. De mededeling komt een dag nadat het ministerie aankondigde de militaire operaties tegen Kiev en de noordelijke stad Tsjernihiv drastisch terug te schroeven, ter ondersteuning van de vredesonderhandelingen.
Dat besluit werd in het Westen en Oekraïne met scepsis begroet, zeker nadat Tsjernihiv in de nacht toch zwaar werd gebombardeerd. Ook in de omgeving van Kiev zijn de aanvallen vooralsnog niet gestaakt.
Moskou heeft al eerder gezegd dat de focus nu ligt op het veroveren van de hele Donbas-regio, waar pro-Russische separatisten de zelfverklaarde republiekjes Donetsk en Loehansk hebben uitgeroepen. Delen van die provincies worden gecontroleerd door Oekraïne en het verzet in bijvoorbeeld de havenstad Marioepol is ondanks zware beschietingen nog altijd niet gebroken. De Oekraïense gouverneur van Donetsk zei dat er voortdurend granaatbeschietingen zijn langs de frontlinie.
Moskou eist dat Oekraïne afstand doet van de Donbas, dat een kleine 10 procent van het Oekraïense grondgebied beslaat. Kiev is daartoe niet bereid, maar heeft wel voorgesteld de status van het gebied voor vijftien jaar te bevriezen, mits de Russen zich terugtrekken. Overigens proberen de Russen het Oekraïense leger rond de separatistische regio's al dagen te omsingelen nadat was gebleken dat ze in het noorden onvoldoende slagkracht hadden.
Premier Mark Rutte stelt dat een eventueel vredesplan tussen Rusland en Oekraïne waarbij het laatste land stukken territorium aan Rusland verliest, niet betekent dat de sancties tegen Rusland zullen stoppen. Dat meldt persbureau Reuters. Mocht Rusland willen dat de sancties lichter worden, dan moet het land de soevereiniteit en het grondgebied van het binnengevallen land respecteren.
Vredesoverleg moet serieus zijn en geen afleiding, aldus Rutte. ,,En laat me een ding heel duidelijk maken: een vredesakkoord onder bedreiging, gepaard gaande met het verlies van Oekraïens territorium en soevereiniteit, is niet de manier om terug naar normaal te gaan. Noch zal het automatisch leiden tot het verzachten van de sancties."
De Nederlandse premier is momenteel op bezoek in Spanje. Hij spreekt er koning Felipe VI alsook de Spaanse premier Pedro Sanchez.
In zijn Herdenkingslezing (Lección Conmemorativa) van de Fundación Carlos de Amberes in het Prado Museum verklaarde Rutte dat de Russische aanval meer is dan een strijd tussen Oekraïne en de Russische agressor. 'Het is een gevecht voor democratie' en 'tegen herkolonisatie'.
De oorlog maakt helder dat Europa zijn manier van leven moet kunnen verdedigen, sprak Rutte. Om dit te bereiken moet de EU economisch nog sterker worden. Verder moet de afhankelijkheid van Russische olie en gas zo snel mogelijk worden afgebouwd en moet een sterkere EU beter gaan samenwerken met de NAVO.
De wijdverbreide en willekeurige Russische aanvallen op bevolkte gebieden in Oekraïne kunnen uiteindelijk oorlogsmisdaden worden, waarschuwt de hoge commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties. Volgens haar zit de bevolking van Oekraïne in 'een levende nachtmerrie' sinds Rusland vijf weken geleden zijn grootschalige invasie begon.
De levens van miljoenen mensen liggen overhoop omdat ze worden gedwongen hun huizen te ontvluchten of zich te verbergen in kelders en schuilkelders, terwijl hun steden worden geteisterd en vernietigd. Hoge commissaris Michelle Bachelet riep Moskou op gehoor te geven aan de krachtige internationale oproepen 'en onmiddellijk actie te ondernemen om zijn troepen van Oekraïens grondgebied terug te trekken'.
Tijdens de presentatie van haar jongste verslag over de mensenrechtensituatie in Oekraïne uitte Bachelet haar bezorgdheid over het gebruik van zogenoemde clusterbommen, die bij hun inzet ontploffen in talrijke kleinere projectielen en zo dood en verderf zaaien. Volgens de commissaris zijn er geloofwaardige beschuldigingen dat Russen dat zeker 24 keer hebben gedaan, en wordt onderzocht of ook Oekraïne zich er schuldig aan heeft gemaakt.
© AFP — Een man loopt door de Oekraïense stad Charkov met de restanten van een raket die clustermunitie kan afschieten. Rusland en China zijn 'nog meer vastbesloten' hun onderlinge banden te ontwikkelen en verder samen te werken. Dat heeft de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi woensdag gezegd na een ontmoeting met zijn Russische collega Lavrov. De twee spraken elkaar in het oosten van China.
De twee veroordeelden ook de, volgens hen, 'illegale en contra-productieve' sancties die het Westen Rusland heeft opgelegd.
© REUTERS — De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi (links), met zijn Russische collega Sergei Lavrov. Het Kremlin heeft hoopvolle verwachtingen over de onderhandelingen met Oekraïne de grond ingeboord. ,,We kunnen niet stellen dat er iets veelbelovends of enige doorbraak was", zei woordvoerder Dmitri Peskov. Volgens hem is er nog veel werk te verrichtten. Hij merkte wel op dat Moskou het positief vindt dat Kiev zijn eisen op schrift heeft gesteld.
Delegaties van beide kanten waren dinsdag positief over onderhandelingen in Istanboel, waarbij Oekraïne onder meer voorstellen deed over toekomstige neutraliteit als grote landen, ook van de NAVO, via de VN-Veiligheidsraad veiligheidsgaranties bieden. Moskou beloofde na het overleg de militaire operaties rond de hoofdstad Kiev en de noordelijke stad Tsjernihiv drastisch te reduceren als gebaar van goede wil voor verdere onderhandelingen.
In Kiev was het afgelopen nacht weliswaar relatief rustig, maar in Tsjernihiv en omgeving regende het volgens de regionale gouverneur bombardementen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski is sceptisch over de woorden van 'vertegenwoordigers van een land dat blijft vechten met de bedoeling om ons te vernietigen'.
© via REUTERS — Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov. China en Rusland veroordelen de 'illegale en contraproductieve' sancties die westerse landen hebben opgelegd aan Moskou vanwege de oorlog in Oekraïne. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov, voor het eerst in China sinds de invasie ruim een maand geleden, voerde gesprekken met zijn ambtgenoot Wang Yi in de oostelijke provincie Anhui. China heeft daar in de stad Huangshan twee dagen van overleg over Afghanistan georganiseerd waarbij ook onder meer de VS, Pakistan en de Taliban aanschuiven.
Rusland zoekt steun bij China nu het steeds meer is geïsoleerd op het wereldtoneel. De twee ministers spraken af hun 'strategische partnerschap' te versterken en 'met gezamenlijke stem' te spreken over mondiale kwesties. Volgens Lavrov leiden de twee landen de weg naar een 'eerlijker en democratischer wereldorde'.
Wang merkte op dat de onderlinge relatie de 'test van internationale turbulentie heeft doorstaan'. Volgens hem is er 'geen limiet aan de Chinees-Russische samenwerking en onze inspanningen om vrede te bereiken, en veiligheid te waarborgen'.
De stad Tsjernihiv in het noorden van Oekraïne, is volgens de gouverneur van de regio 'de hele nacht' beschoten en gebombardeerd ondanks Ruslands belofte, gisteren, zijn militaire activiteiten in dit gebied af te schalen.
'Tsjernihiv werd de hele nacht gebombardeerd met artillerie en vliegtuigen', meldde gouverneur Vyacheslav Chaus op Telegram, eraan toevoegend dat de civiele infrastructuur was vernietigd en dat de stad nog steeds zonder water of elektriciteit zit.
Het aantal vluchtelingen uit Oekraïne is ruim een maand na het begin van de oorlog opgelopen tot meer dan 4 miljoen. Volgens VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR zijn het er 4,019 miljoen. Daarnaast zijn er nog miljoenen Oekraïners ontheemd in eigen land
De teller stond twee weken geleden op 3 miljoen. Het leeuwendeel is naar Polen gevlucht, anderen naar buurlanden als Roemenië, Moldavië, Hongarije en Slowakije. De Poolse grenswacht heeft inmiddels 2,34 miljoen vluchtelingen doorgelaten, van wie er honderdduizenden naar landen in West-Europa zijn getrokken.
Het is dag 37 van de oorlog in Oekraïne. Gisteren werd na het vredesoverleg in Turkije duidelijk dat beide partijen wat dichter naar elkaar komen. Oekraïne is bereid een neutrale status aan te nemen en Rusland kondigt aan haar troepen gedeeltelijk terug te trekken uit Noord-Oekraïne. Buitenlandverslaggever Sanne Schelfaut vertelt erover.
Forum voor Democratie is donderdag niet aanwezig bij de videotoespraak van de Oekraïense president Volodimir Zelenski in de Tweede Kamer, meldt de partij op Twitter. FVD is het er niet mee eens dat een buitenlands staatshoofd in de Kamer het parlement toespreekt. De partij is ook niet bij het debat achteraf.
Volgens FVD is 'direct na zo'n toespraak van een vermoedelijk zeer emotioneel betrokken president ... die ongetwijfeld aanspraak zal maken op gevoelens van medeleven en verhevigde dadendrang, niet het moment voor reflectie'. De partij benadrukt in een statement dat in de Kamer de oorlog 'met rust en distantie' besproken moet worden.
Het standpunt van FVD over wat de partij 'de situatie in Oekraïne' noemt, is 'genoegzaam bekend en reeds uitvoerig toegelicht', zo valt in het statement te lezen. FVD is de enige partij in de Tweede Kamer die de Russische inval in Oekraïne niet wil veroordelen. Partijleider Thierry Baudet werd er door andere politici in een debat over de oorlog van beschuldigd 'wartaal' en 'Kremlinpropaganda' uit te slaan.
Volgens de Amerikanen trekken Russische troepen zich niet terug bij de Oekraïense hoofdstad Kiev, maar gaat het slechts om een verplaatsing van posities. Rusland "herpositioneert" zijn manschappen in de buurt van Kiev, aldus het Amerikaanse ministerie van Defensie. Het leger trekt zich niet terug en de Oekraïense hoofdstad blijft bedreigd, stelt het Pentagon, enkele uren nadat de Russen hadden aangekondigd weg te trekken.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski is sceptisch over de aankondiging van Rusland om de vijandelijkheden in de richting van de Oekraïense hoofdstad Kiev en de noordelijke stad Tsjernihiv drastisch te verminderen, meldt persbureau Reuters. Volgens Zelenski kan alleen een concreet resultaat van vredesbesprekingen worden vertrouwd. Hij ziet vooralsnog geen reden om uitspraken te geloven van 'bepaalde vertegenwoordigers van een macht die onze vernietiging nastreeft'. ,,Oekraïners zijn niet naïef.''
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski. Frankrijk ziet zijn plan voor een massale evacuatie uit de door Russen belegerde Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol vooralsnog stranden. De Russische president Vladimir Poetin gaf nog geen reactie op het voorstel voor de humanitaire operatie, die wordt gesteund door Griekenland en Turkije.
In dit stadium is evacuatie de komende dagen niet mogelijk, aldus de Franse regering na het jongste telefoongesprek tussen de Franse president Emmanuel Macron en Poetin. Macron had zijn plan voor de "uitzonderlijke" humanitaire operatie "voor iedereen die Marioepol wil verlaten" eind vorige week gepresenteerd. Poetin zou nu hebben gezegd "dat hij erover zou nadenken".
Roman Hribov, een van de Oekraïense soldaten die Slangeneiland in de Zwarte Zee tegen de Russen moesten verdedigen en de vijand 'Go fuck yourself!' toebeet, heeft vandaag een medaille gekregen van de autoriteiten van de regio Cherkasi, in het midden van het land.
Hribov en zijn twaalf collega's op het eiland verkregen vlak na het begin van de Russische invasie een heldenstatus. Zij verzetten zich tegen een overdaad aan vuurkracht. Een Russisch marineschip riep de militairen op het eiland op zich over te geven: ,,Dit is een oorlogsschip. Dit is een Russisch militair oorlogsschip. Ik stel voor dat u uw wapens neerlegt en u overgeeft om bloedvergieten en onnodige slachtoffers te voorkomen. Anders wordt u gebombardeerd.” De Oekraïners antwoordden: ,,Oorlogsschip, go and fuck yourself.”
Aanvankelijk werd daarna gemeld dat de militairen zouden zijn gesneuveld door Russisch vuur. Later bleek dat zij waren gevangengenomen. Hribov werd een aantal dagen geleden vrijgelaten door de Russen, tijdens een gevangenenruil.
Premier Mark Rutte heeft met de Oekraïense president Volodimir Zelenski gesproken over de vraag hoe bondgenoten hun coördinatie van wapenleveranties aan Oekraïne kunnen versterken. In de EU wordt daartoe al een poging gedaan.
Verder spraken ze over wapenleveranties en de laatste ontwikkelingen in de voortgang van de strijd van Oekraïne tegen de Russen, liet Rutte op sociale media weten. Zelenski dankte Rutte op Twitter voor zijn krachtige steun tegen de Russische agressie.
Nederland stuurde onder meer antitankraketten en luchtdoelraketten naar Oekraïne. Het kabinet maakt inmiddels niet meer bekend welke wapens worden geleverd. Ook wil het kabinet niet zeggen voor welk bedrag aan wapenhulp is geleverd.
Na het jongste vredesoverleg tussen Oekraïne en Rusland in Turkije eist de Amerikaanse regering daden van de Russen, geen woorden. Er is wat Rusland zegt en er is wat Rusland doet, aldus de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken. ,,De Verenigde Staten zijn gefocust op het laatste." Volgens de bewindsman ziet Washington bij de Russische regering nog geen signaal dat die het echt serieus neemt. De Russen moeten de agressie stoppen en hun strijdkrachten terugtrekken, aldus Blinken.
Nederland heeft zeventien Russische spionnen het land uitgezet. Dat heeft minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) vanmiddag bekendgemaakt. En de federale regering van België zet 21 Russische diplomaten het land uit. Ze hebben twee weken de tijd om het grondgebied te verlaten. Ierland wijst vier Russen de deur die zich niet aan 'internationale diplomatieke gedragsregels hebben gehouden.'
De eerste geluiden rond de vredesonderhandelingen tussen Russische en Oekraïense delegaties zijn overwegend positief. Zo liet de Russische viceminister van Defensie Aleksander Fomin weten dat Rusland zijn troepen rond Kiev en Tsjernihiv voor een groot deel zal terugtrekken.
De stap kan worden gezien als een gebaar van goede wil nu er wordt onderhandeld in Istanboel, maar kan ook een erkenning zijn van het vastgelopen Russische offensief rond Kiev. Fomin wees als reden voor de 'radicale' vermindering van de militaire activiteit op de volgens hem vorderende onderhandelingen en het vergroten van het 'wederzijdse vertrouwen'. Het kan volgens hem de 'noodzakelijke voorwaarden' scheppen voor verdere onderhandelingen en het bereiken van overeenstemming over een akkoord.
Kremlinonderhandelaar Vladimir Medinsky sprak met het Russische staatspersbureau Ria Novosti over een 'constructieve bijeenkomst', en belooft de Oekraïense voorstellen aan Poetin voor te leggen. Oekraïense onderhandelaar Mykhailo Podolyak deelt dat er nu genoeg vooruitgang geboekt zou zijn voor een ontmoeting tussen Zelenski en Poetin. Dat kan volgens Medinsky alleen als de ministers van Buitenlandse Zaken tot een overeenstemming komen.
Oekraïne heeft in de onderhandelingen in Istanboel naar voren gebracht dat het gastland Turkije een voorname rol kan spelen in een internationale overeenkomst waarbij Oekraïne veiligheidsgaranties krijgt. Een delegatielid zei dat dan ook Polen, Canada en Israël een rol kunnen spelen bij de totstandkoming van een dergelijk akkoord, evenals de VN-Veiligheidsraad. Turkije ligt net als Rusland en Oekraïne aan de Zwarte Zee en onderhoudt goede betrekkingen met Kiev en Moskou.
Volgens de Russische defensieminister Sergej Sjojgoe is de Oekraïense militaire capaciteit drastisch gereduceerd en is daarmee het hoofddoel van de eerste fase van de aanval bereikt. Oekraïne heeft volgens hem bijvoorbeeld helemaal geen marine meer. Hij waarschuwde ook dat Rusland 'op een geëigende manier' zal reageren als NAVO-landen Oekraïne voorzien van vliegtuigen of luchtafweer.
Het voornaamste doel is nu de regio Donbas te 'bevrijden' volgens Sjojgoe. De regio kwam in 2014 in opstand als gevolg van het afzetten in Kiev van de gekozen pro-Russische president Viktor Janoekovitsj. Sindsdien was er een oorlog gaande tussen pro-Russische separatisten enerzijds en Oekraïense militairen en milities anderzijds. Volgens Sjojgoe vechten ook buitenlandse huurlingen aan de zijde van Oekraïne en zijn er zeshonderd omgekomen in twee weken tijd.
Sjojgoe sprak in zijn ministerie tijdens een beraad waarbij ook stafchef generaal Valeri Gerasimov aanwezig was. Het was voor het eerst sinds 11 maart dat de defensieminister te zien én te horen was. Hij verdween 11 maart uit beeld en was slechts één keer te zien, afgelopen donderdag, tijdens een beraad van de veiligheidsraad van Poetin. Gerasimov was recent ook enige tijd uit beeld.
Het is volgens het Kremlin omdat ze het zo druk hebben met 'de speciale militaire operatie in Oekraïne' en geen tijd voor de media meer hebben. Geruchten deden de ronde dat de legerleiders in de problemen zijn geraakt door de trage of vastgelopen opmars in Oekraïne.
De plaatsvervangend chef van de Russische generale staf zei vrijdag al dat zijn troepen grotendeels de 'hoofddoelstellingen' van de eerste fase van de 'speciale militaire operatie' in Oekraïne hadden bereikt. Volgens kolonel-generaal Sergej Rudskoj verminderden de Russische troepen de gevechtskracht van het Oekraïense leger 'aanzienlijk' en kunnen ze zich als gevolg daarvan 'concentreren op de belangrijkste inspanningen om het hoofddoel te bereiken: de bevrijding van Donbass'.
Toen de Russen zaterdag raketaanvallen uitvoerden op het gebied rond Lviv, in het westen van Oekraïne, wekte dat verwarring vanwege de aangekondigde focus op de Donbass-regio in het oosten. Een militair deskundige uit Nederland sprak van 'een slimme tactiek'.
Het Kremlin ontkent dat Russische oligarch en Chelsea-eigenaar Abramovitsj en andere aanwezigen bij de vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne vergiftigd zouden zijn. De geruchten zouden deel zijn van een 'informatie-oorlog', aldus de Russische overheid.
Dmitri Peskov, woordvoerder van het Kremlin, bevestigt dat Abramovitsj vandaag weer aanwezig is bij de gesprekken in Turkije, maar voegt daaraan toe dat hij geen officiëel lid is van een van de delegaties.
Het Oekraïense leger stelt dat het bij de zuidelijke stad Krivi Rih de Russische aanvallers heeft teruggedrongen. De Russische strijdkrachten waren de stad van 660.000 inwoners tot op 10 kilometer genaderd, maar zijn vrijdag 40 kilometer van de plaats vandaan.
Krivi Rih is de zevende stad van het land en president Volodimir Zelenski komt ervandaan. Ze ligt 345 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Kiev. Eerder maakten de Oekraïense strijdkrachten al melding van het terugslaan van troepen in het noorden, onder meer ten noordoosten van Kiev en in voorsteden van de hoofdstad.
De Oekraïense delegatie zou voor de huidige onderhandelingsronde in Turkije zijn gewaarschuwd niets te eten en drinken, schrijft de Britse krant Sky News na de Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba gesproken te hebben.
Gisteren brachten de Amerikaanse krant The Wall Street Journal en het journalistieke onderzoekscollectief Bellingcat naar buiten dat meerdere Oekraïense onderhandelaars, waaronder oligarch Roman Abramovitsj, vergiftigd zouden zijn en in een ziekenhuis behandeld moesten worden. Na een van de gesprekken zou Abramovitsj last van zijn ogen en huid hebben gekregen, zo meldde de Wall Street Journal gisteren als eerste. Ook andere deelnemers vertoonden deze klachten. Ze waren overigens allemaal ook weer binnen 2 dagen hersteld. De Oekraïense delegatie sprak de geruchten over vergiftiging tegen; het zou gaan om een 'omgevingsfactor'.
Uit beelden van de onderhandelingen in Turkije blijkt dat Russische oligarch en Chelsea-eigenaar Roman Abramovitsj ook nu weer aanwezig is. Eerder was de steenrijke Rus ook bij onderhandelingen gevraagd door Kiev als bemiddelaar. Op dezelfde beelden is ook te zien dat de onderhandelaars hun glazen bedekt houden en water drinken uit gesloten flessen.
President Recep Tayyip Erdogan heeft de Russische en Oekraïense onderhandelaars ontvangen in Istanbul. Hij denkt dat de bijeenkomst de weg kan effenen voor een ontmoeting tussen de presidenten Vladimir Poetin en Volodimir Zelenski, zei hij op televisie tegen beide delegaties. Volgens hem is de tijd gekomen om resultaten te boeken. Het is aan de strijdende partijen 'deze tragedie' te stoppen, aldus Erdogan.
Bronnen in Rusland lieten ondertussen aan persbureau TASS weten dat een 'mijlpaal' kan worden bereikt. Mocht dat niet lukken, dan zouden de gesprekken per video kunnen worden voortgezet. Oekraïne had eerder laten weten geen doorbraak over de belangrijkste kwesties te verwachten.
© AFP — President Erdogan ontvang de Russische en Oekraïense delegaties. Oekraïne hoopt dinsdag drie humanitaire vluchtroutes te kunnen openen om burgers uit belegerde steden en dorpen te evacueren. Een daarvan is bedoeld om mensen in eigen auto's uit de in puin geschoten zuidelijke havenstad Marioepol te laten vertrekken, zei vicepremier Irina Veresjtsjoek.
Die omsingelde stad ligt al weken onder vuur van Russische troepen, maar het verzet is hevig. Volgens Oekraïne zijn in Marioepol de afgelopen weken zeker 5000 mensen gedood, maar het werkelijke aantal zou wel eens twee keer zo hoog kunnen zijn. In de stad zonder watertoevoer, elektriciteit en verwarming woonden voor de oorlog meer dan 430.000 mensen. Volgens de burgemeester willen ongeveer 160.000 inwoners Marioepol verlaten.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zijn Russische en Oekraïense collega gesproken voordat de onderhandelingen over de oorlog in Oekraïne in Istanbul van start gaan. Hij herhaalde zijn wens dat beide partijen de wapens snel laten zwijgen. Volgens hem bewegen zaken in een positieve richting. De verwachtingen zijn evenwel niet hooggespannen.
Ruim een maand na het begin van de oorlog spreken delegaties van beide kanten elkaar vanaf 09.30 uur in het presidentiële Dolmabahce-paleis in Istanbul, meldde Erdogans kantoor. Voordien hebben Turkse bemiddelaars apart een gesprek met de twee delegaties.
Oekraïne wil dat de Russische troepen zich terugtrekken en veiligheidsgaranties van de Russen. Rusland eist onder meer dat Kiev afziet van NAVO-lidmaatschap en de twee staatjes in de oostelijke Donbas-regio's erkent als onafhankelijk en de in 2014 ingelijfde Krim erkent als Russisch.
© AP — President Erdogan zou zijn Oekraïense en Russische collega's hebben gesproken voordat de onderhandelingen in Istanbul van start gaan. Oekraïense en Russische delegaties komen vandaag in Turkije bijeen voor een nieuwe onderhandelingsronde over de oorlog in Oekraïne. Het is de eerste keer in twee weken dat vertegenwoordigers van beide landen weer fysiek bij elkaar komen.
De delegaties ontmoeten elkaar in Istanbul. In de afgelopen weken werd alleen onderhandeld via een videoverbinding. Daarvoor ontmoetten de buitenlandministers van Oekraïne en Rusland elkaar in de Zuid-Turkse badplaats Antalya. Ook vonden er eerder onderhandelingen plaats in Belarus.
Volgens Oekraïense overheidsvertegenwoordigers zijn er in Marioepol de afgelopen weken zeker 5000 mensen gedood. Dat is het aantal mensen dat tot dusverre is begraven, maar de vertegenwoordigers spreken mogelijk zelfs van 10.000 doden. ,,De begrafenissen zijn tien dagen geleden gestopt vanwege aanhoudende beschietingen'', zei presidentieel adviseur Tetiana Lomakina tegen persbureau AFP.
Marioepol is een van de steden die het zwaarst zijn getroffen tijdens de oorlog die ruim een maand geleden begon. De zuidelijke havenstad wordt al weken omsingeld door Russische troepen en heeft geen watertoevoer, elektriciteit en verwarming. Ook is er een tekort aan voedsel en medicijnen.
In de afgelopen weken zijn duizenden inwoners via humanitaire corridors naar veiligere delen van Oekraïne vertrokken. Voor de oorlog had de stad meer dan 430.000 inwoners.
© REUTERS — De stad Marioepol wordt al weken belegerd. Humanitaire hulp wordt belemmerd door de strijd. Een woordvoerder van het Kremlin heeft in een interview met het Amerikaanse televisienetwerk PBS ontkend dat Rusland van plan zou zijn om kernwapens in te zetten bij de oorlog in Oekraïne. Die wapens worden alleen gebruikt indien het voortbestaan van het land bedreigd wordt, aldus Dmitri Peskov.
,,We hebben een veiligheidsconcept dat duidelijk beschrijft dat we alleen kernwapens inzetten als het voortbestaan van onze staat, ons land, bedreigd wordt", aldus Peskov tegen PBS. "Laat ons die twee dingen van elkaar gescheiden houden, het voortbestaan van de staat en de militaire operatie in Oekraïne. Die hebben niets met elkaar te maken."
Het Westen vreest dat de Russische president Poetin bereid is om nucleaire wapens te gebruiken, nadat hij kort na het begin van de inval de nucleaire strijdkrachten in verhoogde staat van paraatheid had gebracht.
Poetin waarschuwde ook dat landen die tussenbeide komen in het conflict rekening moesten houden met gevolgen 'die ze nog nooit hadden meegemaakt'. Op de vraag of de president daarmee verwees naar de inzet van atoomwapens, antwoordde Peskov: ,,Nee, ik denk het niet."
Hij stelde in het interview verder dat Rusland niet van plan is om Navo-landen aan te vallen. ,,Als het geen wederzijdse daad is, als ze ons niet verplichten dat te doen, dan kunnen we en willen we daar niet aan denken."
© AFP — Dmitri Peskov op een foto gemaakt in 2020. De Amerikaanse president Joe Biden zegt geen beleidswijziging van de VS te hebben aangekondigd toen hij zaterdag stelde dat de Russische president Vladimir Poetin 'niet aan de macht kan blijven'. Hij zou hiermee alleen zijn eigen woede hebben geuit over de Russische inval in Oekraïne.
,,Ik uitte mijn verontwaardiging, hij mag niet aan de macht blijven, zoals slechte mensen geen slechte dingen mogen blijven doen", zei Biden maandag in het Witte Huis. ,,Maar het betekent niet dat we een fundamenteel beleid hebben om iets te doen om Poetin op welke manier dan ook af te zetten. Ik was toen niet bezig, en ben dat nu ook niet, met het formuleren van een beleidswijziging", zei hij. ,,Ik uitte de verontwaardiging die ik voel."
Het Kremlin liet eerder weten de gewraakte uitlatingen van Biden 'zeker alarmerend' te vinden en zijn verklaringen op de voet te blijven volgen.
Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn minstens 5.000 mensen om het leven gekomen in de stad Marioepol, in het zuidoosten van het land. Dat heeft een raadgever van de Oekraïense president bevestigd aan het Franse persagentschap AFP.
,,Ongeveer 5.000 mensen werden begraven, maar door voortdurende raketaanvallen, worden de lijken de afgelopen tien dagen niet meer begraven", zo zei Tetiana Lomanika. Volgens haar zou het dodentol oplopen tot ongeveer 10.000 doden wanneer rekening wordt gehouden met de mensen die nog onder het puin liggen.
© Videostill — Rondom het vliegveld van Marioepol is hevig gevochten. Rusland vraagt niet langer om Oekraïne te 'denazificeren' en is bereid om Kiev toe te laten tot de Europese Unie als het militair niet-gebonden blijft als onderdeel van de lopende onderhandelingen over een staakt-het-vuren. Dat schrijft de Financial Times.
Moskou en Kiev bespreken een pauze in de vijandelijkheden als onderdeel van een mogelijke deal waarbij Oekraïne zijn streven naar NAVO-lidmaatschap zou opgeven in ruil voor veiligheidsgaranties en het vooruitzicht om lid te worden van de EU.
De vluchtelingenstroom uit Oekraïne lijkt over haar hoogtepunt heen. Eerder staken 200.000 Oekraïners per dag de grens over, nu zijn dat er nog rond 40.000. ,,Maar we weten niet wat er morgen gebeurt. We moeten voorbereid zijn op de komst van nog miljoenen vluchtelingen.” Dat zei Eurocommissaris van Binnenlandse Zaken Ylva Johansson na afloop van nieuw spoedberaad met de EU-ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie in Brussel.
Van de nu ruim 3,8 miljoen vluchtelingen zitten er meer dan 1,5 miljoen in Polen, meer dan een miljoen zijn doorgereisd verder Europa in, de rest zit voornamelijk in Roemenië, Hongarije, Slowakije, Oostenrijk, Tsjechië, Estland en Litouwen.
Onder leiding van de Franse Raadsvoorzitter Gérald Darmanin werden de lidstaten het eens over een tienpuntenplan dat onder meer voorziet in gerichte opvang van kinderen, al dan niet begeleid, die bijna de helft van de vluchtelingenstroom uitmaken, en maatregelen om te voorkomen dat zij in handen van criminelen vallen. Ook komt er een EU-platform voor registratie van wie tijdelijke bescherming wil – de registratie zelf verloopt nationaal - en een index per lidstaat van zowel aantallen vluchtelingen als opvangcapaciteit.
Volgens Johansson zaten Oekraïners al voor de oorlog in de top-5 van slachtoffers van mensenhandel, en is dat de afgelopen weken alleen maar erger geworden. ,,Het aantal meldingen van verdachte auto’s die vrouwen en kinderen oppikken stijgt.”
De wekenlange Russische beschietingen van de oostelijke Oekraïense stad Charkov hebben tot grote verwoestingen geleid, zegt burgemeester Ihor Terechov. Bijna 1180 woongebouwen met meerdere verdiepingen, meer dan vijftig kleuterscholen, ongeveer zeventig scholen en vijftien ziekenhuizen zijn vernield, aldus Terechov tegen het Oekraïense persbureau UNIAN.
De afgelopen 24 uur is de tweede stad van het land, die voor de oorlog ongeveer 1,5 miljoen inwoners telde, bijna zestig keer beschoten met artillerie en mortieren. Bewoners van verwoeste huizen worden ondergebracht in overgebleven (kleuter)scholen, kelders en metrostations. Ondanks de beschietingen blijven supermarkten in Charkov geopend en is al het benodigde voedsel volgens de burgemeester beschikbaar.
De stad krijgt humanitaire hulp uit andere steden en er is een lading medicijnen ter waarde van 880.000 dollar (ruim 800.000 euro) uit de VS aangekomen. ,,Charkov is een Russischsprekende stad", citeerde de krant Ukrayinska Pravda Terechov. Hij zegt dat veel inwoners vrienden en familieleden in Rusland hebben. ,,Mensen hadden in hun ergste dromen nooit kunnen vermoeden dat Rusland Oekraïne en Charkov zou aanvallen", aldus de burgemeester.
Ook de hoofdstad Kiev gaat al geruime tijd gebukt onder Russische bombardementen. Volgens burgemeester Vitali Klitsjko zijn sinds het begin van de oorlog op 24 februari meer dan honderd mensen omgekomen, onder wie vier kinderen. Nog eens zestien gewonde kinderen liggen in het ziekenhuis. De lichamen van ruim twintig mensen konden volgens Klitsjko niet worden geïdentificeerd. 82 woongebouwen met meerdere verdiepingen zijn vernietigd.
© charkov Oekraïense troepen hebben een dorpje aan de rand van Charkov, de tweede grootste stad van het land, heroverd. Dat meldt het Franse persagentschap AFP.
Tijdens een beveiligingsmissie hebben Oekraïense soldaten de Russische troepen verjaagd uit Mala Rogan, een klein dorp op zo'n vier kilometer van Charkov. ,,Er liggen hier overal Russische lijken", zo getuigde een Oekraïense militair aan AFP. Volgens hem lopen de Russische verliezen op tot zeker 25 soldaten. Daarnaast werden ook verschillende Russische voertuigen vernietigd.
Mala Rogan is van groot strategisch belang voor de Russen. Vanaf dit dorp bombarderen ze woonwijken in Charkov, zo verklaarde de burgemeester van het dorp Igor Terekhov. Enkele kilometers naar het noorden woeden nog steeds gevechten om Vilkhivka, een ander dorp vanwaaruit de Russen hun aanvallen lanceren.
De Oekraïense stad Irpin is volgens de burgemeester volledig heroverd op Russische troepen. ,,Ons Irpin is bevrijd van het Moskouse kwaad!!! Eer aan Oekraïne! Eer aan haar verdedigers! Eeuwige herinnering aan de gevallen helden", meldt de burgemeester van de stad ten noordwesten van Kiev op Twitter.
Eind vorige week stelde het Britse ministerie van Defensie op basis van inlichtingendiensten al dat de kans reëel is dat Russische troepen bij Irpin omsingeld kunnen worden. Ook bevestigden de Britten Oekraïense meldingen dat een tegenoffensief rond de hoofdstad Kiev succesvol lijkt.
Het Kremlin vindt de uitlatingen van de Amerikaanse president Joe Biden dat Vladimir Poetin een slager is die niet aan de macht kan blijven 'zeker alarmerend'. Moskou blijft Bidens verklaringen op de voet volgen, zei een woordvoerder.
Biden ontkende zondag dat hij met zijn opmerkingen een dag eerder in Polen opriep tot een ander regime in Rusland. Het Witte Huis probeerde eerder al duidelijk te maken dat Biden alleen wilde zeggen dat de Russische leider geen macht zou moeten krijgen over zijn buurlanden. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Franse president Emmanuel Macron hebben zich in soortgelijke zin uitgelaten.
Een ontmoeting tussen de Russische president Vladimir Poetin en zijn Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski zou nu 'contraproductief' zijn, zegt de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov. Dat is pas aan de orde als beide kanten dichter bij een akkoord zijn over de voornaamste twistpunten, aldus Lavrov tegen Servische media.
Zelenski heeft herhaaldelijk gevraagd om een ontmoeting met Poetin, in een poging de inmiddels ruim een maand durende oorlog te beëindigen. Hij zei zondag dat Oekraïne tijdens een nieuwe gespreksronde deze week in Turkije nog eens duidelijk zal maken dat het geen delen van het land zal afstaan. ,,Veiligheidsgaranties en neutraliteit, niet-nucleaire status van onze staat, we zijn klaar om ervoor te gaan." De lastigste geschilpunten zijn de status van de Oost-Oekraïense regio Donbas en van het schiereiland de Krim.
De Russische eis om Oekraïne te demilitariseren wil Zelenski niet inwilligen. Een akkoord is volgens hem pas mogelijk als Moskou zijn troepen terugtrekt. Volgens het Kremlin is er tot nu toe niet veel bereikt tijdens de diverse onderhandelingsrondes, terwijl het Russische leger doorgaat met bombardementen op steden.
© AFP — President Zelenski (links) en president Poetin (rechts) tijdens een ontmoeting in december 2019.