De oorlog die Rusland voert in Oekraïne gaat na bijna 3 maanden de ‘derde fase’ in, zeggen leiders in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Volgens hen zal de nieuwste fase zich kenmerken door langdurige gevechten.
Er heerst een overwinningssfeer bij het Oekraïense leger en Poetin zou ‘ernstig ziek’ zijn. Lees hier een overzicht van de gebeurtenissen van afgelopen nacht.
© AP — Volgens het Oekraïense leger is een bijna volledig Russisch bataljon vernietigd bij het oversteken van de rivier Severski Donets in de Donbas. 'Het door Rusland opgelegde militair-civiele bestuur in Cherson heeft aangekondigd dat het Rusland zal vragen om de Cherson-regio op te nemen in de Russische Federatie', deelt het Oekraïense ministerie van Defensie in een bericht op Twitter.
Het ministerie verwacht dat er een referendum in het gebied gehouden zal worden, waarvan de resultaten gemanipuleerd worden zodat dit verzoek zal worden goedgekeurd. 'Inwoners van Cherson gaan naar alle verwachting verder met het demonstreren tegen de Russische bezetting.'
De instroom van Oekraïense vluchtelingen naar Duitsland neemt af. Dat zegt minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser tegen de krant Rheinische Post. Faeser zei dat er nu ongeveer 2000 Oekraïners per dag in Duitsland arriveren. Half maart waren dat er ongeveer 15.000.
De bewindsvrouw verwacht dat de meeste vluchtelingen uit Oekraïne op termijn weer terugkeren naar hun land. ,,Sommigen zullen blijven als zij de kans zien om met hun kwalificaties voet aan de grond te krijgen op de Duitse arbeidsmarkt," zei Faeser.
Ze voegde eraan toe dat er nog veel inspanningen moeten worden geleverd om met name vrouwen, kinderen en ouderen goed op te vangen. Volgens Faeser is er onder de Duitse bevolking nog steeds grote bereidheid om te helpen. ,,Vluchtelingen worden hier zeer goed opgevangen. Er gaat op dit moment niets mis."
De overvolle Oekraïense graansilo’s baren de wereld steeds meer zorgen. Vanuit Europa wordt met man en macht gewerkt aan meer export over land, nu Rusland de Zwarte Zee blijft blokkeren.
© AFP — Een schip wordt volgeladen met graan in de haven van het Roemeense Constanza. Dat is een van de havens waarnaar moet worden uitgeweken, nu Rusland de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee blokkeert. Het hoofd van de Oekraïense inlichtingendiensten Kirilo Boedanov voorziet dat de oorlog in zijn land nog voor het einde van het jaar zal eindigen met een Russische nederlaag. Dat zei hij vrijdagavond in een prognose bij de Britse omroep Sky News. Het gaat om de meest gedetailleerde en optimistische prognose van een hooggeplaatste Oekraïense functionaris tot nu toe.
Volgens Boedanov gaat de oorlog zo goed dat Oekraïne tegen het einde van het jaar alle veroverde gebieden terug zal krijgen, inclusief het schiereiland de Krim en de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het keerpunt zou in de tweede helft van augustus komen.
Het Russische leger is volgens Boedanov lang niet zo sterk als gedacht wordt. ,,De Russische kracht is een mythe. Het is niet zo krachtig. Het Russische leger is gewoon een horde mensen met wapens", aldus het hoofd van de inlichtingendienst.
De inlichtingenbaas stelt dat er al een staatsgreep gaande is tegen de Russische president Vladimir Poetin. ,,Uiteindelijk zal de leiding van de Russische Federatie veranderen. Dat proces is al in gang gezet en het gaat die kant op. Het kan onmogelijk worden gestopt", aldus Boedanov tegen Sky News.
Bovendien beweerde hij dat Poetin ernstig ziek zou zijn en er ,,psychisch en fysiek" slecht aan toe zou zijn. Bewijs voor die beweringen gaf Boedanov niet.
De oorlog die Rusland voert in Oekraïne gaat de ,,derde fase" in, zeggen leiders in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Volgens hen zal de nieuwste fase zich kenmerken door ,,langdurig vechten".
Volgens een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken, Viktor Androesiv, bestond de eerste fase uit pogingen van Rusland om Oekraïne ,,binnen een paar dagen" in te nemen. Daarna volgde een fase waarin Rusland de Oekraïense troepen probeerde te omsingelen en in meerdere belegerde gebieden uit te schakelen.
Tijdens de nieuwste fase zal het Russische leger de terreinwinst verdedigen die het sinds de invasie op 24 februari heeft geboekt, stelt Androesiv. Het gaat dan bijvoorbeeld om veroverd gebied in de oostelijke regio's Donetsk en Loehansk. ,,Dit laat zien dat ze van plan zijn om het een lange oorlog te maken", aldus de adviseur.
Volgens Androesiv lijkt het erop dat Moskou door de oorlog te rekken het Westen aan de onderhandelingstafel hoopt te krijgen. Het Westen zou dan Oekraïne kunnen overtuigen zich over te geven, zou de gedachte zijn.
Tweeënhalve maand na de Russische inval in Oekraïne heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski opgeroepen tot nog grotere druk van de internationale gemeenschap op Moskou. ,,Met elke dag oorlog nemen de wereldwijde bedreigingen toe en heeft Rusland een nieuwe kans om instabiliteit in andere delen van de wereld uit te lokken", zei het staatshoofd vrijdagavond in een videoboodschap.
Zelenski hekelt dat er landen zijn die sancties tegen Moskou tegenhouden of hulp voor Kiev blokkeren, zonder daarbij landen bij naam te noemen. Ondertussen sterven dagelijks mannen en vrouwen in Oekraïne en dreigen de oorlog en de Russische blokkade van de Oekraïense havens een wereldwijde voedselcrisis te ontketenen, zei de president.
,,Daarom is veel meer druk op Rusland nodig", aldus Zelenski. Om een einde te maken aan de oorlog en ,,ons land snel te bevrijden", heeft Kiev de hulp ,,uit Europese landen, uit landen van de hele vrije wereld" nodig.
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski. Het stadsbestuur van de Letse hoofdstad Riga heeft vandaag besloten een reusachtig monument voor het Rode Leger, dat dateert uit de Sovjettijd, te ontmantelen. Het 79 meter hoge monument veroorzaakte heel wat controverse.
,,De sloopwerkzaamheden zullen niet goedkoop zijn, aangezien het monument gemaakt is van gewapend beton en bestaat uit verschillende reusachtige sculpturen", verklaarde de burgemeester van Riga, Martins Stakis.
De constructie werd tussen 1979 en 1985 gebouwd ter herdenking van de overwinning van het Sovjetleger op nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Elk jaar komen op 9 mei duizenden Russen aan het monument bijeen om die overwinning te herdenken. Voor heel wat Letten is die datum de start van een moeilijke Sovjetbezetting die pas in 1991 eindigde.
Bijna alle monumenten en gedenkplaten uit het Sovjettijdperk, met uitzondering van die op militaire begraafplaatsen, werden in 1991 verwijderd. Het monument van Riga werd echter beschermd door een verdrag uit 1994 tussen de Letland en Rusland.
Vandaag stemde het Letse parlement voor een wijziging van dit verdrag, waardoor het monument geen wettelijke bescherming meer geniet. In een tweet verklaarde de Russische ambassade in Riga 'verontwaardigd' te zijn over het 'verraderlijke en ongerechtvaardigde besluit dat geen morele of wettelijke basis heeft'.
In 1997 probeerde een groep vrijwilligers het monument op te blazen, maar het explosief ging te vroeg af. Twee mensen kwamen daarom om het leven. Later werden nog verschillende petities gelanceerd. Telkens werd de drempel van 10.000 handtekeningen gehaald, maar toch verwierpen de autoriteiten het voorstel.
© ANP / EPA — Het omstreden sovjetmonument in de Letse hoofdstad Riga zal worden verwijderd. De afvallige Georgische regio Zuid-Ossetië wil op 17 juli een referendum houden over toetreding tot Rusland. Vertrekkend president Anatoli Bibilov van de zelfbenoemde republiek heeft daarvoor een decreet getekend, meldt het Russische persbureau TASS.
De nieuwgekozen president van Zuid-Ossetië Alan Gaglojev zei eerder deze week nog een 'signaal' van Rusland af te wachten voordat hij een referendum wil organiseren over toetreding tot dat land. Hij won zondag de verkiezingen in Zuid-Ossetië van Bibilov en neemt op 24 mei de taken over. Rusland heeft eerder de hoop uitgesproken dat Gaglojev de relatie met Moskou 'continueert'.
,,We komen naar huis", schreef Bibilov op Telegram. ,,Zuid-Ossetië en Rusland zullen één worden. Dit is het begin van een nieuw, groot hoofdstuk."
Voor Georgië is een referendum onacceptabel, omdat het Zuid-Ossetië nog altijd als deel van het land beschouwt. Moskou erkent de Georgische regio's Zuid-Ossetië en Abchazië sinds 2008 als onafhankelijke republieken. Rusland trok toen Georgië binnen en veroverde Zuid-Ossetië binnen een dag. Rusland zei die oorlog te beginnen vanwege genocide op de Russische bevolking. De Russische invasie in Oekraïne begon met een vergelijkbare redenering.
© REUTERS — Vertrekkend president Anatoli Bibilov van de zelfbenoemde republiek Zuid-Ossetië. De Duitse autoriteiten hebben in de haven van Hamburg een luxejacht in beslag genomen dat toebehoort aan Farkhad Akhmedov, een Russische zakenman tegen wie Europese sancties zijn ingesteld.
Luna is al het tweede jacht dat in Hamburg aan de ketting wordt gelegd, na de Dilbar een maand geleden. Dat jacht is eigendom van de Russische oligarch Alisjer Oesmanov
De federale recherche heeft bevestigd dat de eigenaar van het jacht Luna op de lijst staat van Russische prominenten tegen wie Europese sancties zijn ingesteld na de Russische inval in Oekraïne. Volgens een tweet van de autoriteiten is de eigenaar van het vaartuig Farkhad Akhmedov.
De 66-jarige zakenman is actief in de energiesector en de politiek. ,,Hij staat dicht bij het Kremlin en is een actief zakenman in economische sectoren die aanzienlijke inkomsten opleveren voor de regering van de Russische Federatie", staat te lezen in een document van de EU met de lijst van gesanctioneerde Russen.
Zijn jacht is naar schatting 400 miljoen euro waard.
© Jonas Walzberg/dpa — Het luxejacht Luna in de haven van Hamburg. In Oekraïne is voor het eerst sinds de Russische invasie een militair uit Rusland voor de rechter verschenen. De 21-jarige tankcommandant staat terecht voor oorlogsmisdaden. Vadim Sjisjimarin heeft volgens het Openbaar Ministerie in Kiev op 28 februari een 62-jarige burger op een fiets doodgeschoten in het dorpje Tsjoepahivka, in de grensregio Soemi.
De sergeant was samen met vier andere Russische soldaten op de vlucht voor het Oekraïense leger, meldde justitie eerder. Hij zou van een andere militair het bevel hebben gekregen de man te doden om te voorkomen dat hij iets zou vertellen over hun aanwezigheid.
De rechtszaak wordt woensdag vervolgd. De Rus kan bij veroordeling een levenslange celstraf krijgen. Het proces is van groot symbolisch belang voor Oekraïne, dat Rusland beschuldigt van wreedheden tegen duizenden burgers. Moskou ontkent dat het leger doelbewust burgers aanvalt.
Het Russische nutsbedrijf Inter RAO stopt vanaf zaterdag 'voorlopig' met de levering van elektriciteit aan Finland. Volgens de Finse netbeheerder Fingrid zijn betalingsproblemen de reden.
De netbeheerder meldt dat het niet tot problemen zal leiden. Volgens Fingrid voorziet de stroom uit Rusland in 10 procent van de totale elektriciteitsbehoefte van het land. Het hoopt dat te kunnen compenseren door meer stroom uit Zweden te importeren en in eigen land op te wekken.
Volgens Fingrid heeft het Russische bedrijf sinds 6 mei geen geld meer gehad van Nord Pool, een Europese beurs voor het verhandelen van stroom. Een dochteronderneming van Inter RAO zegt dat dit voor het eerst is in haar 20-jarig bestaan. Ze hoopt dat de situatie snel verbetert en de handel kan worden hervat.
De leiders van Finland hebben donderdag kenbaar gemaakt graag aan te sluiten bij de militaire alliantie NAVO. Een stap die door het Kremlin als een bedreiging wordt gezien.
NS gaat strenger toezien op het gratis reizen met een Oekraïens paspoort. Er arriveren inmiddels minder vluchtelingen in Nederland maar toch wordt nog vaak gebruikgemaakt van de regeling. Dat suggereert misbruik. ‘Het is niet bedoeld voor een tripje naar de outlet in Limburg.’
De buitenlanddienst van de Europese Unie voelt er niets voor om zijn voorstel voor een embargo voor olie uit Rusland nog even te parkeren, zeggen ingewijden. Die uitweg wordt in Brussel geopperd nu het plan op taai verzet van vooral Hongarije stuit, waardoor ook de andere nieuwe sancties al ruim een week worden opgehouden.
De nieuwe strafmaatregelen 'vormen een pakket' in de ogen van EU-buitenlandchef Josep Borrell en zijn staf, zegt een hoge EU-bron. Hij spreekt van 'een interne samenhang die zou moeten worden bewaard'. De ingewijde gaat er daarom nog altijd vanuit 'dat in principe het pakket in zijn geheel wordt aangenomen'.
Het ongeduld groeit over de slepende onderhandelingen van de EU-landen over het zesde sanctiepakket voor Rusland. Dat bevat ook bijvoorbeeld strafmaatregelen voor een aantal Russen uit Kremlinkringen, en die krijgen door het gedraal de kans hun Europese bezittingen in veiligheid te brengen. Ook de belangrijke Sberbank ontkomt voorlopig aan sancties. Terwijl de lidstaten het, op de olieboycot na, over het pakket eens zijn.
Hongarije, maar ook Slowakije, Tsjechië en Bulgarije zeggen nog niet zonder Russische olie te kunnen. De landen is respijt aangeboden, maar dat is voor Hongarije nog niet genoeg.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, komt volgende week naar Den Haag. Hij voert daar overleg met onder anderen premier Mark Rutte, minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) en minister Kajsa Ollongren (Defensie).
Er wordt onder meer gesproken over de Nederlandse steun aan Oekraïne. Er is inmiddels voor meer dan 100 miljoen euro aan militaire goederen naar de regering in Kiev gegaan waaronder vijf pantserhouwitsers.
Ook spreekt de Oekraïense bewindsman met de Tweede Kamer en wordt hij ontvangen door koning Willem-Alexander op Paleis Huis ten Bosch.
© AFP — De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba (links). Rusland zal vanaf morgen niet langer elektriciteit leveren aan buurland Finland wegens onbetaalde rekeningen. Dat meldt de in Helsinki gevestigde leverancier RAO Nordic Oy, die volledig in handen is van het Russische InterRAO.
RAO Nordic Oy heeft sinds 6 mei geen betaling ontvangen voor aan Finland geleverde elektriciteit, zegt de groep in een verklaring. ,,Daarom zijn wij genoodzaakt de invoer van elektriciteit vanaf 14 mei op te schorten", aldus de leverancier.
De door de Russen geleverde elektriciteit is volgens persbureau AP voor 10% van de Finse elektriciteitsconsumptie. Daardoor zouden de problemen voor de Finnen te overzien zijn.
Finland maakte eerder bekend dat het land wil toetreden tot de NAVO. Het Kremlin hekelt die wens. Een toetreding wordt door Rusland gezien als 'een bedreiging'.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft volgens verschillende media uitgehaald naar zijn Franse collega Emmanuel Macron. Zelenski beschuldigt hem ervan 'tevergeefs' te proberen een constructieve dialoog met de Russische president Vladimir Poetin te voeren.
,,We moeten geen uitweg zoeken voor Rusland, en Macron doet dat, tevergeefs", zei de Oekraïner tegen de Italiaanse tv-zender Rai 1. ,,Ik weet dat hij resultaten wil bereiken met zijn bemiddeling tussen Rusland en Oekraïne, maar hij krijgt er geen", zei de Zelenski in een interview dat daarna ook op zijn Telegram-kanaal werd gepubliceerd.
Volgens Zelenski besprak Macron met hem de mogelijkheid om territoriale concessies te doen aan Rusland om op die manier een uitweg uit het conflict te vinden. Iets wat Zelenski en Oekraïne totaal niet bevalt.
Het Élysée reageert dat dat Macron 'nooit iets met Vladimir Poetin heeft besproken zonder de toestemming van president Zelenski". ,,Hij heeft altijd gezegd dat het aan de Oekraïners is om te beslissen over de voorwaarden van hun onderhandelingen met de Russen."
© EPA — Begin februari 2022. De Franse president Emmanuel Macron (links) en zijn Oekraïense collega Volodimir Zelenski in betere tijden, nog voor de Russische invasie van Oekraïne. Nederland is niet principieel tegen een lidmaatschap van Oekraïne in de Europese Unie, maar het moet wel zorgvuldig getoetst worden. Dat deelde premier Mark Rutte vandaag in zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad.
,,Toetreden tot de Europese Unie is een ontzettend lang en ingewikkeld proces”, zei Rutte. ,,Landen moeten voldoen aan enorm veel voorwaarden moeten ze kunnen toetreden. Oekraïne heeft die aanvraag gedaan, en die nemen we zeer serieus. We zijn ook helemaal niet tegen een lidmaatschap van Oekraïne. Waar we wel voor zijn, is dat we het ook zorgvuldig toetsen.”
Afgelopen week sprak Rutte het Oekraïense parlement in Kiev nog toe, maar in zijn speech miste enige toe- of afzegging van een Oekraïens lidmaatschap tot de EU. Hij draaide er wel omheen door te zeggen: ,,Oekraïne is een gewaardeerd lid van de Europese familie. Sinds 2017 heeft het land een formele overeenkomst met de Europese Unie. Voor mij is het nu duidelijk dat deze familieband dichter groeit met de dag.”
© ADR — Premier Mark Rutte tijdens zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad. De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft voor het eerst sinds de Russische aanval op Oekraïne gesproken met zijn Russische ambtgenoot, Sergej Sjojgoe. Austin riep op tot een 'onmiddellijk staakt-het-vuren in Oekraïne', laat zijn woordvoerder weten in een korte verklaring.
De Amerikaanse minister benadrukte het belang van het openhouden van de communicatielijnen met Rusland. De twee bewindslieden spraken elkaar op 18 februari voor het laatst, aldus het Pentagon. Zes dagen later viel Rusland Oekraïne binnen.
Het Russische leger is bij de mogelijk zwaarste Oekraïense artillerieaanval tot nu toe in de Donbas tientallen tanks en pantservoertuigen in één keer kwijtgeraakt. Het dodental loopt mogelijk in de honderden. Het Britse ministerie van Defensie noemt de mislukte aanval een teken aan de wand: ,,Dit zegt veel over de druk die Russische officieren ondervinden om vooruitgang te boeken.”
Tientallen uitgebrande en gebombardeerde Russische legervoertuigen liggen over honderden meters verspreid aan de Donets-rivier, nabij het dorp Bilohorivka in het oosten van Oekraïne. Dat blijkt uit beelden die door het Oekraïense leger zijn vrijgegeven. Militaire waarnemers telden tot nog toe 73 voertuigen, waaronder minstens 7 T72- en T80-tanks, 17 gepantserde BMP-infanterievoertuigen, kleine boten en trucks. Een tiental voertuigen ligt als een hoop puin bij elkaar aan een van de oevers van de rivier, waarover twee kapotgebombardeerde pontonbruggen liggen.
Volgens Oekraïense militaire bronnen wilde een volledig Russisch bataljon maandag of dinsdag de Donets oversteken tussen de steden Izjoem en Sjevjerodonetsk. In die regio wordt al wekenlang zwaar gevochten. Izjoem werd in april ingenomen door Russische troepen, Sjevjerodonetsk is voorlopig nog in Oekraïense handen. Het bataljon zou geprobeerd hebben de Donets over te steken om die laatste stad in de rug aan te vallen.
© via REUTERS — De twee pontonbruggen zonken naar de bodem van de rivier. Het Oekraïense leger bleek van die plannen op de hoogte te zijn geweest via uitgekiende verkenningsmissies en dronebeelden. Nadat Russische logistieke troepen de twee pontonbruggen over de rivier hadden aangelegd en de eerste tanks en pantservoertuigen erover waren gereden, barstte er een artilleriebombardement los boven het gebied, zo blijkt uit beelden die achteraf werden gemaakt. Het Russische bataljon zou rookgranaten gebruikt hebben en bomen in brand hebben gestoken om de locatie van de pontonbruggen te verhullen, maar duidelijk zonder resultaat.
Mogelijk gaat het om de zwaarste artillerieaanval tot nog toe die door Oekraïne werd uitgevoerd tegen het Russische leger. Berichten over hoeveel militairen bij de aanval zijn omgekomen, zijn er voorlopig nog niet, maar analisten schatten in dat het er mogelijk honderden zijn.
Na de aanval van maandag of dinsdag zou het Russische leger gisteren geprobeerd hebben om een reddingsmissie op touw te zetten en de rivier opnieuw over te steken. Op dronebeelden is te zien hoe een nieuwe pontonbrug is aangelegd, dit keer aan de overkant van de rivier. Ook die ligt echter voor de helft in het water, terwijl in de buurt nog een voertuig in brand staat. Het Britse ministerie van Defensie bevestigde vanmorgen in zijn dagelijkse update de eerste aanval.
© via REUTERS In Kiev begint woensdag het eerste proces over oorlogsmisdaden sinds de Russische invasie in Oekraïne. Op de beklaagdenbank zal een jonge Russische soldaat zitten die ervan wordt verdacht een 62-jarige man te hebben gedood.
De beschuldigde, de 21-jarige Vadim Shishimarin, kwam vandaag in handboeien en in een grijs trainingspak aan in een districtsrechtbank in Kiev voor een inleidende zitting. Het bureau van de openbare aanklager liet aan persbureau AFP weten dat het proces zal doorgaan op 18 mei, in dezelfde rechtbank. Shishimarin wordt ervan verdacht met een kalasjnikov een ongewapende 62-jarige burger te hebben gedood. Hij zou door het raam van de auto waarin hij op dat moment zat hebben geschoten.
Volgens het Oekraïense openbaar ministerie was de Russische soldaat met vier andere militairen onderweg nadat hun konvooi op 28 februari was aangevallen. Zij hadden de auto gestolen in de buurt van het dorp Sjoepachivka in de noordoostelijke regio Soemi. Het slachtoffer, dat niet is geïdentificeerd, reed op een fiets aan de kant van de weg in de buurt van zijn huis.
De advocaat van Shishimarin verklaarde dat zijn cliënt de moord op een 62-jarige man heeft bekend, maar zei niet of hij al dan niet schuldig zou pleiten. Hij riskeert levenslange gevangenisstraf als hij wordt veroordeeld voor oorlogsmisdaden en moord met voorbedachten rade.
Volgens de beschuldigde kreeg hij het bevel te schieten. ,,Ik heb één keer op hem geschoten. Hij viel en we vervolgden onze weg", verklaarde hij. Woensdag gaf het Oekraïense openbaar ministerie een foto van de beklaagde vrij.
© ANP / EPA — De 21-jarige Russische soldaat Vadim Shishimarin (midden) in de rechtszaal. Oekraïense vrouwen die naar Polen zijn gevlucht, moeten toegang krijgen tot geboortebeperkende middelen en hebben recht op abortus. De vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties UNHCR maakt zich zorgen of Oekraïners die tijdens de oorlog verkracht zijn wel een abortus kunnen krijgen in Polen.
Volgens de UNHCR voldoet de abortuswetgeving van Polen niet aan de internationale standaarden. Sinds 2020 is abortus alleen nog in uitzonderlijke gevallen toegestaan. Tegen die beslissing is in Polen veel gedemonstreerd, maar de conservatieve regering houdt vast aan de strenge regels.
Uit Oekraïne komen bij de VN meldingen binnen dat mensen verkracht worden door Russische soldaten. Toezichthouders proberen die berichten te onderzoeken.
Sinds de oorlog uitbrak in Oekraïne zijn al meer dan 3 miljoen Oekraïners naar Polen gevlucht. Vrouwenrechtenorganisaties zien in dezelfde periode al een stijging in de vraag naar abortuspillen, met name vanuit Polen en Oekraïne.
© ANP / EPA — Vluchtelingen uit Oekraïne moeten eenvoudiger en sneller een bankrekening kunnen openen, zegt VluchtelingenWerk. De vluchtelingen hebben daarvoor een biometrisch paspoort nodig, met een chip waarop bijvoorbeeld hun vingerafdruk staat, maar in Oekraïne hebben veel mensen niet zo'n paspoort.
VluchtelingenWerk wil dat banken meer ruimte krijgen om soepeler te zijn en dat de vluchtelingen sneller een ander identiteitsbewijs krijgen, zodat ze alsnog een bankrekening kunnen openen. Met een rekening kunnen ze werken en salaris ontvangen, maar ook een telefoonabonnement of een verzekering afsluiten.
Het bedrag aan financiële transacties dat is tegengehouden in het kader van de sancties tegen Rusland is de afgelopen weken flink gestegen. Het gaat om iets meer dan 425 miljoen euro, maakte het kabinet vrijdag bekend. Ruim drie weken geleden stond de teller nog op 274 miljoen.
De tegoeden die zijn bevroren door Nederlandse financiële instellingen zijn in die tijd nauwelijks gegroeid. Daar gaat het om bijna 641 miljoen euro.
Nationaal sanctiecoördinator Stef Blok kwam vandaag met zijn eindrapport. Hij concludeert 'dat er bij de bevriezing van tegoeden - op basis van de huidige informatie - geen aanwijzing is dat er iets gemist is'. Hij werd aangesteld omdat de Kamer ontevreden was over de uitvoering van de sancties door het kabinet.
Volgens Blok moet er wel wel wat verbeterd worden als het gaat om toezicht en handhaving van sancties. Hij pleit voor een permanente sanctiecoördinator bij Buitenlandse Zaken. Verder moet de meldplicht van notariaat, advocatuur en accountancy worden versterkt. Ook moet het makkelijker worden om gegevens uit te wisselen.
© ANP — Stef Blok. De benefietactie van Nederlandse bioscopen en filmhuizen voor Oekraïne heeft zo'n 15.360 euro opgebracht. Distributeur ABC Film Distribution laat weten dat dit bedrag mogelijk nog wat hoger ligt omdat bioscopen ook losse donaties van bezoekers hebben overgemaakt naar Giro555.
Voor de benefietactie draaiden verschillende bioscopen en filmhuizen sinds 31 maart een of meerdere keren de film The Guide. De film van de Oekraïense regisseur Oles Sanin, kwam uit in 2014. De film is bekroond met meerdere prijzen, maar heeft nooit eerder in een Nederlandse bioscoop gedraaid. Volgens ABC Film Distribution trok de film in de actieperiode ongeveer 1500 bezoekers. Er deden uiteindelijk 45 bioscopen mee met de actie.
The Guide speelt zich af in de jaren 30, toen miljoenen Oekraïners honger leden door wetten die werden opgelegd door het Sovjetregime. Wanneer de vader van de 10-jarige Peter in Sovjetrepubliek Oekraïne wordt vermoord, vlucht de jongen samen met een blinde kobzar, een rondtrekkende muzikant, genaamd Ivan Kotsjerha. De film kreeg twee prijzen op het Odessa International Film Festival, in de categorie Beste Acteur en Beste Cinematografie. Bovendien was de film de Oscar-inzending van Oekraïne, voor de categorie Beste Internationale Film.
Het Russische leger viel op 24 februari Oekraïne binnen. Sindsdien zijn miljoenen mensen het land ontvlucht, duizenden mensen gedood of gewond geraakt en talloze gebouwen verwoest. Op Giro555 is tot nu toe al meer dan 160 miljoen euro gedoneerd voor hulp aan Oekraïne. Het gironummer werd eind februari namens elf samenwerkende hulporganisaties geopend om geld op te halen voor de getroffenen van de oorlog daar.
De ministers van Financiën van de G7 zijn van plan om bijna 30 miljard euro steun te gaan bieden aan Oekraïne vanwege de Russische invasie van het land. Dat meldden bronnen aan het Duitse blad Der Spiegel. Volgende week is in Duitsland een bijeenkomst van de ministers van Financiën van de G7.
Op die bijeenkomst zal onder meer worden gepraat over de financiering van de wederopbouw van Oekraïne. Het steunpakket van bijna 30 miljard euro in de vorm van leningen en subsidies zou Oekraïne tot eind dit jaar moeten helpen met zijn financiële verplichtingen. Daarbij zou Oekraïne dus niet het gehele bedrag terug hoeven te betalen.
Overigens is er volgens Der Spiegel wel een Europees G7-land dat nog niet heeft ingestemd met het steunpakket. Welk land dat is, werd niet gemeld. De G7 bestaat uit de Verenigde Staten, Duitsland, Canada, Frankrijk, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk. Ook de Europese Unie neemt deel aan het overleg.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is geen voorstander van een eventueel Navo-lidmaatschap van Zweden en Finland. Zijn land is sinds 1952 aangesloten bij de militaire alliantie, waarvan de dertig lidstaten nieuwe leden unaniem moeten goedkeuren.
,,We hebben geen positief oordeel. Scandinavische landen zijn als gasthuizen voor terroristische organisaties'', zei Erdogan. Hij beschuldigde Stockholm en Helsinki van 'het herbergen van PKK-terroristen', verwijzend naar de Koerdische Arbeiderspartij.
Voormalige leiders van Turkije hebben volgens Erdogan een fout gemaakt door Griekenland eerder toe te laten treden tot de Navo. ,,We willen niet een tweede fout maken.'' Als Turkije zich niet achter de eventuele aanvragen van Zweden en Finland schaart, betekent dit dat die landen geen lid kunnen worden van het bondgenootschap.
De Finse buitenlandminister Pekka Haavisto roept in een reactie op tot geduld en een stapsgewijze aanpak. Daarnaast stelt hij dat Turkije eerder positief zou hebben gereageerd. Haavisto en zijn Zweedse collega zijn morgen in Berlijn bij een informele bijeenkomst van de NAVO. Daar treffen ze ook hun Turkse ambtgenoot.
Finland en Zweden hebben nog geen officieel besluit genomen over toetreding tot de NAVO, maar lijken daar wel toe te neigen. Dit weekend wordt meer bekend over of beide landen zich bij het bondgenootschap willen aansluiten. NAVO-chef Jens Stoltenberg zei eerder dat de landen snel lid kunnen worden.
© REUTERS — De Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft in een telefoongesprek met Vladimir Poetin aangedrongen op een staakt-het-vuren in Oekraïne, en wel zo snel mogelijk. De bewering dat nazi's daar aan de macht zijn, zoals Rusland beweert, is onjuist, aldus Scholz op Twitter.
Scholz heeft de Russische president gewezen op Russische verantwoordelijkheid voor de mondiale voedselsituatie. De oorlog maakt het erg moeilijk voor Oekraïne graan het land uit te krijgen, terwijl het een belangrijke leverancier is, waar veel landen afhankelijk van zijn.
Poetin zei volgens het Kremlin dat de onderhandelingen over een einde van het conflict 'worden geblokkeerd door Kiev', zoals hij al vaker heeft beweerd. Beide leiders hebben elkaar al vaker gesproken. Het gesprek van vrijdag, het eerste in weken, kwam er volgens Moskou op initiatief van Duitsland. De contacten tussen Rusland en Duitsland worden op verschillende niveaus voortgezet, aldus Moskou.
Het Verenigd Koninkrijk heeft sancties afgekondigd tegen mensen die dicht in de buurt van president Vladimir Poetin staan. Het gaat onder meer om zijn ex-vrouw Ljoedmila Otsjeretnaja, neven en nichten van Poetin en de waarschijnlijke huidige vriendin van de president, Alina Kabajeva.
,,We leggen het duistere netwerk rond Poetin bloot en we richten ons op de luxe levensstijl die zij aanhouden. Onze blik is op de binnenste cirkel rond Poetin'', aldus minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss. ,,We zullen doorgaan met de sancties totdat Oekraïne zegeviert.''
Volgens officiële informatie ontvangt Poetin een bescheiden salaris, maar het vermoeden is dat hij miljarden euro's heeft. De Britten zeggen dat veel van Poetins fortuin is ondergebracht bij familieleden en andere naasten, die een hoge functie krijgen en in ruil daarvoor loyaal moeten blijven aan de president.
De foto’s van Timur Mirosjnytsjenko, die vanuit een bunker het Eurovisie Songfestival becommentarieert, gingen de wereld rond. Het was een opvallend beeld. Maar wel noodzakelijk, vertelt de presentator aan het Belgische Qmusic.
Oekraïne is niet van plan het strategisch gelegen Slangeneiland op te geven aan het Russische leger. Het hoofd van de inlichtingendiensten Kirilo Boedanov zegt vrijdag voor het eiland te zullen blijven vechten 'zolang dat nodig is'.
Volgens Boedanov is Slangeneiland belangrijk voor de toegang tot de Zwarte Zee. Vanaf daar kunnen Russen het scheepvaartverkeer van en naar het zuiden van Oekraïne blokkeren. Rusland kreeg het eiland aan het begin van de oorlog in handen, maar heeft het niet echt onder controle. Er wordt veel gevochten rond het eiland.
Slangeneiland ligt zo'n 35 kilometer uit de zuidwestkust van Oekraïne, vlakbij de grens met Roemenië. Het is een klein eiland met lastig te bedwingen rotsen. Het kreeg grote bekendheid op de eerste dag van de oorlog toen Oekraïense militairen de Russische marine te verstaan gaven dat ze weigerden te vertrekken van het eiland.
De Zweedse regering en het Zweedse parlement spreken zich in een uitgebreid rapport uit vóór Navo-lidmaatschap. De defensiecommissie wil wel dat er veiligheidsgaranties komen voordat Zweden een lidmaatschap van de Navo aanvraagt. Minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde zegt dat een aanmelding mogelijk zorgt voor een reactie van Rusland.
De garantie zou inhouden dat andere landen Zweden bijstaan mocht Rusland het land aanvallen voordat het lidmaatschap van de Navo rond is. De Verenigde Staten, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hebben die veiligheidsgaranties al toegezegd. Zweden is pas volwaardig Navo-lid als alle dertig leden akkoord gaan met hun toetreding.
Een Zweeds lidmaatschap van de Navo is beter voor de veiligheid in Noord-Europa en voor de militaire samenwerking met buurlanden, zei Linde. ,,Zweeds lidmaatschap van de Navo zou de drempel voor militaire conflicten verhogen en dus een preventief effect hebben op mogelijke conflicten in Noord-Europa'', aldus Linde. Het was voor Zweden lange tijd goed om niet verbonden te zijn aan andere landen op militair vlak, maar 'we zitten nu in een nieuwe situatie'.
De leiders van Finland maakten donderdag bekend lid te willen worden van de NAVO. Het militaire verbond liet het land weten dat het snel kan toetreden. Naar verwachting zal de Zweedse premier Magdalena Andersson maandag de regering in een speciale zitting bij elkaar roepen om formeel de Navo-aanvraag goed te keuren.
© AP — De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde. Vier Russische voetbalclubs hebben bij het internationaal sporttribunaal CAS beroep aangetekend tegen hun uitsluiting van Europees voetbal voor het seizoen 2022-2023. Het gaat om FC Zenit, Dinamo Moskou, FC Sotsji en CSKA Moskou, de huidige nummers 1 tot en met 4 van de Russische competitie.
De Europese voetbalbond UEFA besloot begin dit jaar na de Russische militaire inval in Oekraïne om Sint-Petersburg te schrappen als speelstad van de finale van de Champions League. Russische teams werden ook uit de Europese competities gezet. Zo mag Rusland komende zomer niet meedoen aan het EK voor vrouwen in Engeland.
Begin deze maand bepaalde de UEFA dat Russische clubs ook komend seizoen niet mogen meedoen aan de Europese toernooien. Zenit verzekerde zich onlangs van de landstitel en zou normaal gesproken rechtstreeks in de lucratieve Champions League terechtkomen. De club uit Sint-Petersburg hoopt dat via het CAS alsnog voor elkaar te krijgen.
De Europese Unie steekt nog eens een half miljard euro in het fonds waaruit EU-landen wapens en militair materieel voor Oekraïne kunnen bekostigen. Het totaalbedrag voor dit jaar komt daarmee op 2 miljard euro, een verviervoudiging. Het extra geld is bedoeld voor zware wapens voor Oekraïne, zegt EU-buitenlandchef Josep Borrell.
Het Westen leverde Oekraïne aanvankelijk alleen lichte verdedigingswapens, maar dat is de laatste weken veranderd. Rusland zet inmiddels alles in op het oosten van Oekraïne en het Oekraïense leger daar heeft zwaar wapentuig nodig om stand te kunnen houden en hier en daar te kunnen terugslaan.
EU-landen die Oekraïne willen helpen zich tegen Rusland te verdedigen, kunnen wapenleveranties declareren bij het fonds. De zogeheten 'vredesfaciliteit' wordt gevuld met bijdragen van de lidstaten, die dus moeten bijleggen om het fonds uit te breiden. Tot dusver is steeds geld dat bedoeld was voor komende jaren naar voren gehaald.
De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7-landen zeggen Oekraïne te steunen tot het land de oorlog met Rusland heeft gewonnen. De Franse minister Jean-Yves Le Drian zei dat de landen 'sterk verbonden' zijn.
,,We blijven Oekraïne op de lange termijn steunen in de strijd voor soevereiniteit. Tot aan de overwinning van Oekraïne'', aldus Le Drian. De ministers overleggen in Noord-Duitsland over de situatie in Oekraïne. Daar zijn ook de Oekraïense en Moldavische ministers van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba en Nicu Popescu bij aanwezig.
Duitsland zei dat de G7-landen eenheid moeten tonen. ,,Sinds de Koude Oorlog zijn de G7-landen niet zo uitgedaagd en nog nooit stonden we sterker samen'', zei de Duitse minister Annalena Baerbock.
De G7 bestaat uit Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De Europese Unie neemt ook deel aan de G7, maar is geen soevereine staat en dus geen lid.
© ANP / EPA — De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7-landen. Een crowdfundingsactie van de Oekraïense regering om het land te ondersteunen na de Russische inval, heeft in een week tijd al bijna 25 miljoen euro opgebracht. Dat maakte de minister van Digitale Transformatie, Michajlo Fjodorov, in de nacht op vrijdag bekend.
De donaties van de campagne United24 kwamen uit 72 landen. Het geld wordt verdeeld over de ministeries om de meest noodzakelijke projecten te financieren, zei Fjodorov.
Via de website United24 kunnen mensen nu ook afzonderlijk geld doneren voor het leger, medische hulp en de heropbouw van Oekraïne. Betalen is mogelijk met bankkaarten, PayPal en zelfs cryptomunten. De bedoeling is dat het gebruik van het geld elk kwartaal extern doorgelicht zal worden.
,,De internationale sancties tegen Rusland moeten van kracht blijven tot alle troepen Oekraïne hebben verlaten'', dat heeft de Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss volgens de BBC gezegd op een bijeenkomst van haar G7-collega's in Duitsland.
,,Poetin vernedert zichzelf op het wereldtoneel. We moeten ervoor zorgen dat hij een nederlaag in Oekraïne te verwerken krijgt die hem elk voordeel ontneemt en uiteindelijk verdere agressie aan banden legt'', zei ze.
De buitenlandminister zei ook dat de bondgenoten van Oekraïne zich moeten inzetten voor meer sancties tegen Rusland en dat ze 'verder en sneller' moeten gaan om het land te steunen in zijn oorlog.
In zijn nachtelijke videoboodschap zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski dat de strategische nederlaag van Moskou 'duidelijk' is. Volgens de president is de Russische nederlaag 'duidelijk voor iedereen ter wereld', maar hebben de Russen 'niet de moed om dat toe te geven'. ,,Het zijn lafaards en ze proberen de waarheid onder nieuwe raket-, lucht- en artillerieaanvallen te verbergen.''
In zijn speech bedankte de Oekraïense president ook alle verplegers en verpleegsters voor hun inzet. Sinds de invasie begon hadden de Russen 570 medische faciliteiten aangevallen en 101 ziekenhuizen volledig vernietigd, aldus Zelenski. ,,Wat dat betekent? Dat het barbarij is. Het is de zelfvernietiging van Rusland als een staat die door de wereld gezien zou kunnen worden als een beschaafde natie.”
Vertegenwoordigers van het Rode Kruis en de Verenigde Naties onderhandelen met Rusland over de evacuatie van de laatste Oekraïense soldaten uit Marioepol. Vicepremier Irina Veresjtsjoek zei donderdagavond op de Oekraïense televisie dat een nieuwe gespreksronde is begonnen over de aftocht van de circa duizend soldaten die zich hebben verschanst in de staalfabriek van Azovstal in Marioepol, het laatste Oekraïense bolwerk in de zwaar gebombardeerde stad.
Volgens Veresjtsjoek moet de evacuatie in verschillende stadia plaatsvinden, te beginnen met de zwaargewonden. De afspraken moeten op papier worden gezet en door alle partijen worden ondertekend, benadrukte ze. Ze zei dat Turkije in de gesprekken bemiddelde.
Eerdere pogingen om met Rusland tot een overeenkomst te komen over een aftocht uit Marioepol strandden. Oekraïne had onder meer voorgesteld om Russische krijgsgevangenen te ruilen tegen zwaargewonde Oekraïense soldaten.
De Oekraïense soldaten hebben zich verschanst in bunkers en ondergrondse gangen op het uitgestrekte terrein van de staalfabriek. Ook zouden nog zo'n honderd burgers zich er schuilhouden. Rusland voert dagelijks bombardementen uit op het complex, met vliegtuigen, artillerie en tanks.
© REUTERS — De staalfabriek van Azovstal in Marioepol. De Oekraïense stad Kremenstjoek, een belangrijk industrieel knooppunt in het midden van het land, is donderdag getroffen door de zwaarste raketaanval sinds het begin van de Russische invasie. De Oekraïense president Volodimir Zelenski spreekt in zijn gebruikelijke toespraak van een ,,zinloze aanval", waarbij onder meer een olieraffinaderij werd getroffen.
Het Oekraïense persbureau UNIAN meldt op basis van de gouverneur van de regio dat er geen gewonden zijn gevallen bij de aanval. Zeker twaalf Russische raketten zouden verschillende doelwitten hebben geraakt. Vooral de raffinaderij kwam onder vuur te liggen.
De gouverneur zegt volgens Al Jazeera in een bericht op Telegram dat de olieraffinaderij op dat moment ,,niet operationeel" was. Zelenski meldt echter dat inwoners van de regio's Zaporizja en Donbas door de ,,laffe aanval" zonder brandstof komen te zitten. De Oekraïense president vraagt zich hardop af wat Russische troepen proberen te bereiken met dergelijke aanvallen.
Buitenlandse media hebben de raketaanvallen niet onafhankelijk kunnen bevestigen. Ook is het niet duidelijk of de olieraffinaderij nog operationeel was en wat de eventuele gevolgen voor de brandstoftoevoer in de omliggende regio's zijn.
Het kabinet zal 'open en positief' kijken naar een eventueel verzoek van Zweden en Finland om veiligheidsgaranties nadat ze het lidmaatschap van de Navo hebben aangevraagd. Dat zei minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) in de Tweede Kamer.
Dat Stockholm en Helsinki om dergelijke garanties zullen vragen, komt omdat ze bij een eventuele aanval niet beschermd zullen worden door de Navo zolang het toetredingsproces loopt. Er kan geen ratificatie van toetreding plaatsvinden als een land in conflict is met een ander land.
De Russische inval in Oekraïne heeft Zweden en Finland aangezet om naar de NAVO te kijken. Beide landen waren decennia neutraal. Rusland is fel tegen het lidmaatschap van beide landen van de NAVO.
Het Vorontsov-paleis in het centrum van Odessa is beschadigd geraakt door raketvuur, dit meldt persbureau Interfax op basis van een videobericht dat is gedeeld door burgemeester Gennadiy Trukhanov. De burgemeester noemt het paleis 'een van de architecturale pareltjes van de stad'. Onder meer de ramen en het stucwerk zou schade hebben opgelopen.
,,Ik wil Unesco nogmaals verzoeken om Odessa een plek te geven op de Werelderfgoedlijst", zegt burgemeester Gennadiy Trukhanov. ,,We moeten onze architectuur behouden voor toekomstige generaties. Niet alleen van Odessa, maar van de hele wereld."
Een student van een plaatselijke bouwopleiding is omgekomen bij een bombardement op het Russische dorp Solokhi vlakbij de Oekraïense grens. Dit vertelt een leraar van de school vandaag aan persbureau Interfax.
,,De Russische Nifodyov is om het leven gekomen tijdens een beschieting van het vredige dorp Solokhi door de strijdkrachten van Oekraïne", zegt docent Nikolai Ignatenko.
Eerder vandaag meldde de gouverneur van de Russische regio Belgorod, waar Solokhi zich bevindt, dat bij de beschieting minstens één burger is omgekomen en zes anderen gewond zijn geraakt. Ook gouverneur Vyacheslav Gladkov schrijft de aanval ook toe aan de troepen van Kiev.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zal zaterdag naar Berlijn reizen voor een bijeenkomst van de NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken om de oorlog in Oekraïne te bespreken, meldt zijn ministerie.
Mogelijke gespreksonderwerpen daar zijn de mogelijke toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO, de voorbereidingen voor de NAVO-top in Madrid eind juni en de ontwikkeling van een nieuw strategisch concept voor de in 1949 opgerichte militaire alliantie, aldus het ministerie.
Blinken is vanwege een positieve coronatest nog afwezig bij de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de G7, die donderdag begonnen is in een resort aan de Duitse Oostzeekust. De diplomaat Victoria Nuland vervangt hem bij die bijeenkomst.
© REUTERS — Anthony Blinken is van plan om zondag naar Frankrijk door te reizen. Daar zullen de Amerikaanse handelsvertegenwoordiger Katherine Tai en de minister van Handel Gina Raimondo zich bij hem voegen. Oekraïense troepen hebben een bevoorradingsschip van de Russische marine in de Zwarte Zee geraakt bij een raketaanval waarna brand uitbrak, meldt een woordvoerder van de regionale militaire administratie van Odessa, in het zuiden van Oekraïne.
Volgens de woordvoerder werd het schip, de Vsevolod Bobrov, aangevallen in de buurt van het strategisch belangrijke Slangeneiland, waar de afgelopen dagen hevig zou zijn gevochten. Het kleine eiland ligt vlak bij de Oekraïense zeegrens met Roemenië.
Adviseur Anton Gerashchenko van de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken meldde donderdagavond op Twitter: 'Volgens mijn informatie is het schip geraakt en brak brand uit. Het gaat om het splinternieuwe hulpschip Vsevolod Bobrov, onderdeel van project 23120.'
De schepen van dat project van de Russische marine zijn gebouwd voor de Noordelijke-, Pacifische- en Zwarte Zee-vloten op basis van een contract dat in de zomer van 2012 werd ondertekend. De schepen zijn uitgerust met kranen tot 50 ton, in staat om operaties over het dekgebied te ondersteunen.
Vier Democratische leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden hebben de CEO's van YouTube, TikTok, Twitter en Facebook-eigenaar Meta per brief verzocht om materiaal te archiveren dat als bewijs kan dienen van Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne, melden diverse Amerikaanse media.
Aanleiding voor het verzoek is dat bewijs van mogelijke Russische oorlogsmisdaden zich volgens hen blijft ophopen op sociale media. YouTube, TikTok, Twitter en Facebook hebben nog niet gereageerd op het verzoek.
Gisteren vervolgde de Oekraïense procureur-generaal voor het eerst sinds de invasie in februari een Russische soldaat wegens oorlogsmisdaden. Het proces werd aangekondigd op Facebook.
De Europese Commissie biedt Oekraïne hulp aan bij de export van tarwe. ,,Met hulp van de EU moet in minder dan drie maanden tijd 20 miljoen ton graan uit Oekraïne worden gehaald", zei EU-commissaris voor vervoer Adina Valean donderdag.
Daartoe moet een logistiek platform worden opgezet en moeten de opslagcapaciteiten van de lidstaten worden gecontroleerd.
Miljoenen tonnen voedsel in Oekraïne kunnen op dit moment niet worden gebruikt. ,,Bijna 4,5 miljoen ton graan zit in Oekraïense vast in havens en op schepen", zei de directeur van het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP) in Duitsland Martin Frick begin mei. Havens en zeeroutes zijn geblokkeerd als gevolg van de Russische inval in Oekraïne.
Tot het begin van de oorlog was Oekraïne een van 's werelds belangrijkste producenten van tarwe en een belangrijke producent van maïs. Volgens cijfers van de VN is er in 2020 bijvoorbeeld ruim 30 miljoen ton maïs en bijna 25 miljoen ton tarwe geoogst in het land. Veel landen, bijvoorbeeld in Noord-Afrika, zijn afhankelijk van goedkope tarwe uit Oekraïne. Het graan is ook cruciaal voor de wereldwijde voedselhulp. ,,Voedsel uit Oekraïne is wereldwijd dringend nodig", aldus Frick.
Volgens het WFP heeft de organisatie sinds het begin van de oorlog op 24 februari voedselhulp verleend aan ongeveer 2,5 miljoen Oekraïners. Er is volgens Frick een dubbele uitdaging: ,,Voedsel moet de ingesloten en behoeftige mensen in Oekraïne bereiken, maar ook uit de regio de wereld in om een wereldwijde voedselcrisis te bezweren", aldus de WFP-directeur.
Het WFP heeft humanitaire toegang nodig, zowel tot mensen als tot havens, zodat de voedselexport opnieuw kan worden opgestart. ,,Honger mag geen wapen zijn, dat geldt zowel militair als economisch."
Een selectie van toespraken van de Oekraïense president Volodimir Zelenski zal binnenkort als boek worden gepubliceerd.
De Duitse uitgave verschijnt eind mei onder de titel 'Für die Ukraine - für die Freiheit', maakte uitgeverij Ullstein donderdag bekend in Berlijn.
De opbrengst is bedoeld om de Oekraïense bevolking te ondersteunen. Het geld wordt gedoneerd aan een door de Oekraïense ambassade in Parijs aangewezen organisatie.
Het boek zal meer dan 20 toespraken van Zelenski bevatten, zoals die over het begin van de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne en toespraken voor het Amerikaanse Congres en de Duitse Bondsdag.
Gemeenten vangen weer iets meer Oekraïners op dan begin deze week, terwijl het aantal beschikbare plekken juist licht is afgenomen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Bij de gemeenten staan nu ruim 20.000 Oekraïense vluchtelingen ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) die kennelijk zelf onderdak hebben gevonden.
De gemeenten hebben opvangplekken geregeld voor mensen die Oekraïne zijn ontvlucht na de Russische invasie in het land. Daar worden nu 35.684 mensen opgevangen, een stijging van 468 ten opzichte van de laatste tussenstand van maandag. Dat betekent dat de lichte krimp van het aantal Oekraïners in de opvang van die dag vooralsnog eenmalig was. Ongeveer een vijfde van de beschikbare opvangcapaciteit (9478 van de ruim 45.000 bedden) staat nog leeg.
Sinds maandag kwamen er nog eens 2350 mensen bij in de BRP, tot 55.750 in totaal. Ze zijn daarmee in beeld bij de overheid, die ze moet helpen met bepaalde voorzieningen. Ze hebben recht op zorg en onderwijs, en mogen deels ook werken.
De 20.000 Oekraïners die buiten de gemeentelijke opvang verblijven, hebben zelf onderdak gevonden of worden opgevangen bij bijvoorbeeld vrienden en familie. Hoe deze groep precies is samengesteld, kunnen de autoriteiten niet zeggen.
Premier Rutte reist maandag af naar Bulgarije voor een bezoek aan Nederlandse NAVO-militairen. Ook heeft hij een ontmoeting met de Bulgaarse premier Kiril Petkov. De ontmoeting zal voornamelijk in het teken staan van de oorlog in Oekraïne.
Begin april vertrokken vier F35-gevechtsvliegtuigen met negentig man ondersteunend personeel richting Bulgarije. Twee van de vliegtuigen worden ingezet voor luchtbewaking van de oostgrenzen van het NAVO-gebied. Bij het bezoek van Rutte aan de militairen is ook commandant der strijdkrachten Onno Eichelsheim aanwezig.
Naar de oorlog wordt ook gesproken over de rechtsstaat, anticorruptie, energie en de handelssamenwerking tussen Nederland en Bulgarije.
© ANP — Minister-president Mark Rutte De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties heeft ingestemd met het onderzoeken van vermeende wandaden door het Russische leger in Oekraïne. Een grote meerderheid stemde voor een voorstel van Oekraïne om de gebeurtenissen in Kiev en andere regio's in februari en maart te onderzoeken.
De VN-Mensenrechtenraad die in het Zwitserse Genève zetelt, bestaat uit vertegenwoordigers van 47 staten. China en Eritrea stemden tegen het voorstel. Daarnaast waren er twaalf onthoudingen.
VN-commissaris voor de mensenrechten, Michelle Bachelet, zei eerder op de dag dat in en om de Oekraïense hoofdstad Kiev de afgelopen weken meer dan duizend lichamen van burgers zijn geborgen. Volgens haar is in veel gevallen er waarschijnlijk sprake van oorlogsmisdaden.
Rusland maakte tot voor kort deel uit van de Mensenrechtenraad. Het land werd vorige maand vanwege de vermeende mensenrechtenschendingen in Oekraïne geschorst, waarop Moskou liet weten het lidmaatschap meteen te beëindigen. Eerder deze week heeft Tsjechië Ruslands plek ingenomen.
Meer dan 6 miljoen mensen zijn Oekraïne ontvlucht sinds het begin van de Russische invasie op 24 februari, blijkt uit de dagelijks bijgewerkte statistieken van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Sinds eind februari zijn volgens de UNHCR ruim 1,59 miljoen Oekraïners al dan niet permanent naar hun land teruggekeerd, terwijl binnen Oekraïne meer dan 8 miljoen mensen zijn ontheemd. Dat laatste is een toename van 1 miljoen in slechts tien dagen.
Van de 6 miljoen gevluchte Oekraïners zijn er bijna 3,3 miljoen naar Polen gegaan, van wie een onbekend aantal is doorgereisd naar andere EU-landen. Ook de buurlanden Roemenië, Moldavië, Hongarije en Slowakije hebben honderdduizenden Oekraïners zien komen. De vluchtelingenstroom bestaat voor meer dan 90 procent uit vrouwen en kinderen.
Volgens de UNHCR zijn ruim 785.000 mensen naar Rusland gevlucht. Oekraïne stelt dat het in tienduizenden gevallen gaat om deportaties. Moskou zegt dat meer dan 1 miljoen mensen sinds 24 februari vanuit Oekraïne naar Rusland zijn gevlucht.
Tussen 18 en 23 februari verhuisden nog eens 105.000 mensen vanuit de regio's Donetsk en Loehansk naar Rusland, aldus de UNHCR.
© ANP / EPA Gazprom gaat de levering van gas via de Yamal-pijplijn niet meer hervatten. Het Russische staatsgasbedrijf zegt dat niet meer te kunnen omdat het Kremlin sancties oplegde aan de beheerder van het Poolse deel van die pijplijn. Die sancties, bestaande uit een verbod op 'transacties en betalingen', zijn nu door Gazprom gevolgd.
Eind vorige maand zette Gazprom al de levering van gas aan Polen stop. Dat gebeurde toen omdat het Poolse staatsgasbedrijf weigerde de rekening in roebels te voldoen. Sindsdien stroomt er al geen gas meer van oost naar west. Wel gaat er gas vanuit Duitsland naar Polen.
Om Oekraïne te helpen zijn graanoogst zo snel mogelijk naar Europa uit te voeren roept de Europese Commissie transporteurs op met spoed extra vrachtwagens en mobiele graanladers naar de grenzen te sturen. Ze stelt voor een onlineplatform op te zetten om dit logistiek te coördineren en 'solidariteitsrijstroken' aan de grenzen aan te leggen. ,,Binnen drie maanden moet 20 miljoen ton graan het land uit'', zegt transportcommissaris Adina Vălean.
Door de Russische invasie kan Oekraïne zijn havens aan de Zwarte Zee niet langer gebruiken. Normaal gaat 90 procent van de export van graan en oliezaden via die weg over zee naar het buitenland. Nu dat niet meer kan staan duizenden trucks aan de EU-grenzen te wachten op toelating en onder andere de douane is daar niet op berekend. De gemiddelde wachttijd bedraagt zestien dagen, zegt Vălean, en aan sommige grenzen zelfs dertig dagen.
Bijkomend probleem is dat de breedte van de rails in Oekraïne anders is dan in de meeste EU-landen waardoor het graan bij de grens moet worden overgeladen op passende goederentreinen of in vrachtwagens. Op de langere termijn wil de commissie Oekraïne laten aansluiten op het trans-Europees transportnetwerk. Onder normale omstandigheden exporteert Oekraïne 75 procent van zijn graanproductie.
Oekraïne grenst aan vier EU-lidstaten: Polen, Slowakije, Hongarije en Roemenië. Het dagelijks EU-bestuur vraagt de douanes van die landen voorrang te geven aan de afhandeling van Oekraïense transporten.
Premier Mark Rutte heeft zojuist via een liveverbinding het Oekraïense parlement in Kiev toegesproken. Dat deed hij in het geheim in verband met de veiligheid van zijn Oekraïense collega's.
Bij een Russische luchtaanval in Novgorod-Severski, in het noordoosten van Oekraïne, zijn donderdagnacht zeker drie mensen om het leven gekomen en twaalf anderen gewond geraakt. Dat bevestigen lokale hulpdiensten donderdag aan het Franse persbureau AFP.
,,Vandaag heeft de vijand tussen 00.10 en 00.23 uur een luchtaanval uitgevoerd, waarschijnlijk met een gevechtsvliegtuig van het type Su-30SM'', zo zeggen de Oekraïense troepen in een persbericht.
,,De Russen hebben belangrijke infrastructuur geraakt, waaronder scholen. Maar ook andere administratieve gebouwen en huizen werden beschadigd((, getuigde de gouverneur van Tsjernihiv, de oblast waarin de stad is gelegen, eerder in de ochtend.
Het Kremlin hekelt de eerste stap van buurland Finland richting een Navo-lidmaatschap. Een Finse toetreding wordt volgens een woordvoerder 'absoluut' gezien als een bedreiging voor Rusland en maakt Europa en de wereld 'niet stabieler of veiliger'.
Naast Finland lijkt ook Zweden te willen aansluiten bij de Navo. Ze zijn door de Russische autoriteiten verschillende keren gewaarschuwd voor 'serieuze politieke en militaire gevolgen', waaronder de inzet van kernwapens.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski is blij met het voornemen van Finland. Zelenski heeft dat zijn Finse ambtgenoot Sauli Niinistö in een telefoongesprek laten weten, zo meldt hij via Twitter.
'Ik heb de bereidheid om het Navo-lidmaatschap aan te vragen geprezen. We hebben ook gesproken over de integratie van Oekraïne in Europa. En defensie-interactie', aldus Zelenski.
Navo-chef Jens Stoltenberg laat weten dat Finland kan rekenen op een warm welkom in de Navo en een snelle en soepele toetreding tot het bondgenootschap.
Finland is al lang EU-lid, maar bleef buiten de NAVO om Rusland niet tegen zich in het harnas te jagen. De voorzitter van de raad van regeringsleiders van de EU-landen is ingenomen met Finlands nieuwe stap richting de NAVO. Als het echt tot aansluiting komt is dat 'een historische stap, die geweldig zal bijdragen aan de Europese veiligheid', zegt Charles Michel.
Dmitry Medvedev, het plaatsvervangend hoofd van de Russische Veiligheidsraad onder voorzitterschap van president Vladimir Poetin, zei donderdag dat de toenemende wapenleveranties van het Westen aan Oekraïne en de training van zijn troepen 'de waarschijnlijkheid hebben vergroot in een open en rechtstreeks conflict tussen de Navo en Rusland'.
Hij voegde eraan toe dat 'er altijd een risico bestaat dat een dergelijk conflict uitloopt op een grootschalige nucleaire oorlog, een scenario dat voor iedereen catastrofaal zal zijn'.
© AP — Dmitry Medvedev, het plaatsvervangend hoofd van de Russische Veiligheidsraad. Er dreigt geen acuut tekort aan olie door een lagere olieproductie in Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne en de harde westerse sancties tegen Moskou. Dat meldt het Internationaal Energie Agentschap (IEA) in zijn maandelijkse rapport. De wereldwijde olievraag neemt namelijk minder sterk toe en er komt meer olie op de markt van de Opec-landen in het Midden-Oosten en uit de Verenigde Staten.
Volgens het IEA daalde de Russische dagelijkse olieproductie in april met bijna 1 miljoen vaten. Vanwege de oorlog nemen westerse landen steeds minder olie af van Rusland en Russische oliebedrijven verlagen daarom hun productie. Overigens verkocht Rusland wel meer olie aan China en India. Ook aan de Europese Unie wordt nog olie verkocht. Daardoor stromen de miljarden uit de olieverkoop nog altijd naar de Russische schatkist.
Het IEA denkt dat de Russische productie dit jaar nog verder zal dalen, met 3 miljoen vaten per dag vanaf juli, doordat de sancties steeds zwaarder beginnen te wegen op de leveringen uit het land. De EU werkt aan een volledige boycot van Russische olie. Voor de invasie van Oekraïne lag de dagelijkse productie van Rusland op circa 10 miljoen vaten.
In en om de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn de afgelopen weken meer dan duizend lichamen van burgers geborgen. Dat heeft de VN-commissaris voor de mensenrechten, Michelle Bachelet, donderdag gezegd. In veel gevallen is er waarschijnlijk sprake van oorlogsmisdaden, zei ze.
,,Het aantal moorden, inclusief mogelijke standrechtelijke executies ten noorden van Kiev, is schokkend'', aldus Bachelet in een toespraak via videoverbinding met het hoofdkwartier van de Mensenrechtencommissie van de VN in Genève.
Deze commissie beslist donderdag of er een team wordt samengesteld dat officieel onderzoek gaat doen naar de gebeurtenissen in Kiev en andere Oekraïense regio's in februari en maart.
© AFP — Michelle Bachelet sprak de Mensenrechtencommissie via een videoverbinding toe. Lukoil neemt de Russische tankstations en smeermiddelenfabriek over van olie- en gasconcern Shell. Hoeveel geld de Russische branchegenoot betaalt voor Shell Neft, zoals het Russische bedrijfsonderdeel heet, is niet naar buiten gebracht.
Het gaat om ruim vierhonderd tankstations in tientallen Russische steden. Die waren al voorlopig stilgelegd in afwachting van een mogelijke verkoop. Ook de activiteiten bij de smeermiddelenfabriek in Torzjok ten noordwesten van Moskou werden voorlopig gestaakt. Shell bevestigde eerder al dat er gesprekken liepen met een geïnteresseerde partij.
Door deze stap is Shell nog niet meteen helemaal weg uit Rusland. Het concern maakte eind februari vanwege de Russische inval in Oekraïne bekend zijn activiteiten in Rusland af te willen stoten. Daaronder vallen ook investeringen in gasprojecten.
© Rob Engelaar — Een tankstation van het Russische bedrijf Lukoil in Geldrop. Tankers met olie uit de Amerikaanse strategische reserves zijn onderweg naar Europa, waaronder de haven van Rotterdam. Dat meldt persbureau Bloomberg. De Verenigde Staten hebben olie uit die voorraden vrijgegeven om zo de hoge brandstofprijzen door de oorlog in Oekraïne tegen te gaan.
Bloomberg baseert zich onder meer op scheepvaartgegevens. Er zouden nu twee tankers onderweg zijn naar de Italiaanse havenstad Triëst en naar Rotterdam. Die schepen hebben olie aan boord die in Texas werd geladen. Eind april kwam in Rotterdam ook al een schip aan met olie uit de Amerikaanse strategische voorraden, aldus Bloomberg. Die voorraden worden ondergronds opgeslagen in Texas en Louisiana.
De VS en andere landen van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) hebben tientallen miljoenen vaten uit de reserves vrijgemaakt. In totaal gaat het om 240 miljoen vaten (van 159 liter), het hoogste aantal door de IEA-landen ooit.
Het Oekraïense leger slaagt er nog steeds in de Russische troepen ten noorden van Charkov terug te dringen, dat meldt het Britse ministerie van Defensie. Dorpen en steden worden heroverd op de Russen. Volgens de Britten zijn de Russen in de provincie Charkov kwetsbaar omdat Moskou de prioriteit heeft gelegd op de verovering van de Donbas.
Rusland slaagde er aan het begin van de oorlog in om de stad Charkov bijna volledig te omsingelen, maar nu hebben ze volgens het Britse ministerie zware verliezen geleden. Ze zijn daarom gedwongen om zich terug te trekken en eenheden achter het front te reorganiseren en aan te vullen.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba wil dat er voor zijn land alvast een plaats wordt gereserveerd in de Europese Unie, zelfs als de onderhandelingen over toetreding nog lang gaan duren. Hij zei dat op de Duitse tv-zender ARD.
,,We horen vaak dat Oekraïne bij de Europese familie hoort. Dan is het nu belangrijk die plaats te reserveren'', aldus Koeleba aan het begin van een bezoek aan Duitsland. Kiev heeft op 28 februari, kort na de Russische invasie, aangegeven graag te willen toetreden tot de EU, maar een aantal lidstaten waaronder Nederland heeft bedenkingen en voelt niets voor een versnelde toetredingsprocedure.
Zo zei de Franse president Emmanuel Macron maandag dat het wel tientallen jaren kan duren voor een land als Oekraïne EU-lid kan worden. Wel zou het land voor die tijd misschien al kunnen deelnemen aan een 'politieke Europese gemeenschap', zei Macron.
De leiders van Finland willen dat het land zich aansluit bij de Navo. Met de goedkeuring van president Sauli Niinisto en premier Sanna Marin zetten de Finnen hun eerste stap richting een lidmaatschapsaanvraag voor het militaire bondgenootschap. Zweden volgt mogelijk morgen.
Sinds de oorlog in Oekraïne gaan er in Finland steeds meer stemmen op om aan te sluiten bij de Navo om het land te beschermen tegen dreigingen vanuit Rusland. Finland deelt een grens van 1300 kilometer met Rusland.
Er lijkt in het Finse parlement al een meerderheid voor toetreding te zijn. Ook in Zweden is dat vermoedelijk het geval.
© AFP — Premier Sanna Marin en president Sauli Niinisto. Duitsland kan mogelijk deze winter al zonder Russisch gas, maar dat gaat niet zonder slag of stoot. ,,Als we volle gasopslagen hebben en twee van de vier drijvende lng-fabrieken die we hebben geleaset aangesloten zijn en we genoeg energiebesparingen doen, kunnen we de winter doorkomen", zei economieminister Robert Habeck in het zakentijdschrift WirtschaftsWoche.
Duitsland is al enige tijd bezig om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Dat doet het land onder meer door meer terminals voor vloeibaar gemaakt aardgas (lng) aan te leggen. Net als Nederland heeft het bedrijf ook een aantal drijvende terminals, waar het vloeibaar gemaakte gas weer in gasvorm wordt teruggebracht, geleaset omdat die snel kunnen worden toegevoegd. Desondanks noemde Duitsland tot nu toe 2024 altijd als moment dat het zonder Russisch gas zou kunnen.
Habecks voorbehouden laten wel zien dat Duitsland het zou merken als er deze winter geen Russisch gas meer zou worden geleverd. Iedereen, bedrijven en consumenten, zouden dan energie moeten besparen, aldus de minister. Volgens Habeck kan een ramp worden voorkomen als er tien procent minder energie wordt verbruikt. Wel zou de gasprijs verder stijgen, waarschuwde hij.
© REUTERS — De Duitse economieminister Robert Habeck Rusland is de 'meest directe bedreiging' voor de internationale orde vanwege zijn invasie in Oekraïne. Dat heeft Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, vandaag gezegd in Tokio.
,,Rusland vormt vandaag de dag de meest directe bedreiging voor de wereldorde met zijn barbaarse oorlog tegen Oekraïne en zijn verontrustende pact met China'', aldus von der Leyen na een ontmoeting tussen de Japanse premier Fumio Kishida en de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel.
De twee EU-leiders waren donderdag in de Japanse hoofdstad voor een jaarlijkse besprekingsronde tussen Japan en de EU. ,,De inval van Rusland in Oekraïne is niet enkel een zaak van Europa, maar schokt het hart van de internationale orde, ook in Azië. Dit mag niet worden getolereerd'', zei Kishida, wiens regering zich heeft aangesloten bij de westerse sancties tegen Moskou.
De steeds gespierdere houding van Peking in Azië stond ook op de agenda. De EU heeft beloofd een grotere rol te zullen spelen tegen het Chinese regime. ,,Onze samenwerking in Oekraïne is essentieel in Europa, maar ook is ook belangrijk in de regio van de Indo-Pacific en we willen ons overleg verdiepen over een steeds assertiever China'', onderstreept Charles Michel.
© AFP — Charles Michel, Fumio Kishida en Ursula von der Leyen. Rusland beschuldigt Oekraïne opnieuw ervan de Russische stad Belgorod te hebben beschoten. Bij de beschietingen woensdag zijn volgens gouverneur Vjatsjeslav Gladkov voor het eerst ook slachtoffers gevallen, meldt The Kyiv Independent. Een persoon kwam om het leven en zes mensen raakten gewond, aldus de gouverneur.
Het Oekraïense leger heeft de aanval niet bevestigd. Belgorod ligt niet ver van Charkov, in Oost-Oekraïne. Het Oekraïense leger is daar een tegenoffensief begonnen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei dinsdag dat Russische troepen 'geleidelijk' uit het gebied worden verdreven.
De afgelopen weken heeft Rusland Oekraïne er meermaals van beschuldigd doelen te hebben aangevallen in en bij Belgorod.
Een 21-jarige Russische sergeant moet in Oekraïne terechtstaan voor oorlogsmisdaden. De Oekraïense hoofdaanklager Irina Venediktova zei woensdag dat hij de eerste Russische soldaat is die voor de rechter verschijnt. De sergeant is in Oekraïense hechtenis.
Volgens de aanklacht heeft hij op 28 februari, vier dagen na de Russische inval in Oekraïne, vanuit een rijdende auto een 62-jarige man op een fiets doodgeschoten. Dit gebeurde in het dorpje Tsjoepahivka, in de grensregio Soemi. De sergeant was samen met vier andere Russische soldaten op de vlucht voor het Oekraïense leger. De auto waarin ze reden, hadden ze gestolen. Als hij veroordeeld wordt, kan de sergeant tien tot vijftien jaar gevangenisstraf krijgen.
Vorige maand maakte Venediktova bekend dat Oekraïne onderzoek doet naar vijfhonderd mensen wegens mogelijke betrokkenheid bij ruim 5600 Russische oorlogsmisdaden in het land. Oekraïne krijgt hulp uit onder meer Nederland en het Verenigd Koninkrijk bij de onderzoeken naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Zowel Rusland als Oekraïne moet onmiddellijk stoppen met het gebruik van clustermunitie op het slagveld, vindt mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW). De oproep wordt gedaan in een rapport over de gevolgen van het gebruik van clusterbommen in Oekraïne.
Russische troepen hebben de clusterbommen tijdens de oorlog in Oekraïne volgens HRW meerdere keren gebruikt, onder meer in de steden Tsjernihiv, Charkov, Mykolajiv en Vuhledar. Oekraïne zou de door veel landen verboden munitie tijdens dit conflict zelf ook zeker één keer hebben ingezet, meldt de mensenrechtenorganisatie.
Clusterbommen vallen bij gebruik uiteen in vele kleine bommetjes. Door niet geëxplodeerde clustermunitie vallen er volgens HRW nog jaren na conflicten geregeld doden. De slachtoffers zijn vaak spelende kinderen die de felgekleurde bommetjes aanzien voor speelgoed. Veel landen verbieden clustermunitie en zien het gebruik ervan als een oorlogsmisdaad.
Volgens HRW heeft het gebruik van clustermunitie in Oekraïne al aan honderden burgers het leven gekost. Ook zijn scholen, ziekenhuizen en woningen erdoor beschadigd. Precieze aantallen heeft de organisatie niet.
In februari, vlak na de Russische inval in Oekraïne, bevestigde The New York Times op basis van experts het gebruik van clustermunitie in Vuhledar. Het mensenrechtenbureau van de VN zei in maart 'geloofwaardige rapporten' te krijgen over het gebruik van verboden munitie. Bij de aanval op het treinstation van de Oost-Oekraïense stad Kramatorsk begin april, waarbij tientallen mensen om het leven kwamen, werd volgens de gouverneur ook clustermunitie gebruikt.
De Russische militaire leiding heeft er bij hulporganisaties op aangedrongen een aantal Oost-Oekraïense steden te evacueren.
,,Met het oog op de dreigende catastrofale humanitaire situatie van de meeste burgers in Kramatorsk en Slovjansk roepen wij de internationale gemeenschap, de VN, de OVSE en het Internationaal Comité van het Rode Kruis op om onmiddellijk alle maatregelen te nemen voor de snelle en veilige evacuatie van burgers uit deze steden die onder de geïnitieerde controle van Oekraïense strijdkrachten staan", aldus kolonel-generaal Mikhail Mizintsev van het Russische ministerie van Defensie in een verklaring die naar buiten werd gebracht door het Russische staatspersagentschap Interfax.
Mizintsev beweert verder dat Oekraïense troepen zich in de tweede steden in het oosten van Oekraïne verschansen en hun eigen burgerbevolking als menselijk schild gebruiken. Hij claimt dat er ongeveer 90.000 burgers in de steden verblijven.
De Russische en Oekraïense troepen dreigen terecht te komen in een impasse. Volgens de Amerikaanse inlichtingendiensten is geen van beide partijen momenteel aan de winnende hand en het ziet er ook niet naar uit dat daar snel verandering in zal komen.
Ondanks de hoera-berichten van de Oekraïense president over de 'bovenmenselijke kracht' van zijn troepen blijven de succesverhalen eerder beperkt. ,,De Oekraïners zijn de strijd helemaal niet aan het winnen, maar de Russen zijn ook niet aan de winnende hand”, aldus luitenant-generaal Scott Berrier, directeur van de Amerikaanse inlichtingendiensten.
De kans dat de oorlog snel zal eindigen, wordt steeds kleiner. Zo redeneren de inlichtingendiensten. Zowel Rusland als Oekraïne weigert aan de ander zijn eisen tegemoet te komen. Daardoor verliepen de vredesgesprekken in het verleden zeer moeizaam en worden er weinig nieuwe onderhandelingspogingen ondernomen. Een impasse loert om de hoek.
Hoe dan ook geloven de Oekraïners nog steeds in een goede afloop. ,,Als we ons voldoende sterk houden op het militaire front en we winnen de gevechten in de Donbas, dan is de overwinning van ons", aldus de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Kuleba. Bij zo’n overwinning zouden de Russische troepen zich moeten terugtrekken naar de gebieden die bezet waren voor de Russische invasie.
© REUTERS — Luitenant-generaal Gen Scott Berrier. Een Italiaanse journalist heeft in Oekraïne per toeval een massagraf voor Russische soldaten ontdekt. De militairen waren herkenbaar aan hun emblemen en uniformen, en aan de roebelbiljetten die ze bij zich hadden. Het is de eerste keer dat er beelden opduiken van een massagraf van Russische soldaten in het conflict met Oekraïne.
Het graf werd aangetroffen in het dorp Vilkivka op zo'n 25 kilometer van de Oekraïense stad Charkiv. Het dorp werd heroverd op de Russen door het Oekraïense leger, en ook in Charkiv slagen de Oekraïense militairen erin om de Russische bezetters steeds verder uit de stad te verdrijven.
Oekraïne heeft Rusland voorgesteld Russische krijgsgevangenen te ruilen tegen zwaargewonde Oekraïense soldaten die zich verschanst hebben in het Azovstal-fabriekscomplex in de belegerde Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol. Volgens de Oekraïense regering is er nog geen overeenstemming bereikt, maar gaan de onderhandelingen door.
Ondertussen bekijkt de regering in Kiev hoe er een einde kan komen aan de belegering, maar volgens de Oekraïense vicepremier is er geen perfecte oplossing.
Het uitgestrekte terrein van de Azovstal-staalfabriek is het laatste bolwerk van verzet in Marioepol tegen de Russen en pro-Russische rebellen. Volgens Oekraïne bevinden zich er nog meer dan duizend strijders. Honderden van hen zijn gewond, deels zwaargewond. De vicepremier had eerder al gezegd dat ze met spoed moeten worden geëvacueerd.
Ook zouden zich nog minstens honderd burgers schuilhouden in het gangenstelsel onder het terrein, hoewel eerder werd gezegd dat alle burgers de plek hadden verlaten.
© REUTERS — Er komen voorlopig geen extra steunmaatregelen voor bedrijven die in de problemen zijn gekomen door de oorlog in Oekraïne of de sancties tegen Rusland. Dat zei minister Micky Adriaansens (Economische Zaken) in een Kamerdebat over de gevolgen van de oorlog voor het Nederlandse bedrijfsleven.
Er bestaat al een 'uitgebreid pakket dat nog niet helemaal is uitgenut', aldus Adriaansens. Als de situatie verandert kan het beleid ook snel worden bijgesteld, voegde ze eraan toe. De EU heeft in februari lidstaten meer ruimte gegeven om ondernemingen tegemoet te komen.
Het kabinet heeft de veiligheidsregio Groningen gevraagd om de crisisnoodopvang in te zetten voor mensen die in het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel zitten. Dat betekent dat mensen ondergebracht worden in bijvoorbeeld sporthallen, zegt staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg.
Het is zo druk in Ter Apel dat het niet meer lukt om mensen op tijd over te brengen naar alternatieve locaties. Daardoor moesten in de nacht van dinsdag op woensdag mensen buiten slapen. Uiteindelijk hebben ze overnacht in wachtruimtes in het centrum. Er waren geen bedden voor ze. Van der Burg verwacht dat het ernstige tekort aan plekken nog bijna een week zal aanhouden.
© ANP — De staatssecretaris Asiel en Migratie Eric van der Burg. Secretaris-generaal António Guterres van de Verenigde Naties wil dat er beter gekeken wordt naar de wereldwijde gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Er is volgens hem weinig vooruitzicht dat gesprekken het conflict 'in de nabije toekomst' oplossen.
De VN richten zich momenteel daarom ook op het veiligstellen van de wereldwijde voedselvoorziening. Dat kan volgens Guterres echter alleen als Oekraïense agrarische producten, Russisch voedsel en kunstmest ondanks de oorlog op de wereldmarkt kunnen worden gebracht.
Daarnaast waarschuwde hij dat de wereld de aandacht voor de klimaatcrisis niet mag laten verslappen. Het gevaar bestaat dat door de oorlog klimaatverandering niet meer serieus wordt genomen, aldus Guterres.
© AFP — Antonio Guterres. Volgens Aleksander Ceferin zijn de sancties die de Europese voetbalunie UEFA heeft genomen tegen Rusland en Belarus onvermijdelijk. Dat zei de voorzitter van de UEFA tijdens het congres in Wenen. Volgens de Sloveen was 'de traditie van sportieve neutraliteit door de oorlog niet langer houdbaar'.
Ceferin noemde de uitsluiting van beide landen na de inval van Rusland in Oekraïne 'een verlies voor het hele voetbal' maar zei ook dat de UEFA geen andere keuze had dan 'uit zijn comfortzone te treden' en actie te ondernemen. ,,Het voetbal is ongetwijfeld een van de grote verliezers, omdat we de dromen ontnemen van vele spelers, trainers en supporters die vaak niets met de oorlog te maken hebben. Maar de UEFA wil met de sancties zijn steentje bijdragen aan de maatschappij en aan de strijd voor vrede van de Europese leiders'', zei Ceferin.
,,Onze acties kunnen gezien worden als een gevaarlijk precedent, maar in dit geval is het doel belangrijker dan wat ook. Dit doel is groter dan de carrières van enkele honderden voetballers en het traditionele idee dat de sport neutraal moet blijven. Dat idee is sinds de oorlog onhoudbaar geworden.''
Sinds de oorlog in Oekraïne weert de UEFA Russische en Belarussische voetbalteams uit alle competities en schrapte het Sint-Petersburg als gaststad voor de finale van de Champions League.
© ANP / EPA — Aleksander Ceferin. In Rusland zijn in april bijna 80 procent minder auto's verkocht dan in dezelfde maand een jaar eerder, blijkt uit gegevens van de associatie voor Europese bedrijven in Rusland. Autoproducenten kregen te maken met sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne en besloten ook zelf geen zaken meer te doen met het land. Bedrijven die auto's maken in Rusland, konden dat minder doen doordat onderdelen opraakten.
Dit is een van de eerste keren dat voor een bepaalde productsoort duidelijk wordt wat de invloed van de sancties is. Vorige maand werden in Rusland ruim 32.000 nieuwe auto's verkocht, tegenover bijna 120.000 een jaar eerder. De verkopen van Volkswagen en Volvo gingen met meer dan 90 procent onderuit. Modellen van het Russische automerk Lada waren nog steeds het meest gewild, maar ook van dat merk werden 78 procent minder auto's verkocht.
De pro-Russische autoriteiten in de Oekraïense regio Cherson willen dat het gebied door Rusland wordt geannexeerd. Een regionale functionaris zegt tegen het Russische persbureau TASS dat de regio van plan is dit verzoek te doen bij president Poetin.
Poetin heeft vlak voor de Russische invasie in Oekraïne begon, de onafhankelijkheid erkend van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk. De regio Cherson wil niet als onafhankelijk worden gezien, maar worden opgenomen als volwaardig deel van Rusland. De functionaris verwacht dat Cherson aan het eind van het jaar Russisch is.
Cherson was de eerste grote stad die in Russische handen kwam na de inval in Oekraïne. Inmiddels heeft Rusland de regio vrijwel volledig onder controle. Het Kremlin reageerde dat de inwoners van de regio zelf mogen bepalen of ze bij Rusland willen horen of niet.
© AP — De Russische president Vladimir Poetin De Russische strijdkrachten hebben vandaag naar eigen zeggen zeker zeventien munitiedepots in Oekraïne vernietigd. Ook werden commandoposten van het Oekraïense leger aangevallen.
,,Raket- en artillerie-eenheden hebben 407 gebieden beschoten waar troepen en munitievoorraden werden opgebouwd en hebben dertien commandoposten, vier stellingen met OSS-AKM raketwerpers en veertien munitiedepots vernietigd'', maakte een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie bekend.
Daarnaast vernietigde de luchtmacht nog eens twee commandoposten en drie munitiedepots, aldus de zegsman. Ook zouden negen Oekraïense drones neergeschoten zijn, waarvan een boven het strategisch belangrijke Slangeneiland in de Zwarte Zee.
De Russische claims zijn niet door onafhankelijke bronnen te verifiëren.
Polen kreeg binnen de EU veel kritiek, vanwege het anti-lhbti-beleid en het niet willen aannemen van Europese normen en waarden. Sinds het uitbreken van de Oekraïne-oorlog kijken we ineens anders naar dat land. Correspondent Guy Hoeks is in de Poolse hoofdstad Warschau.
Het Azov-bataljon heeft foto's naar buiten gebracht waarop gewonde Oekraïense soldaten in de Azovstal-fabriek in Marioepol te zien zouden zijn.
In de belegerde staalfabriek bevinden zich nog meer dan duizend strijders, zei vicepremier Irina Veresjtsjoek gisteren. Honderden van hen zijn gewond, aldus de politica. Sommigen zijn zwaargewond en moeten volgens haar met spoed worden geëvacueerd. ,,De situatie verslechtert met de dag.''
Volgens het stadsbestuur zijn er ook nog minstens honderd burgers in het gangenstelsel onder het uitgestrekte terrein, hoewel eerder werd gezegd dat alle burgers de plek hebben verlaten.
Het Russische leger zou het complex nog altijd aanvallen met zwaar materieel.
© via REUTERS — © via REUTERS — © via REUTERS — Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft dinsdag (lokale tijd) een militair hulppakket ter waarde van 40 miljard dollar (ongeveer 38 miljard euro) goedgekeurd om Oekraïne te steunen in zijn strijd tegen de Russische invasie. De maatregel kreeg met 368 stemmen voor en slechts 57 tegen overweldigende steun. De verwachting is daarom dat ook de Senaat, die donderdag stemt, het voorstel in grote meerderheid zal aannemen.
Het door het Huis goedgekeurde Oekraïne-hulpplan gaat aanzienlijk verder dan de 33 miljard dollar waarom president Joe Biden verzocht had. Het totaal van de toegekende 40 miljard dollar komt neer op ruim 5 procent van het totale defensiebudget van de VS (782 miljard dollar). Het nieuwe pakket is exclusief de 4,5 miljard dollar aan 'veiligheidshulp' die de VS sinds het aantreden van de regering-Biden aan Oekraïne heeft gegeven. Ongeveer 3,8 miljard daarvan is gegeven sinds de Russische invasie op 24 februari.
Het wetsvoorstel behelst onder meer 11 miljard dollar aan wapens en uitrusting die rechtstreeks vanuit Amerikaanse militaire voorraden aan Oekraïne worden overgedragen. Het pakket omvat ook bijna 20 miljard dollar voor het ministerie van Defensie. Het Pentagon zal dit bedrag grotendeels gebruiken om het Oekraïense leger te bewapenen. Nog eens 3,9 miljard wordt vrijmaakt voor meer troepeninzet en andere militaire operaties in Europa om de NAVO te versterken. Ook bevat de wet financiering voor diverse humanitaire programma's.
© ANP / EPA — De Amerikaanse president Joe Biden Maria Aljotsjina, de bekende activiste van de Russische punkband Pussy Riot die dinsdag Rusland ontvluchtte, blijkt in Litouwen te zijn. Ze kon ontsnappen ondanks dat ze onder politietoezicht stond, meldde haar advocaat. Eerst wist ze uit huisarrest te ontkomen door zich te vermommen als een bezorger, daarna vluchtte ze met hulp van vrienden via Belarus naar Litouwen, zegt ze in een interview met The New York Times.
De 33-jarige Aljotsjina, die gezien wordt als de leider van Pussy Riot, bevindt zich nu op een geheime locatie in de Litouwse hoofdstad Vilnius. Dat ze wist te ontkomen laat volgens haar zien hoe chaotisch de situatie in Rusland momenteel is, zo zei ze in hetzelfde interview met de Amerikaanse krant.
Aljotsjina was in februari gearresteerd, waarna ze onder toezicht was geplaatst. Het was de zoveelste stap van de Russische overheid tegen een lid van de groep die uiterst kritisch is over de machthebbers in het Kremlin.
Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de 'bovenmenselijke kracht' van het Oekraïense leger geprezen in hun strijd tegen het binnengevallen Russische leger. Dat deed hij in zijn dagelijkse videoboodschap, waarin hij ook opmerkte dat Oekraïners strijden tegen 'wat ooit beschouwd werd als het op een na sterkste leger ter wereld'.
Ook verwees Zelenski naar eerder dinsdag verschenen rapporten van de Oekraïense militaire leiding over terreinwinst in de buurt van de Oost-Oekraïense stad Charkov. Daar zou het leger dorpen hebben heroverd op Russische troepen en een tegenoffensief hebben ingezet dat een verschuiving in het momentum van de oorlog zou kunnen betekenen: ze zou de opmars van Rusland in Oost-Oekraïne hebben gestopt.
De bezetters worden volgens Zelenski 'geleidelijk' verdreven uit het noordoosten van het land, dat sinds het begin van de oorlog voortdurend wordt gebombardeerd.
Tegelijkertijd weigert Zelenski in dit stadium van de oorlog 'enig gevoel van euforie' of 'buitensporige emoties' toe te laten. ,,Het is niet nodig om morele druk te creëren waardoor wekelijks of zelfs dagelijks bepaalde overwinningen worden verwacht", zei hij.
Oekraïense soldaten die zich hebben verschanst in de Azovstal-staalfabriek in Marioepol mogen het terrein van de Russische troepen niet verlaten. ,,Het Russische leger heeft elk voorstel verworpen", aldus Oekraïens president Volodimir Zelenski.
,,De verdedigers van Marioepol blijven daar, zij zetten het verzet voort op het Azovstal-terrein", zei hij. Volgens Zelenski zet zijn regering alle beschikbare diplomatieke middelen in om de redding van de soldaten mogelijk te maken.
Meer dan twee maanden na het begin van de oorlog en na hevige gevechten in de havenstad, hebben de laatste Oekraïners zich verschanst in de Azovstal-fabriek, die de afgelopen dagen zwaar werd beschoten. Onlangs zijn er enkele honderden burgers met bemiddeling van de VN en het Rode Kruis uit het gebied geëvacueerd.
De Oekraïense rapgroep Kalush Orchestra heeft het optreden tijdens de eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival afgesloten met een dankwoord. ,,Bedankt voor jullie steun aan Oekraïne", zei de band na afloop op het songfestivalpodium in Turijn.
Die steun voor het land waar oorlog heerst, was dinsdagavond ook in de zaal te merken. De groep, die als zesde van de zeventien deelnemers aan de beurt was, kreeg een extra luid applaus. Ook gingen aanwezige fans staan tijdens het nummer Stefania.
Hoewel Oekraïne nog niet verzekerd is van een finaleplaats, zit dat volgens de wedkantoren wel goed. De bookmakers denken dat Kalush Orchestra het songfestival gaat winnen. Na het uitbreken van de oorlog begin maart steeg het nummer Stefania direct naar de eerste plaats in de peilingen.
© ANP — Kalush Orchestra namens Oekraïne. Oekraïne gaat het transport van Russisch aardgas door het land deels stilleggen omdat de oorlog dat vervoer hindert. Volgens het Oekraïense gasnetwerkbedrijf is er sprake van overmacht en is Rusland schuldig aan het besluit.
Het gaat om Russisch gas dat door Oekraïne wordt vervoerd via de Sokhranivka-route. Die route is goed voor bijna een derde van het gas uit Rusland dat via Oekraïens grondgebied naar Europa wordt getransporteerd. Volgens het gasnetwerkbedrijf kan een pompstation in de oostelijke regio Loehansk niet worden gebruikt vanwege 'inmenging bij technische processen door bezettingsmachten'. Het is de bedoeling dat het gas tijdelijk via een andere route getransporteerd gaat worden, aldus de gasnetwerkbeheerder.
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom zegt dat het technisch onmogelijk is om het gas om te leiden naar een andere route. Daarnaast zegt Gazprom niet op de hoogte te zijn van problemen waardoor het transport via de Sokhranivka-route niet meer mogelijk zou zijn.
Tijdens zijn bezoek aan de Oekraïense hoofdstad Kiev heeft minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra vandaag even moeten schuilen in een schuilkelder. Dit was nodig omdat het luchtalarm afging in Kiev, bevestigt een woordvoerder van zijn ministerie. Het gebeurde vlak voor een ontmoeting met de burgemeester van de stad, Vitali Klitsjko.
Hoekstra bezocht de Oekraïense hoofdstad samen met zijn Duitse ambtgenoot Annalena Baerbock. Hoekstra sprak onder anderen met de Oekraïense president Volodimir Zelenski.
De eerste president van Oekraïne, Leonid Kravstjoek, is na een slepende ziekte op 88-jarige leeftijd overleden. Hij was een van de grondleggers van de Oekraïense onafhankelijkheid in 1991. Ook besloot hij de kernwapens in zijn land, een erfenis van de Sovjet-Unie, op te geven. Zijn dood komt midden in de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne.
Hij regeerde tot 1994. De burgemeester van de hoofdstad Kiev spreekt over een groot verlies voor heel Oekraïne.
© AFP — Archieffoto van Leonid Kravstjoek. De Tweede Kamer wil niet dat gebouwen worden gevorderd voor de opvang van onder anderen Oekraïense vluchtelingen. De Kamer wil evenmin dat (tijdelijke) huurcontracten van huurders worden opgezegd om ontheemden uit Oekraïne onderdak te geven. Twee moties hiertoe van Groep van Haga zijn door de Kamer aangenomen.
De Kamer geeft hiermee vooral een signaal af aan het kabinet. Vorige maand gaf staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) al aan dat hij voorlopig geen plekken wil vorderen waar asielzoekers opgevangen zouden kunnen worden. Woonminister Hugo de Jonge zei een week later in een Kamerdebat dat het weliswaar zuur is als antikrakers wellicht straks uit overheidsgebouwen moeten om vluchtelingen onderdak te geven, maar dat dit het risico van antikrakers is.
Het rijk moet gemeenten daarnaast beter helpen bij het ombouwen van rijksvastgoed tot opvanglocaties voor Oekraïense vluchtelingen, zo wil de Kamer. Gemeenten moeten, als ze dat willen, op zijn minst capaciteit en expertise krijgen voor die ombouw en voor de exploitatie van opvangvoorzieningen.
Het kabinet moet Oekraïense kinderen, die zonder begeleiding zijn gevlucht, goed gaan registreren. In Nederland ligt het aantal onbegeleide kinderen veel lager dan in andere landen. De Kamer maakt zich hier zorgen over. Als deze kinderen niet geïdentificeerd en geregistreerd worden, lopen zij een verhoogd risico om slachtoffer te worden van uitbuiting of mensenhandel, zo vreest de Kamer.
De economie van Oekraïne zal dit jaar met wel 30 procent krimpen door de oorlog in het land. Dat meldt de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD) in een rapport. Daarmee zal de krimp nog sterker uitvallen dan de bank eerder dacht, want in maart werd nog een neergang van 20 procent gerekend.
De EBRD wijst onder meer op de grote problemen voor de omvangrijke landbouwsector in Oekraïne door de Russische invasie. De voorspelling gaat er wel van uit dat de oorlog dit jaar ten einde zal komen en dat volgend jaar kan worden begonnen met de wederopbouw van Oekraïne. Volgend jaar zou de Oekraïense economie dan weer met 25 procent kunnen groeien, aldus de EBRD.
EBRD-president Odile Renaud-Basso zei op de jaarlijkse vergadering van de ontwikkelingsbank in het Marokkaanse Marrakesh dat er dit jaar 1 miljard euro naar Oekraïne zal gaan om het land economisch te steunen en dat meer financiële steun mogelijk is.
De bank verwacht verder dat de Russische economie dit jaar met 10 procent zal krimpen.
Oekraïense militairen zijn naar Duitsland gereisd om te leren werken met pantserhouwitsers. Dat hebben Duitse regeringsbronnen laten weten. Vorige week maakte het Duitse ministerie van Defensie bekend dat het zeven pantserhouwitsers gaat leveren aan de regering in Kiev.
De mobiele artilleriekanonnen van Duitse makelij kunnen doelen op 40 kilometer afstand raken. Elke houwitser wordt bediend door vijf militairen.
Zeker zestig Oekraïense militairen zouden de training krijgen. Die gaat ongeveer veertig dagen duren.
Eind april maakte het Nederlandse kabinet bekend een beperkt aantal pantserhouwitsers aan Oekraïne te geven, naar verluidt gaat het om vijf stuks. De Duitsers verzorgen ook de training voor de houwitsers die Nederland levert.
© Defensie — Een pantserhouwitser. Twee Russische journalisten hebben gebruikgemaakt van Overwinningsdag gisteren om Russische staatsmedia te vullen met anti-oorlogsberichten. Zo was 'het bloed van duizenden Oekraïners en honderden kinderen kleeft aan Poetins handen' te lezen op nieuwswebsites.
Het bleek het werk van Egor Polyakov en Alexandra Miroshnikova. De feestelijkheden van 9 mei leken hen het uitgelezen moment voor hun verzetsdaad. Zo publiceerden ze meerdere artikelen met koppen als 'Poetin loog over de Russische plannen in Oekraïne' en 'Rusland laat de lichamen van eigen troepen achter'.
De journalisten gaan mogelijk politiek asiel aanvragen, uit vrees voor een gevangenisstraf. Hun berichten werden al snel verwijderd, maar gaan nog wel rond op Telegram.
Lenta.ru, een van de sites die ze hadden gehackt, is een van de grootste pro-Russische nieuwssites in het land. Lenta maakt deel uit van de grote propagandamachine die wordt gebruikt om de invasie in Oekraïne te rechtvaardigen.
Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken heeft gesproken met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. 'Heb benadruk dat Nederland Oekraïne volledig steunt, en blijft steunen. Door midden van wapens en zware sancties tegen Rusland', twittert Hoekstra.
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft Tsjechië gekozen om Rusland te vervangen als lid van de Mensenrechtenraad.
Op aandringen van de Verenigde Staten stemden vorig maand de meeste van de 193 lidstaten voor tijdelijke uitsluiting van Rusland vanwege mensenrechtenschendingen in Oekraïne. Daarop liet Moskou weten het lidmaatschap van de VN-Mensenrechtenraad meteen te beëindigen. Vandaag stemden 157 lidstaten voor Tsjechië, naast 23 onthoudingen.
De Mensenrechtenraad zal naar verluidt donderdag een speciale sessie houden over de situatie in Oekraïne, nadat Kiev daarom had gevraagd.
De VN-Mensenrechtenraad bestaat uit vertegenwoordigers van 47 staten. De instelling houdt zich bezig met de bevordering en bescherming van mensenrechten over de hele wereld. De raad komt meerdere keren per jaar bijeen in het Zwitserse Genève. De vorige keer dat een lidstaat werd geschorst, was Libië in 2011.
Volgens het hoofd van de Amerikaanse inlichtingendienst, Avril Haines, is de Russische president Vladimir Poetin vastbesloten om de oorlog uit te breiden naar Transnistrië, een pro-Russische 'republiek' die zich heeft afgescheiden van Moldavië. Waarnemers houden er al langer rekening mee dat de pro-Russische separatisten daar de regio de oorlog in willen trekken. Een Russische commandant zei eerder heel Zuid-Oekraïne te willen veroveren zodat Rusland verbonden is met Transnistrië.
Poetin zou ook een lange oorlog aan het plannen zijn en 'zal' waarschijnlijk de staat van beleg in Rusland uitroepen om oorlogsinspanningen te ondersteunen.
Haines stond dinsdag de Senaat te woord. Ze zei dat Poetin zich voorbereidt op een lang conflict in Oekraïne. Moskou rekent er daarbij op dat de westerse steun na verloop van tijd zal afnemen.
De inlichtingendienst beweert ook dat Poetin alleen kernwapens gaat gebruiken als Rusland wordt geconfronteerd met 'existentiële dreiging'. ,,Op dit moment is de strijd in een impasse beland en is geen van beide partijen aan het winnen."
© REUTERS — Avril Haines. Een aanval op een voor de Europese Unie en Oekraïne belangrijk satellietnetwerk, een uur voor de Russische militaire aanval op zijn buurland, was volgens de EU het werk van Rusland. Het is voor het eerst dat de unie Moskou zo uitdrukkelijk van een cyberaanval beschuldigt.
De aanval verstoorde het KA-SAT-netwerk van het Amerikaanse Viasat. Dat bracht niet alleen het Oekraïense leger en een reeks overheidsinstanties, bedrijven en internetgebruikers in problemen, maar richtte ook schade aan in EU-landen. Tienduizenden modems vielen uit en onder andere een flink aantal Duitse windmolens viel stil.
De cyberaanval 'ondersteunde zeker' de Russische invasie, zegt EU-buitenlandchef Josep Borrell. Hij onderstreept dat de EU specifiek de Russische regering verantwoordelijk houdt. Tot dusver ging Brussel bij zulke aanvallen niet verder dan stellen dat die bijvoorbeeld vanaf Russisch grondgebied werden ondernomen.
© AFP — EU-buitenlandchef Josep Borrell. De economie van Oekraïne krimpt dit jaar mogelijk met 30 procent. Met die nieuwe inschatting komt de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO), die er daarbij vanuit gaat dat de oorlog met Rusland nog dit jaar stopt. In maart rekende de bank uit Londen nog op 20 procent krimp van het Oekraïense bruto binnenlands product (bbp).
De bank is somberder geworden omdat de oorlog maar blijft voortduren. Eerder ging de organisatie ervan uit dat Oekraïne en Rusland binnen enkele maanden tot een staakt-het-vuren zouden komen.
Ook Rusland kampt dit jaar met sterke economische krimp door de inval in Oekraïne. De EBWO gaat uit van 10 procent krimp in 2022. Westerse landen hebben uit woede over de aanval op Oekraïne sancties ingesteld tegen het land, waaronder de bevriezing van de buitenlandse tegoeden van de Russische centrale bank.
De Verenigde Staten kopen ook geen fossiele brandstoffen uit het land en het Verenigd Koninkrijk verwacht nog dit jaar de import van Russische olie volledig te stoppen. Binnen de Europese Unie wordt nog onderhandeld tussen lidstaten over een boycot van Russische olie.
Meer dan 8 miljoen inwoners van Oekraïne zijn ontheemd geraakt door de oorlog in het land, schat de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Het aantal lag ruim twee weken geleden op 7,7 miljoen.
De organisatie stelt dat de humanitaire crisis in Oekraïne groter wordt en daarom ongeveer vier op de tien ontheemden overwegen om verder te reizen. Dat zijn er twee keer meer dan medio maart.
Steeds meer ontheemden zeggen financiële steun nodig te hebben. Het gaat volgens de IOM om twee op de drie mensen. Meer dan 70 procent zegt het geld nodig te hebben voor voedsel en/of medische kosten. Ook zijn er steeds meer Oekraïners die melden dat hun woning is beschadigd.
Sinds het begin van de Russische invasie op 24 februari zijn meer dan 5,9 miljoen mensen Oekraïne ontvlucht. Een deel van deze groep is inmiddels weer teruggekeerd. Het gaat volgens VN-cijfers om meer dan 1,5 miljoen mensen.
De Finse defensiecommissie raadt de regering aan toe te treden tot de NAVO. De commissie van parlementsleden concludeert dat lidmaatschap van het militaire bondgenootschap het best is voor de veiligheid van Finland.
Sinds de oorlog in Oekraïne gaan er in Finland steeds meer stemmen op om zich aan te sluiten bij de NAVO om het land te beschermen tegen dreigingen vanuit Rusland. Finland deelt een grens van 1300 kilometer met Rusland.
De Finse regeringspartij zal zaterdag haar standpunt bekendmaken. Er lijkt in het Finse parlement al een meerderheid voor toetreding te zijn. Ook in Zweden is dat vermoedelijk het geval. De Zweedse regeringspartij komt waarschijnlijk zondag met een besluit.
Bijna twee op de drie van de 3,5 miljoen inwoners van Kiev zijn teruggekeerd naar de Oekraïense hoofdstad, zei burgemeester Vitali Klitsjko dinsdag. Na het begin van de aanval van het Russische leger op Oekraïne op 24 februari koos een groot deel van de bevolking ervoor de stad te verlaten.
Als de avondklok en de wegversperringen geen schrik aanjagen kun je eigenlijk terugkomen, aldus Klitsjko. Die maatregelen blijven voorlopig nog van kracht, hij riep de inwoners op geduld te hebben.
Rusland trok zijn troepen vorige maand terug uit de omgeving van Kiev na de aankondiging dat de focus wordt gericht op de 'bevrijding' van het oostelijke Donbas-gebied. Daar is tot nu toe geen grote vooruitgang geboekt.
De onderhandelingen over het beoogde Europese invoerverbod van Russische olie stokken doordat Hongarije eist dat er eerst garanties komen voor alternatieve leveranties. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft maandag in Boedapest tijdens een diner met premier Viktor Orbán over de kwestie gesproken. Dat was 'nuttig en bruikbaar', zegt een commissiewoordvoerder, 'maar het technische werk gaat door'.
Een akkoord tussen de 27 lidstaten blijft uit sinds de commissie haar voorstellen voor een zesde sanctiepakket vorige week woensdag presenteerde. Naast onder meer strafmaatregelen tegen een zestigtal personen en drie Russische tv-zenders wil het dagelijks EU-bestuur een invoerverbod van ruwe aardolie binnen zes maanden en van geraffineerde olie voor het eind van het jaar. Hongarije, Slowakije en Tsjechië krijgen daarvoor uitstel en hulp van de EU om toch aan olie te komen, is het plan. Maar vooral Hongarije vindt dat niet genoeg.
De commissie bereidt nu een video-overleg voor met leiders uit de regio die mogelijk kunnen bijspringen, aldus de woordvoerder. De sancties moeten unaniem worden goedgekeurd. Het is het eerste pakket waarover de landen niet snel overeenstemming bereiken.
© via REUTERS — Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen met de Hongaarse premier Viktor Orbán. Het Oekraïense leger is actief bezig met de herovering van Slangeneiland in de Zwarte Zee, bevestigt nu ook het Russische ministerie van Defensie. Zij zeggen de afgelopen dagen meerdere aanvallen te hebben afgeslagen bij het kleine Oekraïense eiland dat in Russische handen is geraakt in de beginfase van de oorlog. Het eiland werd al snel symbool voor het Oekraïense verzet toen de Oekraïense grenswachten de Russische veroveraars begroetten met 'go fuck yourself'.
Een woordvoerder van het Russische ministerie noemt 'meerdere wanhopige pogingen' vanuit Oekraïne om het eiland aan te vallen. Daar zouden 50 Oekraïense militairen bij om het leven zijn gekomen.
De missie van de Verenigde Naties die toezicht houdt op de mensenrechtensituatie in Oekraïne, heeft 'geloofwaardige informatie' dat het Oekraïense leger Russische krijgsgevangenen heeft gemarteld. De Russen zouden slecht worden behandeld en niet mogen communiceren met advocaten of familie.
De VN-missie ziet van beide kanten video's verschijnen van gevangenen in onmenselijke omstandigheden die gedwongen vernederende verklaringen moeten afleggen. Ook krijgt de missie meldingen binnen van verkrachtingen door Russische troepen, ook in groepsverband. De VN brengt in herinnering dat dit in strijd is met internationale wetten en dat dit onmiddellijk moet stoppen.
Volgens de VN zijn in de eerste 76 dagen van de oorlog 3381 burgers in Oekraïne omgekomen, maar dat aantal ligt waarschijnlijk veel hoger. Vooral in Marioepol zijn naar verwachting veel meer mensen omgekomen, maar het is moeilijk dat te verifiëren.
In de belegerde staalfabriek van Azovstal in de Oekraïense havenstad Marioepol bevinden zich nog meer dan duizend strijders, zegt vicepremier Irina Veresjtsjoek. Honderden van hen zijn gewond, aldus de politica. Sommigen zijn zwaargewond en moeten volgens haar met spoed worden geëvacueerd. ,,De situatie verslechtert met de dag."
Volgens het stadsbestuur zijn er ook nog minstens honderd burgers in het gangenstelsel onder het uitgestrekte terrein, hoewel eerder werd gezegd dat alle burgers de plek hebben verlaten.
Het Russische leger zou het complex nog altijd aanvallen met zwaar materieel. Een dag eerder maakte het ministerie van Defensie in Kiev melding van beschietingen door tanks, raketten en artillerie. Het Azov-regiment dat de fabriek verdedigt zegt dat er het afgelopen etmaal ook veel Russische vliegtuigen zijn waargenomen boven het terrein.
Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) is vandaag voor een onverwachts bezoek aan Oekraïne. De minister ‘heropent’ de ambassade in Kiev en ontmoet de Oekraïense president Volodomir Zelenski.
In de Oost-Oekraïense stad Izjoem zijn onder het puin van een ingestort gebouw 44 overleden burgers gevonden. De gouverneur van de regio Charkov laat weten dat ze zijn omgekomen toen het gebouw van vijf verdiepingen begin maart instortte.
Izjoem ligt al weken in de frontlinie van de oorlog in Oekraïne en is zwaar gebombardeerd. Het ligt in het noordoosten van Oekraïne, dichtbij de Donbas, en is van strategisch belang voor de Russen.
Door de aanhoudende gevechten komt er weinig informatie over slachtoffers uit Izjoem. Er woonden voor de oorlog bijna 50.000 mensen. Het stadsbestuur liet zondag aan de BBC weten dat er nu nog hooguit 15.000 inwoners over zijn. Circa 80 procent van de stad zou vernietigd zijn.
© via REUTERS — Izjoem ligt al weken in de frontlinie van de oorlog. De Duitse buitenlandminister Annalena Baerbock is dinsdag in Boetsja, een voorstad van Kiev, voor een onaangekondigd bezoek aan Oekraïne. Ze is het eerste lid van de Duitse regering dat een bezoek brengt aan het land.
In Boetsja werden na de bezetting van Russische troepen honderden lichamen van burgers gevonden. Steeds meer buitenlandse politici reizen naar deze plaats af als teken van solidariteit. De eerste Duitse politicus die het land bezocht, was de leider van oppositiepartij CDU. Toen was al bekend dat Baerbock van plan was die kant op te reizen.
© Marius Becker/dpa — De Duitse buitenlandminister Annalena Baerbock is dinsdag in Boetsja. Foto ter illustratie. Het bezoek komt kort nadat de Oekraïense president Volodimir Zelenski en de Duitse president Frank-Walter Steinmeier hun geschil over een afgelast bezoek aan Kiev hadden bijgelegd. Steinmeier wilde met andere Europese presidenten naar Oekraïne reizen, maar zag van het plan af omdat hij naar eigen zeggen 'niet gewenst' was in Kiev.
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz wilde vanwege de situatie met Steinmeier zelf niet naar Oekraïne reizen, hoewel hij wel was uitgenodigd. Nadat de twee presidenten de lucht hadden geklaard, werd zowel Scholz als Steinmeier uitgenodigd voor een bezoek aan Kiev.
Het Oekraïense leger waarschuwt dat Rusland mogelijk de Oekraïense chemische industrie als doelwit gaat nemen. Welke locaties ze precies bedoelen is niet duidelijk. Wel zijn de afgelopen tijd al meerdere oliedepots en fabrieken geraakt door Russische bommen.
,,De mogelijkheid tot sabotage van de chemische industrie van Oekraïne, waarbij de Oekraïense militairen de schuld krijgen, sluiten we niet uit", aldus het Oekraïense leger.
Inwoners van de Oekraïense havenstad Odessa werden gisteravond opgeschrikt door raketaanvallen van Russische hand die niet alleen op militaire doelwitten gericht lijken te zijn. Meerdere toeristische locaties in de stad zijn geraakt; onder andere een winkelcentrum in de vroeger veel bezochte stad ligt volledig in puin.
Er is zeker één dode gevallen, meldt de lokale militaire leiding. Vijf anderen raakten gewond. Er wordt nog verder gezocht naar slachtoffers onder het puin. Oekraïne deelt beelden van de ruïnes:
© via REUTERS — Odessa ligt in puin na Russische raketaanvallen. © via REUTERS — Onder andere een winkelcentrum is volledig verwoest in Odessa. Een reddingswerker zoekt naar overlevenden. © via REUTERS — Ook dieren worden uit het puin gered. In de Oekraïense stad Hloechiv is een joodse begraafplaats geraakt door Russische raketten, schrijft het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken op Twitter. De oude begraafplaats had meer dan 600 graven, de oudste uit 1824. De informatie is niet onafhankelijk te verifiëren.
Het Pentagon heeft volgens de Oekraïense krant The Kyiv Independent gemeld dat de sancties tegen Rusland beginnen te knagen aan de Russische oorlogsindustrie. Moskou zou langzaamaan door haar voorraad PGM's - 'slimme' raketten die goed en precies hun doelwitten weten te raken - zijn geschoten, en zou inmiddels Marioepol met 'domme bommen' beschieten, aldus de Amerikaanse defensie-autoriteiten. Vanwege een tekort aan elektronische onderdelen zou Rusland momenteel moeilijkheden ondervinden met de productie van nieuwe PGM's.
Dit gebeurde er vannacht: De veiligheid van het Westen kan volgens Litouwen alleen gegarandeerd worden als Vladimir Poetin niet meer in het Kremlin zit. En het kan nog tientallen jaren duren voordat Oekraïne lid van de EU is, waarschuwt de Franse president Macron.
Lees hier de ontwikkelingen van afgelopen nacht rondom de oorlog in Oekraïne.
© Getty Images — De Franse president Macron (links) was gisteren op bezoek bij de Duitse bondskanselier Scholz in Berlijn. Volgens Macron gaat het nog lang duren voordat Oekraïne lid is van de EU. De zuid-Oekraïense stad Mykolajiv ligt onder vuur, aldus burgemeester Oleksandr Sjenkevytsj op de Oekraïense televisie. Hij stelt dat het er afgelopen etmaal zeker één persoon om het leven is gekomen en drie mensen gewond zijn geraakt bij raketaanvallen die gericht zouden zijn op woonwijken.
Nog steeds bevinden zich zo'n honderd burgers in de staalfabriek van Azovstal in de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol. Dat meldt het regionale bestuur van de stad. Bovendien zijn volgens het bestuur ook nog steeds zo'n 100.000 burgers in Marioepol zelf aanwezig.
De Azovstal-staalfabriek is het laatste bolwerk van Oekraïens verzet in de havenstad. Volgens het ministerie van Defensie in Kiev wordt het complex van ruim 10 vierkante kilometer bestookt door tanks en artillerievuur. Moskou wil dat niet bevestigen.
Zaterdag meldden de Oekraïense autoriteiten nog dat alle vrouwen, kinderen en ouderen waren geëvacueerd uit de fabriek van Azovstal na bemiddeling van de Verenigde Naties en het Rode Kruis. Het was op dat moment onduidelijk hoeveel van de ooit 400.000 inwoners van Marioepol nog elders in de stad verbleven.
Volgens de voorzitter van het regionale bestuur is het moeilijk om te zeggen hoeveel van de achtergebleven burgers nog zouden willen evacueren.
Een van de Oekraïense strijders die zich nog steeds verschansen in de Marioepol-staalfabriek, zei maandag in een video dat ze de stad nog steeds niet hebben opgegeven. Onder de overgebleven strijders zijn grenswachten, soldaten, nationale politie en leden van de nationale garde.
Door nieuwe raketaanvallen van het Russische leger op de Oekraïense havenstad Odessa is maandagavond laat zeker één dode gevallen, meldt de lokale militaire leiding. Vijf anderen raakten gewond. Er wordt nog verder gezocht naar slachtoffers onder het puin.
De stad werd maandagavond meermaals opgeschrikt door explosies als gevolg van raketaanvallen en beschietingen. Volgens het Oekraïense leger werden verschillende hypersonische raketten afgevuurd, waarbij ook enkele toeristische plekken werden geraakt. Ook zouden minstens vijf gebouwen zijn verwoest. Lokale media melden dat onder meer een winkelcentrum en een magazijn zijn getroffen.
Eerder op de dag moest voorzitter Charles Michel van de raad van Europese regeringsleiders ook al dekking zoeken tijdens een Russische raketaanval. Michel bracht maandag een onaangekondigd bezoek aan de stad. Hij had daar onder meer een ontmoeting met de Oekraïense premier Denis Sjmihal.
De Amerikaanse president Joe Biden heeft maandag een wet ondertekend die de levering van wapens aan Oekraïne en andere Oost-Europese staten moet vergemakkelijken. Biden sprak van "een belangrijk instrument om de Oekraïense regering en het volk te steunen in hun strijd om hun land en hun democratie te verdedigen tegen Vladimir Poetin".
De Oekraïense president Zelenski spreekt van een "historische stap". ,,Oekraïne is dankbaar'', tweette hij. ,,Ik ben er zeker van dat we samen weer zullen winnen. Wij zullen de democratie in Oekraïne verdedigen. En in Europa, zoals we 77 jaar geleden deden.''
De Amerikaanse president mag tot 2023 militair materiaal uitlenen of leasen aan Oekraïne en andere staten in Oost-Europa die door de Russische aanvalsoorlog zijn getroffen. Een soortgelijke leen- en huurwet werd in 1941 tijdens de Tweede Wereldoorlog ook al aangenomen door het Amerikaanse Congres, waardoor Amerika snel op grote schaal wapens kon leveren aan de geallieerden in de strijd tegen de Nazi's.
Prinses Laurentien heeft maandagavond een toespraak gehouden tijdens de viering van Europe Day in De Balie in Amsterdam. In heel Europa wordt jaarlijks op 9 mei de eenheid van het continent gevierd. ,,Wat maken mijn woorden eigenlijk nog uit als slechts enkele duizenden kilometers verderop mensen, steden en dromen worden verwoest?", zei de prinses in haar toespraak.
Laurentien benoemde dat veel Europeanen de vrede de afgelopen jaren voor lief hebben genomen. ,,Maar terwijl sommigen van ons de vrede voor lief namen, waren sommigen van ons zich aan het voorbereiden op de oorlog." Ook stipte ze kort de kritiek op Europa als geheel aan. Toch hoopte ze dat jongeren het belang van het continent niet alleen leren begrijpen, maar ook 'omarmen'.
De prinses sloot haar verhaal af met een boodschap aan Oekraïne. ,,Laten we onze Oekraïense vrienden vieren, die momenteel hun vrijheid verdedigen met hun eigen leven. En laten we de mensen die hun leven hebben gegeven, herdenken."
© ANP — Prinses Laurentien geeft een toespraak tijdens de viering van Europe Day in De Balie. De Verenigde Staten hebben aanwijzingen gevonden dat meerdere Oekraïners tegen hun wil naar Rusland worden gebracht. Pentagon-woordvoerder John Kirby noemt de acties van Rusland 'buitensporig'. De bewering is nog niet onafhankelijk bevestigd.
Het regelen van opvangplekken voor vluchtelingen uit Oekraïne gaat 'traag maar gestaag vooruit'. Dat zegt voorzitter Hubert Bruls van het Veiligheidsberaad na afloop van het burgemeestersoverleg. De burgemeesters verwachten volgende week 50.000 plekken te hebben gerealiseerd.
Niet alle bedden zijn bezet. Toch gaan de voorzitters van de 25 veiligheidsregio's door met het zoeken naar nieuwe locaties. ,,Dé grote onzekerheid voor ons is hoeveel mensen er in hoeveel tijd gaan komen. Daarom moeten wij wel doorgaan. Misschien zijn opeens die extra plekken toch nodig", legt Bruls uit.
De instroom gaat nu geleidelijk. Per saldo komen er wekelijks nieuwe Oekraïners bij, al vertrekken er ook mensen. Bovendien gaan er soms opvanglocaties zoals sporthallen dicht, terwijl er elders nieuwe panden worden geopend.
De snelle interventiemacht van de Europese Unie die in de maak is, moet worden versterkt. En als er meer geld nodig is voor militaire hulp van de EU aan andere landen dan moet dat er komen, vindt buitenlandminister Wopke Hoekstra.
De Europeanen moet hun eigen continent kunnen verdedigen, stelde Hoekstra in een toespraak in Maastricht ter gelegenheid van Europadag. Hij neemt afscheid en afstand van het kosteloos meeliften onder de militaire paraplu van de Amerikanen, door Europa én door Nederland. Hoekstra wil daarom onder meer 'de capaciteit vergroten' van de snel inzetbare strijdmacht van 5000 man waaraan de EU werkt. Die moet ervoor zorgen dat Europa veiligheidsoperaties van kleinere orde dan een complete oorlog, zoals een evacuatie uit vijandig gebied, voortaan zelf afkan.
Ook wil Hoekstra zo nodig meer geld uittrekken voor het fonds waaruit de EU militaire hulp aan Oekraïne en andere buitenlanden betaalt. ,,Ik vind dat je daar, afhankelijk van hoe het conflict zich ontwikkelt, echt open naar moet kijken." Alles om Oekraïne militair zo sterk mogelijk te maken, want 'wie sterk staat op het slagveld staat vast ook sterk aan de onderhandelingstafel'.
De EU-landen hebben het budget van de zogeheten vredesfaciliteit van de unie sinds het uitbreken van de oorlog verdrievoudigd.
Het voornemen van de Franse president Emmanuel Macron om een nieuw soort 'politieke gemeenschap' in Europa te creëren waarin plaats is voor landen als Oekraïne en ook het Verenigd Koninkrijk, kan op goedkeuring rekenen van zijn Duitse collega Olaf Scholz. Bij een bezoek van Macron aan Berlijn zei de bondskanselier het voorstel 'zeer interessant' te vinden.
Macron stelde dat hij via zijn 'nieuwe Europese organisatie' vooral landen die waarschijnlijk nog jaren zoet zijn met hun toelatingsprocedure tot de Europese Unie nu al wil binden aan het Europese blok. Via de politieke gemeenschap zou er wat hem betreft buiten Brussel samengewerkt kunnen worden op thema's als politiek, veiligheid, energie, transport en infrastructuur.
De president ziet dan met name een plek weggelegd voor aspirant- of kandidaat-leden als Oekraïne, Georgië en Armenië, maar ook voor Bosnië-Herzegovina, dat al langer in het proces van toetreding zit, en Groot-Brittannië. De Britten zegden hun EU-lidmaatschap juist op met de brexit. ,,Zij hebben besloten onze Europese Unie te verlaten, maar ze kunnen een plek krijgen", zei Macron in Berlijn.
© ANP / EPA — Via de politieke gemeenschap zou er wat Macron betreft buiten Brussel samengewerkt kunnen worden op thema's als politiek, veiligheid, energie, transport en infrastructuur. De Verenigde Staten schrappen importheffingen op Oekraïens staal voor één jaar. Daarmee wil Washington de economie van het door Rusland aangevallen land helpen. De heffing, van 25 procent, was in 2018 ingesteld door Donald Trump. De vorige Amerikaanse president legde heffingen op aan staal uit veel landen.
De Oekraïense staalindustrie is overigens ook zwaar getroffen door de oorlog. Zo zijn staalfabrieken in Marioepol tijdens de hevige strijd om die stad meermalen gebombardeerd. Ook heeft Oekraïne veel moeite om producten te exporteren. Het land heeft een aantal belangrijke havens verloren en andere havens zijn nauwelijks bruikbaar omdat Rusland de Zwarte Zee domineert.
De Russische economie krimpt dit jaar door alle westerse sancties nog harder dan eerder gedacht. Het Russische ministerie van Financiën verwacht een daling tot 12 procent, meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Eerder ging het Russische ministerie van Economische Zaken nog uit van een neergang van 8 procent.
Als het ministerie van Financiën gelijk krijgt, betekent dat de grootste krimp van de Russische economie sinds 1994. Toen zat de Russische economie nog in een overgangsfase tussen communisme en kapitalisme. Zo'n neergang zou bovendien betekenen dat ongeveer tien jaar economische vooruitgang ongedaan is gemaakt.
Als de Europese Unie een embargo instelt tegen Russische olie en erin slaagt veel minder Russisch gas af te nemen, kan dat betekenen dat ook komend jaar de economie van Rusland stevig krimpt.
Het lijkt erop dat Rusland het afgelopen weekend per ongeluk het Grande Pettine Hotel in de Oekraïense stad Odessa heeft verwoest. Dit melden meerdere media, waaronder CNN.
Dit hotel, gelegen aan een strand aan de Zwarte Zee, stond plaatselijk bekend als 'het bolwerk van de Russische wereld'. Veel invloedrijke Russische figuren kwamen in het verleden samen in het hotel.© AP — Het verwoeste Grande Pettine Hotel in de Oekraïense stad Odessa. De Russische president Vladimir Poetin heeft zich positief uitgelaten over het verloop van de 'speciale militaire operatie' in Oekraïne. Dat meldt het het Russische nieuwsagentschap Interfax.
,,Onze jongens gedragen zich moedig, heldhaftig en professioneel. Alle plannen worden verwezenlijkt, het beoogde resultaat zal worden bereikt", zo verklaarde Poetin vandaag tijdens een gesprek met de vader van een pro-Russische separatist die was gesneuveld in het oosten van Oekraïne. ,,Er bestaat geen twijfel over dat de doelstellingen worden behaald", klinkt het.
Volgens heel wat internationale experts verloopt de operatie van het Russische leger nochtans veel moeizamer dan het Kremlin bij de start van de invasie op 24 februari had gehoopt.
Pro-Russische separatisten hebben in Marioepol een optocht gehouden ter ere van de overwinning van de Sovjet-Unie op de nazi's in 1945. Zij droegen een 300 meter lang zwart-oranje lint van Sint-Joris door de door Russische troepen bezette Oekraïense havenstad, een militair symbool voor de overwinning in de Tweede Wereldoorlog.
Separatistenleider Denis Pusjilin voerde de mars door de grotendeels verwoeste stad aan. ,,Gedurende acht jaar konden de inwoners van deze stad dit symbool van moed en militaire glorie van bevrijders niet tonen", zei hij op berichtendienst Telegram over het lint, erbij zeggend dat de regering in Kiev dat had verboden.
© ANP / EPA — Pro-Russische separatisten droegen een 300 meter lang zwart-oranje lint van Sint-Joris door Marioepol. Vladimir Poetin stuurt zijn ‘bevolking het bos in’ met ‘fabeltjes’ om de oorlog in Oekraïne te rechtvaardigen. Dat heeft minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) gezegd, na de speech van de Russische president vanochtend. Lees hier het hele artikel.
© AP — Hoekstra bespeurde in Poetins rede 'geen enkel' aanknopingspunt voor nieuw vredesoverleg. Voor het eerst sinds de uitbraak van de oorlog in Oekraïne is het aantal vluchtelingen dat gebruik maakt van gemeentelijke opvangplekken gedaald. In het afgelopen weekend hebben ruim tweehonderd Oekraïense vluchtelingen de opvanglocatie verlaten. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Voor het weekend maakten nog 35.450 vluchtelingen gebruik van de gemeentelijke opvang, na het weekend zijn dat er 35.216. Het aantal Oekraïners dat is geregistreerd bij gemeenten is toegenomen van 52.930 naar 53.400. Ruim 18.000 vluchtelingen hebben dus onderdak gevonden buiten de officiële opvangplekken, bijvoorbeeld bij een gastgezin.
Het aantal beschikbare bedden voor Oekraïense vluchtelingen is in vergelijking met voor het weekend iets gedaald, van 45.314 naar 45.251.
De Franse president Emmanuel Macron ziet een nieuw soort 'politieke gemeenschap' in Europa voor zich waarin plaats is voor landen als Oekraïne, Georgië en Moldavië. In een toespraak in het Europees parlement in Straatsburg herhaalde hij dat toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie jaren, zo niet decennia zal duren.
Macron sprak op de slotceremonie van de zogeheten Conferentie over de Toekomst van Europa. Achthonderd burgers geven daar hun adviezen voor de toekomst van de EU, waar zij een jaar lang over hebben gediscussieerd. Macron was een van de aanjagers van dat project.
De Franse president schaarde zich achter het advies om verdragswijzigingen door te voeren, zei hij in zijn speech. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stelde eerder op de dag open te staan voor zulke veranderingen om de EU democratischer en transparanter te maken.
Ook is Macron voorstander van het idee om meerderheidsstemmen in te voeren op bepaalde beleidsterreinen van de EU. Nu is bij belangrijke thema's vaak unanimiteit nodig. Von der Leyen stelde dat die regel de slagvaardigheid van Brussel in de weg zit.
© AP — Emmanuel Macron. Russische troepen proberen opnieuw de Azovstal-staalfabriek in Marioepol in te nemen, ondersteund door tanks en artillerievuur, zegt het Oekraïense ministerie van Defensie. Een woordvoerder had het over een 'bestormingsoperatie' zonder verdere details te geven. Hij sluit niet uit dat er ook luchtaanvallen komen.
Rusland heeft eerdere beweringen dat het de fabriek bestormt steeds ontkend. De laatste burgers die zich schuilhielden in bunkers onder het enorme terrein zijn inmiddels geëvacueerd, maar Oekraïense militairen blijven zich verzetten.
Minister-president Mark Rutte spreekt donderdag 12 mei het Oekraïense parlement toe via een videoverbinding. De premier doet dat op verzoek van president Volodimir Zelenski, laat hij weten in een tweet.
,,Nederland blijft schouder aan schouder staan met Oekraïne tegenover de Russische agressie'', aldus Rutte, die zich begin maart al in een videoboodschap richtte tot de Oekraïense bevolking. President Zelenski hield later die maand een toespraak voor de Tweede Kamer, eveneens via een beeldverbinding.
Charles Michel, voorzitter van de raad van Europese regeringsleiders, heeft maandag dekking moeten zoeken voor een Russische raketaanval tijdens een onaangekondigd bezoek aan de Oekraïense havenstad Odessa. Zijn woordvoerder heeft dat bevestigd.
Volgens een EU-functionaris had Michel op het moment van de aanval een ontmoeting met de Oekraïense premier Denis Sjmihal. ,,Tijdens de ontmoeting met de premier moesten de deelnemers de vergadering onderbreken om dekking te zoeken toen raketten opnieuw insloegen in de regio van Odessa'', laat hij weten.
Michel heeft op Twitter een bericht geplaatst over het bezoek, maar schrijft daarin niks over het voorval. Hij zegt onder andere dat hij in Odessa is om Europadag te vieren. Dat is de dag waarop de EU-instellingen de feitelijke geboorte in 1950 van het Europees project vieren.
Het Oekraïense leger meldde eerder op maandag dat vier Russische precisieraketten in Odessa waren ingeslagen. Die zouden zijn afgevuurd vanaf het door de Russen geannexeerde schiereiland de Krim. Meer details maakte het leger niet bekend.
De Oekraïense presidentsadviseur Mikhailo Podoliak heeft de Russische beschuldigingen van vermeende geplande aanvallen op Rusland ontkend. ,,De Navo-landen wilden Rusland niet aanvallen. Oekraïne heeft geen aanval op de Krim gepland”, zei Podoliak.
De Russische president Vladimir Poetin uitte de beschuldiging maandagochtend in zijn toespraak tijdens de militaire parade ter gelegenheid van de 77ste verjaardag van de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland. Hij verklaarde dat de Russische invasie van Oekraïne noodzakelijk was 'omdat het westen zich voorbereidde op de invasie van ons land, inclusief de Krim'.
Rusland annexeerde het Oekraïense schiereiland de Krim in 2014 al, wat internationaal niet wordt erkend.
De Europese Commissie wil de toetredingsaanvraag van Oekraïne in juni beoordelen. Dat heeft Commissievoorzitter Ursula von der Leyen maandag gezegd. Ze sprak van 'een belangrijke stap' voordat de kwestie door de lidstaten wordt opgepakt.
Na de invasie door Rusland vroeg het land om snelle toetreding tot de Europese Unie. De nodige documenten zijn reeds ingediend.
De Russische president Vladimir Poetin herhaalde maandagochtend in zijn speech op de Dag van de Overwinning zijn argumenten voor de invasie van Oekraïne. Op 9 mei viert Rusland elk jaar de zege op de nazi's in de Tweede Wereldoorlog.
De Russische ambassadeur in Polen is tijdens een ceremonie ter herdenking van de overwinning op nazi-Duitsland, 77 jaar geleden, met een verfbom bekogeld. Dat gebeurde volgens Poolse media bij het mausoleum voor gesneuvelde Sovjet-soldaten in Warschau. Op video's is Sergey Andreev te zien met rood besmeurd gezicht en handen terwijl demonstranten op de achtergrond met Oekraïense vlaggen zwaaien. Ook mensen uit zijn entourage zitten onder de rode verf.
Het incident vond plaats tijdens een anti-oorlogsprotest bij de plechtigheid. Andreev zou een krans leggen bij het herdenkingsmonument maar vertrok onverrichter zake, begeleid door politiemensen.
Het Russische ministerie van Defensie heeft de vernietiging gemeld van een in de Verenigde Staten gemaakt radarstation in Oekraïne. De verdedigingsinstallatie was gestationeerd in de buurt van de stad Solote in het oosten van Oekraïne. De Russische legerleiding beschouwt wapentransporten uit Navo-landen naar Oekraïne als 'te vernietigen doelen', zo maakte het eerder al bekend.
De vredesbesprekingen met Oekraïne gaan volgens Rusland verder. Ze werden niet beëindigd maar zouden op afstand worden voortgezet, vertelde de Russische hoofdonderhandelaar Vladimir Medinski aan het Russische persbureau Interfax.
De Russische regering beschuldigt Oekraïne ervan de onderhandelingen te vertragen en berichten over wreedheden door Russische soldaten te gebruiken om de beraadslagingen te ondermijnen. Rusland ontkent dat het zich richt op burgers in zijn zogenaamde speciale militaire operatie in Oekraïne.
Op de vraag of Medinski de Oekraïense onderhandelingsdelegatie op de Dag van de Overwinning op nazi-Duitsland wilde feliciteren, antwoordde hij volgens Oekraïense media: ,,Pas nadat we ze hebben verslagen".
De regerende sociaaldemocraten in Zweden beslissen op 15 mei of ze hun decennialange oppositie tegen het Navo-lidmaatschap opgeven. De partij laat weten nog niet zeker te zijn wat de beslissing zal zijn. Als de Socialdemokraterna het NAVO-lidmaatschap onderschrijven, zal Zweden vrijwel zeker een aanvraag indienen om zich bij het militaire bondgenootschap aan te sluiten.
De Russische invasie van Oekraïne heeft geleid tot een heroverweging van het veiligheidsbeleid, niet alleen in Zweden maar ook in Finland. De Finse president Sauli Niinisto zal naar verwachting op 12 mei zijn steun betuigen aan de aanvraag van zijn land voor lidmaatschap. Op de Navo-top in Madrid in juni kunnen formele aanvragen voor lidmaatschap worden ingediend en sneller worden afgehandeld.
Russische generaals zijn net als president Vladimir Poetin medeplichtig aan misdaden in hun oorlog in Oekraïne en moeten worden berecht voor een krijgsraad, zegt de Britse minister van Defensie Ben Wallace. Sprekend op de dag dat in Rusland met militaire parades de overwinning op nazi-Duitsland wordt gevierd zei de bewindsman dat Poetin en zijn legertop 'het fascisme en de tirannie van 77 jaar geleden weerspiegelen'.
Poetin prees in zijn toespraak de militairen die in Oost-Oekraïne strijden voor 'de veiligheid van Rusland'. Wallace denkt dat het heel denkbaar is dat het Oekraïense leger hen verslaat en riep de Russische president op te erkennen dat hij aan de verliezende hand is.
Voor de generaals en Poetin kan er 'geen overwinningsdag zijn, alleen schande en een zekere nederlaag in Oekraïne', zei de minister in het Nationale Legermuseum in Londen. Hij beschuldigde hen van het 'kapen' van de trotse geschiedenis van hun voorgangers in de Sovjet-periode. Alle professionele militairen zouden geschokt moeten zijn door het gedrag van het Russische leger, aldus Wallace. ,,Rusland is niet wat het was."
Het Verenigd Koninkrijk is een van de belangrijkste steunpilaren voor Oekraïne als het aankomt op militaire en andere steun.
De Russische president Vladimir Poetin heeft in zijn toespraak ter gelegenheid van de Dag van de Overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland weliswaar gesproken over de gevechten in Oekraïne maar geen oorlogsverklaring afgekondigd en evenmin een algehele mobilisatie.
Poetin prees de Russische militairen in Oekraïne tijdens zijn speech. 'De verdediging van het moederland is altijd heilig geweest', zei hij.
Poetin legde uit dat het vechten noodzakelijk is omdat ‘de Navo landen om ons heen heeft verenigd, wat een dreiging voor ons vormde’. Het gevaar groeide volgens hem met de dag ‘omdat de Navo Oekraïne bewapende’ en ‘dit was de enige juiste beslissing van een sterk en soeverein land dat dit gevaar op afstand wil houden. Een clash met neonazi’s was daarbij onvermijdelijk.’ Lees hier het volledige artikel.
De Europese gasprijs is maandag stevig gedaald. De afname volgde op de poging van de Russische gasleverancier Gazprom om kopers gerust te stellen dat ze voor gas kunnen blijven betalen zonder de westerse sancties te schenden. Ook de ruime voorraden vloeibaar gemaakt aardgas (lng) en het warmere weer in veel Europese landen zorgden voor lagere gasprijzen.
De prijs voor gas op de Amsterdamse gasbeurs, die maatgevend is voor Europese prijzen, zakte met ruim 5 procent tot 96,50 euro per megawattuur. In april liep de gasprijs nog even terug tot zo'n 90 euro per megawattuur. Dat is bijna het niveau van voor de Russische invasie van Oekraïne, op 23 februari.
Gazprom meldde in een brief aan klanten dat een nieuw decreet van het Kremlin van vorige week de procedure rond een betaling in roebels 'opheldert'. Moskou wil dat bedrijven in roebels betalen, om zo de eigen munt te stutten. Om Russisch gas te kunnen kopen moeten klanten twee rekeningen bij Gazprombank openen, één in euro's en één in roebels. Daarna worden de eurobetalingen door de Russische centrale bank in roebels omgezet. Die transactie is echter in strijd met de sancties tegen Rusland.
Volgens het nieuwe decreet wordt de betaling van gas in vreemde valuta gewisseld voor roebels via bankrekeningen die lopen via Ruslands National Clearing Center, de organisatie die onder meer over banktransacties gaat. De procedure in het decreet lijkt niet te gelden voor de Russische centrale bank, waartegen sancties lopen.
Het is nog onduidelijk of het nieuwe decreet de zorgen van de Europese Unie zal wegnemen. Inmiddels willen de Verenigde Staten de Russische Gazprombank aanpakken met nieuwe sancties. Gazprombank, die belangrijk is voor de betalingen van de Russische gaslevering aan Europa, bleef eerder buiten schot. Maar nu hebben de Amerikanen besloten om bepaalde bestuurders van de bank te sanctioneren. Volgens Washington gaat het echter niet om een volledige blokkering van de bank en worden transacties met Gazprombank niet verboden.
In de regio Odessa in het zuiden van Oekraïne zijn volgens het Oekraïense leger vier raketten neergekomen. Het gaat om hoge-precisieraketten van het Onyx-type die werden gelanceerd vanaf het door Rusland geannexeerde Krim-schiereiland. Er werden geen verdere details gegeven.
Volgens de nieuwssite Odessa Journal lagen om 05.45 uur zes Russische raketkruisers en twee onderzeeboten met kruisraketten voor de kust.
Rusland staat op de Dag van de Overwinning stil bij de Sovjet-zege op nazi-Duitsland. Op 9 mei is er traditiegetrouw een grote militaire parade in Moskou.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft in een video ter ere van de overwinning op nazi-Duitsland verklaard vertrouwen te hebben dat Oekraïne de oorlog van Rusland zal winnen. ,,We wonnen toen, we zullen nu ook winnen."
,,Op de Dag van de Overwinning vechten we voor een nieuwe overwinning", aldus Zelenski. ,,De weg ernaartoe is moeilijk, maar we twijfelen er niet aan dat we zullen winnen." De video, waarin de president in Kiev loopt, kwam uit voor de jaarlijks terugkerende, grote militaire overwinningsparade in Moskou.
Zelenski stelde ook dat Oekraïne 'binnenkort' twee overwinningsdagen zal hebben en de Russische president Vladimir Poetin 'geen enkele meer'. Hij zei verder dat Oekraïners vrije mensen zijn die in het verleden meermaals hebben gevochten om hun land te beschermen en voor zichzelf zullen blijven vechten.
,,We zijn trots op onze voorouders die, samen met andere naties in de anti-Hitler-coalitie, het nazisme hebben verslagen. En we zullen niemand deze overwinning laten annexeren, we zullen niet toestaan dat deze wordt toegeëigend." Zelenski voegde daaraan toe dat 'er geen indringer is die over onze vrije mensen kan heersen'.
Rusland viert vandaag de Dag van de Overwinning op nazi-Duitsland. Een grootse militaire parade in Moskou moet de kracht van het land laten zien. President Poetin houdt een speech en zou de val van Marioepol daar als wapenfeit graag aan toevoegen. In de studio is buitenland-verslaggever Mark van Assen.
Navo-chef Jens Stoltenberg verwacht dat de Russische president Vladimir Poetin vandaag 'opnieuw leugens zal verspreiden over het bondgenootschap en het westen als geheel.' Dat zegt hij in een interview met de Duitse krant Die Welt. Daarin roept hij Poetin op om de vijandelijkheden in Oekraïne onmiddellijk te staken.
,,Ik roep president Poetin ter gelegenheid van 9 mei (de Russische herdenking van de overwinning op nazi-Duitsland) nogmaals op de oorlog onmiddellijk te beëindigen, zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne en vredesonderhandelingen te beginnen', aldus Stoltenberg.
De Oekraïense president Zelenski heeft vannacht bevestigd dat er 60 burgers zijn omgekomen bij een Russische aanval op een school. En alle ogen zijn gericht op de grote militaire parade in Moskou. Wat gaat Vladimir Poetin zeggen? Lees hier de volledige 'Dit gebeurde er vannacht'.
© via REUTERS — Brandweerlieden aan het nablussen bij de door een Russische bom verwoeste school in het dorp Bilohorivka. Canada gaat Oekraïne nieuwe wapens en militaire uitrustingen leveren, beloofde de Canadese premier Justin Trudeau zondag na een onaangekondigd solidariteitsbezoek aan Kiev, waar hij zijn Oekraïense collega Volodimir Zelenski ontmoette.
Zelenski zei tijdens een gezamenlijke persconferentie dat hij de bevrijding van de belegerde havenstad Marioepol voorlopig uitsluit. ,,Oekraïne heeft niet genoeg zware wapens om Marioepol met militaire middelen te bevrijden", sprak hij.
Marieopol, in het zuidoosten van Oekraïne, staat al enkele weken grotendeels onder Russische controle. Zaterdag werden de laatste burgers geëvacueerd uit de omsingelde en belegerde staalfabriek in de stad. Honderden Oekraïense strijders bevinden zich nog steeds in de bunkers van de fabriek en weigeren zich over te geven. Ze lanceerden zondag een oproep om hulp.
Zelenski zei zaterdagavond dat het redden van de strijders ‘heel moeilijk’ wordt. ,,De Russische soldaten, het Russische leger, de militaire leiding en de politieke leiding van de Russische Federatie willen onze soldaten niet laten gaan", aldus de president.
De politie in Berlijn maakt zich op voor pro-Russische demonstraties ter gelegenheid van de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog, 77 jaar geleden. Rusland viert de overwinning op nazi-Duitsland traditioneel op 9 mei (de ondertekening van de Duitse capitulatie vond op 8 mei plaats in Berlijn maar Rusland maakte de bekrachtiging pas de volgende dag om 02.00 uur bekend).
De Duitse BVD heeft gewaarschuwd voor pro-Russische acties rond de herdenking en veiligheidsdiensten houden rekening met 'gevaarlijke escalaties'.
In de Duitse hoofdstad, die in mei 1945 werd bevrijd door het Rode Leger, vindt vandaag onder andere een demonstratie plaats met de naam 'Rode Leger Herdenkingsparade voor de gesneuvelde Sovjet-soldaten tijdens de Tweede Wereldoorlog'. De organisatie heeft ongeveer 1300 deelnemers opgegeven. De route van de demonstratie loopt vanaf de Brandenburger Tor in de richting van het Sovjet Oorlogsmonument in Berlijn-Tiergarten.
Aan de parade willen volgens de politie ook zo'n 150 leden van de Russisch-nationalistische motorclub Nachtwolven (Nochnye Volki) aan de parade deelnemen. De motorclub heeft afdelingen in 45 landen waaronder Duitsland. Aanhangers nemen volgens informatie van de politie maandagmorgen vanuit Frankfurt de trein naar Berlijn.
De Nachtwolven MC geldt als een motorclub die de Russische president Vladimir Poetin ondersteunt en wordt daarom ook wel ook wel 'Poetins Angels' genoemd als knipoog naar de Hells Angels. Donderdag reden de eerste achttien leden van de Russische motorclub Berlijn binnen, met twaalf motoren en een auto, zo meldden Duitse media.
Naast de Rode Leger Herdenkingsparade zijn er in Berlijn vandaag tientallen andere kleinere en grotere herdenkingen aangemeld. Net als zondag zijn er volgens de politie zo'n 1.700 agenten op de been.
© AP — De Russische president Vladimir Poetin bestuurt een motorzijspan (R) met links van hem leider Alexander Zaldostanov van de Nachtwolven tijdens een parade in de buurt van Sevastopol op de geannexeerde Krim, in augustus 2019. © AFP — Leden van de Nachtwolven MC bij het Sovjet-Oorlogsmonument in de Berlijnse wijk Tiergarten, op 9 mei 2016. Volgens het Russische Ministerie van Defensie zal het 'vliegtuig van de Apocalyps', een Ilyushin Il-80 die is ontworpen om de Russische president in staat te stellen het land vanuit de lucht te blijven besturen in geval van een nucleaire oorlog, over het Rode Plein in Moskou vliegen tijdens de traditionele militaire parade ter gelegenheid van de 77ste verjaardag van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland.
In de stoet die aan Poetin voorbijtrekt, zullen ook voertuigen meerijden met verschillende wapens die nucleaire raketten kunnen afvuren. Parachutisten die deelnamen aan de Russische invasie in Oekraïne zullen naar verwachting ook hun opwachting maken, meldt staatspersbureau TASS.
Rusland viert vandaag de Dag van de Overwinning. Op deze dag herdenken de Russen traditioneel de overwinning op de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar dit jaar is de feestdag extra beladen door de oorlog in Oekraïne.
De herdenking is voor president Vladimir Poetin ook een manier om zijn militaire macht te tonen. Het Rode Plein in Moskou komt vol te staan met soldaten en er volgt een parade met onder meer tanks en luchtafweersystemen. Ook houdt de president een toespraak.
Het Amerikaanse tijdschrift Forbes meldt dat de parade dit jaar kleiner zal zijn, omdat een deel van het leger en de militaire voertuigen ingezet worden in Oekraïne. Er komen naar schatting tienduizend troepen, tweeduizend minder dan in 2021. Daarnaast zullen er 131 militaire wagens rijden, tegenover 198 vorig jaar.
Deskundigen kijken wereldwijd met spanning naar de herdenkingsdag door de vele speculaties over de speech die Poetin daar geeft. Hij zou bijvoorbeeld Oekraïne officieel de oorlog kunnen verklaren. Andere theorieën gaan over het inlijven van de republieken Donetsk en Loehansk bij Rusland of het definitief uitroepen van de overwinning in Marioepol.
© REUTERS — Russische militaire voertuigen, inclusief intercontinentale ballistische Yars-raketten, op het Rode Plein in Moskou bij een repetitie voor de parade op de Dag van de Overwinning. Het Verenigd Koninkrijk heeft zondag zijn importtarieven op platina en palladium uit Rusland en Belarus verhoogd. De maatregel is onderdeel van een nieuw pakket economische sanctiemaatregelen die als doel hebben het oorlogsbudget van de Russische president Vladimir Poetin te verkleinen. Rusland is een belangrijke producent van platina en palladium.
Het VK zal ook de invoertarieven op een reeks andere producten verhogen, met 35 procentpunten. De nieuwe maatregelen zijn gericht op een handel met een waarde van bijna 2 miljard euro. Ook wil het VK de uitvoer van goederen als chemicaliën, kunststoffen, rubber en machines naar Rusland gaan verbieden. Die uitvoer is goed voor zo'n 300 miljoen euro. In totaal heeft het VK nu import- en exportsancties afgekondigd die betrekking hebben op handelswaar met een waarde van ruim 4,5 miljard euro, stelde de Britse minister van Financiën zondag.
Het VK heeft ook al meer dan duizend personen en bedrijven sancties opgelegd als straf voor hun betrokkenheid bij de Russische invasie van Oekraïne.
Secretaris-generaal Antonio Guterres van de Verenigde Naties heeft geschokt gereageerd op het dodelijke Russische bombardement op een school in de Oekraïense oblast Loehansk, waarbij zeker zestig burgers zijn gedood.
Guterres herinnerde er nogmaals aan dat zelfs in tijden van oorlog burgers en civiele infrastructuur altijd moeten worden ontzien en merkte op dat de aanval opnieuw bewijst dat 'in dit conflict, net zoals in zovele andere conflicten, het de burgers zijn die de hoogste prijs betalen'.
Het bewuste bombardement gebeurde zaterdag in het Oekraïense dorpje Bilohorivka. De gouverneur van de Oost-Oekraïense regio Loehansk meldde in eerste instantie dat er twee doden in de school waren gevallen, maar ook dat er nog zo'n zestig mensen onder het puin lagen die vermoedelijk eveneens waren omgekomen. Zondag bevestigde president Volodimir Zelenski dat die zestig inderdaad dood zijn.
© ANP / EPA — Antonio Guterres. Veertig evacués uit de belegerde Azovstal-fabriek zijn aangekomen in Zaporizja, een stad in handen van Oekraïne. Ze zaten in een konvooi met acht bussen met in totaal 174 evacuees. Onder hen waren ook burgers uit de omgeving van de fabriek in Marioepol. Dat zegt Lubrani, een coördinator van de Verenigde Naties.
,,Ons werk is echter nog niet klaar", schrijft Lubrani in een verklaring. ,,De VN is zich ervan bewust dat het nog tientallen mensen niet is gelukt om zich bij de evacuatiekonvooien te voegen." In totaal zijn er nu meer dan 600 mensen uit de Azovstal-fabriek geëvacueerd.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de bevrijding van de belegerde havenstad Marioepol voorlopig uitgesloten. ,,Oekraïne heeft niet genoeg zware wapens om Marioepol met militaire middelen te bevrijden", zei Zelenski op een persconferentie met de Canadese premier Justin Trudeau, die in Kiev is voor een solidariteitsbezoek.
Marieopol, in het zuidoosten van Oekraïne, staat al enkele weken grotendeels onder Russische controle. In het weekend werden de laatste gevangen burgers geëvacueerd uit de Azovstal-staalfabriek in de stad. Honderden Oekraïense strijders zouden zich echter nog steeds in de bunkers van de fabriek hebben verschanst en niet van plan zijn zich over te geven.
En evacuatie van de overgebleven Oekraïense soldaten in de staalfabriek blijkt moeilijk, zei Zelenski. ,,De Russische soldaten, het Russische leger, de militaire leiding en de politieke leiding van de Russische Federatie willen onze soldaten niet laten gaan", aldus de president.
Canada gaat Oekraïne nieuwe wapens en militaire uitrustingen leveren, beloofde de Canadese premier Justin Trudeau zondag na een onaangekondigd bezoek aan hoofdstad Kiev, waar hij met zijn Oekraïense collega Volodimir Zelenski sprak.
Trudeau zei ook dat Canada nieuwe sancties oplegt aan Russische personen en organisaties die de oorlog in Oekraïne steunen. Tevens kondigde hij de heropening van de Canadese ambassade in Kiev aan. Op het ambassadegebouw hees hij vervolgens de Canadese vlag.
Om de Oekraïense bevolking meer voedselzekerheid te verschaffen doneert Canada 25 miljoen dollar (ongeveer 23,7 miljoen euro) aan het Wereldvoedselprogramma van de VN, zei Trudeau. Ook schaft Canada voor minstens een jaar de handelstarieven af op alle Oekraïense invoer.
Ruim 34 jaar voer het indrukwekkende rivierschip Le Formidable duizenden passagiers heen en weer tijdens reisjes over de Donau. Nu ligt het hotelschip aan de Keulsekade in Utrecht, waar het wordt klaargemaakt voor de komst van tweehonderd Oekraïense vluchtelingen eind deze maand. Lees hier meer.
© Marnix Schmidt — Een voormalig riviercruiseschip ligt afgemeerd aan de Keulsekade om Oekraïners op te vangen Het Russische leger heeft door de VS en andere westerse landen geleverde hoge-precisieraketten en andere wapens vernietigd, meldt het Russische ministerie van Defensie. Het militaire materieel was op een treinstation in de buurt van de stad Soledar toen de Russen toesloegen, aldus het ministerie. Soledar ligt in Donetsk, dat deels door pro-Russische separatisten wordt gecontroleerd.
Het ministerie zei ook dat Rusland zes opslagplaatsen voor raketten en artilleriewapens heeft vernietigd in de regio's Loehansk, Donetsk en Charkov. Ook zou Russisch afweergeschut een Oekraïens Su-25-gevechtsvliegtuig hebben neergeschoten.
De Duitse kanselier Olaf Scholz vindt het de historische verantwoordelijkheid van Duitsland om Oekraïne te steunen in de Russische agressieoorlog. Hij verwijst daarbij naar het verleden van Duitsland onder de Hitler-dictatuur.
,,We hebben een belangrijke les geleerd uit de catastrofale geschiedenis van ons land tussen 1933 en 1945", zei de politicus in een televisietoespraak op de 77e verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog. ,,Nooit meer oorlog, nooit meer volkenmoord. We verdedigen recht en vrijheid - aan de kant van degenen die zijn aangevallen. We ondersteunen Oekraïne in de strijd tegen de agressor."
Scholz benadrukte dat hij er rotsvast van overtuigd is dat de Russische president Vladimir Poetin de oorlog niet zal winnen: ,,Vrijheid en veiligheid zullen zegevieren - net zoals vrijheid en veiligheid 77 jaar geleden zegevierden over geweld en dictatuur."
© ANP / EPA Russische granaten hebben zondag de olieraffinaderij in Lisitsjansk in het oosten van Oekraïne getroffen, meldt de gouverneur van de regio Loehansk. Daardoor zouden de productiefaciliteiten beschadigd zijn geraakt. Bovendien kan de brandweer zijn werk niet doen door het aanhoudende artillerievuur, aldus de gouverneur.
De oorlog in Oekraïne vindt nu grotendeels plaats in het oosten van het land. Het belangrijkste doel van Rusland is de verovering van de Donbas. Het gebied, dat uit de regio's Loehansk en Donetsk bestaat, staat deels onder controle van pro-Russische separatisten.
De leiders van de gehele G7 hebben allen toegezegd om de invoer van Russische olie te verbieden, meldt het Witte Huis. De maatregel is genomen in reactie op de aanhoudende Russische oorlog in Oekraïne. Onduidelijk is nog welke toezeggingen de G7-leden - Frankrijk, Duitsland, Canada, Italië, Japan, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten -- precies hebben gedaan.
Ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski nam deel aan de videoconferentie waarin tot de maatregel werd besloten. De VS, die geen grote afnemers van Russische brandstoffen waren, hebben de invoer van Russische olie al eerder verboden.
De Verenigde Staten hebben nieuwe sancties tegen Rusland aangekondigd, onder meer tegen drie Russische televisiestations, leidinggevenden van Gazprombank en een verbod op Amerikanen om boekhoud- en adviesdiensten aan Russen te verlenen.
Het is een nieuwe poging om druk uit te voeren op de Russische president Poetin. De Amerikaanse president Biden en andere G7-leiders spraken zondag virtueel met de Oekraïense president Zelenski. Zij bespraken de oorlog.
,,Dit is geen volledig blok. We bevriezen de activa van Gazprombank niet en verbieden geen transacties met Gazprombank”, aldus een Amerikaanse functionaris. ,,Wat we signaleren, is dat Gazprombank geen veilige haven is, en daarom bestraffen we enkele van hun topmanagers."
© ANP / EPA De Canadese premier Trudeau heeft een onaangekondigd bezoek gebracht aan Irpin, een voorstad van de Oekraïense hoofdstad Kiev. Dat maakte de burgemeester van Irpin bekend op berichtendienst Telegram.
,,Ik had zojuist de eer om premier Justin Trudeau van Canada te ontmoeten. Hij is naar Irpin gekomen om de verschrikkingen die de Russische bezetters onze stad hebben aangedaan met eigen ogen te bekijken."
© REUTERS — Justin Trudeau. Oekraïense troepen in de belegerde staalfabriek Azovstal in Marioepol hebben gezworen door te gaan met vechten 'zolang we leven'.
Kapitein Sviatoslav Palamar, een plaatsvervangend commandant van het Oekraïense Azov-regiment, smeekte ook de internationale gemeenschap om hulp om gewonde soldaten te evacueren. ,,We zullen blijven vechten zolang we leven om de Russische bezetters af te weren", aldus Palamar. ,,We hebben niet veel tijd, we worden zwaar beschoten."
© ANP / EPA De Europese Commissie en de lidstaten hebben na 'intense discussies belangrijke vooruitgang' geboekt over het beoogde zesde sanctiepakket inclusief een totaal importverbod van Russische olie vanwege de oorlog in Oekraïne, melden het dagelijks EU-bestuur en de tijdelijke EU-voorzitter Frankrijk in een gezamenlijke verklaring. Volgens EU-bronnen is er geen sprake van dat Hongarije de sancties blokkeert en verkeren de onderhandelingen in een laatste fase.
Een akkoord over de EU-sancties vereist de instemming van alle 27 EU-landen. De EU-landen onderhandelen al sinds vorige week woensdag over het pakket dat de Europese Commissie heeft voorgesteld. Naast onder meer strafmaatregelen tegen een zestigtal personen en drie Russische tv-zenders wil de commissie een Europees invoerverbod van ruwe aardolie binnen zes maanden en van geraffineerde olie voor het eind van het jaar. Hongarije, Slowakije en Tsjechië krijgen daarvoor uitstel en hulp van de EU om toch aan olie te komen, is het plan.
Jill Biden, de echtgenote van de Amerikaanse president, heeft een kort bezoek gebracht aan het door Rusland aangevallen Oekraïne. Een autokonvooi met de first lady was in Oezjhorod, tegen de grens met Slowakije. Volgens Oekraïense media sprak ze met de Oekraïense presidentsvrouw Olena Zelenska. Er wordt benadrukt dat de ontmoeting op Moederdag was.
Jill Biden was al bezig met een rondreis door buurlanden van Oekraïne. Zo was ze vrijdag en zaterdag in Roemenië, en bezocht daar gestationeerde Amerikaanse troepen.
De zanger en gitarist van U2 hebben zondagmiddag een concert gegeven in een metrostation in Kiev. ‘President Zelenski nodigde ons uit als blijk van solidariteit met de Oekraïense bevolking dus daar zijn we voor gekomen’, meldde de Ierse rockband op Twitter met de hashtag #StandWithUkraine
Bono en The Edge kregen gezelschap van de Oekraïense pop- en rockzanger Taras Topolia, frontman van de Antytila-band. Samen brachten ze onder andere Stand By Ukraine ten gehore, een bewerking van Stand By Me van de Amerikaanse soul- en R&B-zanger Ben E. King.
Volgens The Kyiv Indepent begeleidden Oekraïense militairen de Ierse zanger en gitarist naar metrostation Khreshchatyk.
De overwinning zal net als die tijdens de Tweede Wereldoorlog van Rusland zijn, zei de Russische president Vladimir Poetin zondag tijdens een toespraak naar aanleiding van de jaarlijkse viering van de zege op nazi-Duitsland. Hij verwees hiermee naar het conflict in Oekraïne.
,,Vandaag de dag strijden onze militairen, net als hun voorouders, schouder aan schouder om hun geboorteland te bevrijden van de nazi's. Dat gebeurt in het vertrouwen dat, net als in 1945, de overwinning van ons zal zijn", zei Poetin. Rusland beweert al sinds het begin van de oorlog dat het Oekraïne op 24 februari is binnengevallen om het land te 'demilitariseren' en 'denazificeren'.
,,Het is onze gemeenschappelijke plicht om de heropleving van het nazisme te voorkomen, dat zoveel leed heeft veroorzaakt onder de inwoners van verschillende landen'', aldus de Russische president. Hij zei te hopen dat 'de nieuwe generaties de nagedachtenis van hun vaders en grootvaders waardig zullen zijn'.
Op 8 mei wordt jaarlijks in veel Europese landen herdacht dat nazi-Duitsland zich op die dag in 1945 officieel overgaf. De herdenking van de overwinning op nazi-Duitsland vindt in Rusland officieel pas maandag plaats, omdat de overgave daar door het tijdsverschil na middernacht was. Op het Rode Plein in Moskou wordt de overwinning gevierd met een militaire parade.
De Russische president Vladimir Poetin heeft de leiders en burgers van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne zijn felicitaties gestuurd ter gelegenheid van de 77ste verjaardag van de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland.
In zijn telegrammen merkt het staatshoofd op dat ‘onze militairen vandaag, net als hun voorouders, schouder aan schouder strijden voor de bevrijding van hun geboorteland van nazi-vuil’ en spreekt hij het vertrouwen uit ‘dat de overwinning van ons zal zijn net als in 1945', luidt het in een verklaring van het Kremlin.
‘In zijn felicitaties merkte de president van Rusland specifiek op dat we op deze dag hulde en respect betuigen aan de soldaten en thuisfrontwerkers die het nazisme hebben verpletterd ten koste van talloze offers en ontberingen. Vandaag de dag is het de gemeenschappelijke plicht om de heropleving te voorkomen van het nazisme, dat zoveel leed heeft gebracht voor mensen uit verschillende landen. Het is noodzakelijk de waarheid over de gebeurtenissen in de oorlogsjaren en de gemeenschappelijke spirituele waarden en tradities van broederlijke vriendschap te bewaren en door te geven aan het nageslacht', aldus de verklaring.
De Russische president wenst volgens het Kremlin dat de nieuwe generaties de nagedachtenis van hun vaders en grootvaders waardig zullen zijn. Poetin stuurde zijn felicitaties voor de overwinning in de ‘Grote Vaderlandse Oorlog’ ook naar de leiders en burgers van Azerbeidzjan, Armenië, Wit-Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Tadzjikistan, Turkmenistan, Oezbekistan, Abchazië en Zuid-Ossetië alsook ‘naar de volkeren van Georgië en Oekraïne’.
Het Russische ministerie van Defensie zegt zondag een Oekraïens oorlogsschip te hebben verwoest nabij de Oekraïense stad Odessa. Het schip zou in de nacht van zaterdag op zondag door een raket zijn geraakt.
Volgens het ministerie heeft de Russische luchtverdediging ook twee Oekraïense bommenwerpers en een helikopter neergeschoten boven het door Rusland bezette Slangeneiland in de Zwarte Zee. Slangeneiland ligt ongeveer 35 kilometer voor de Oekraïense kust en werd eind februari door Rusland veroverd met behulp van het vlaggenschip Moskva dat vorige maand zonk, waarschijnlijk door toedoen van een Oekraïense raketaanval.
Rusland zegt in de afgelopen 24 uur behalve een schip, ook vier Oekraïense gevechtsvliegtuigen en vier helikopters te hebben vernietigd. De informatie kon niet onafhankelijk worden bevestigd en Oekraïne heeft nog niet gereageerd.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft in een videotoespraak ter gelegenheid van de jaarlijkse viering van de overwinning op nazi-Duitsland stilgestaan bij de parallellen tussen de Tweede Wereldoorlog en de huidige oorlog in zijn land.
Zelenski wees onder meer op de naoorlogse belofte dat een oorlog zoals toen nooit meer mag plaatsvinden. ,,De duisternis is na decennia teruggekeerd in Oekraïne", aldus de president. ,,Het draagt een ander uniform en gebruikt andere slogans, maar het heeft hetzelfde doel".
Volgens Zelenski kwam het leven waar soldaten tijdens de Tweede Wereldoorlog hard voor hebben gevochten ten einde toen Rusland Oekraïne op 24 februari binnenviel. Toch zegt hij zeker te zijn dat Oekraïne en zijn bondgenoten de oorlog zullen winnen. ,,Geen enkel kwaad kan zijn verantwoordelijkheid ontlopen of zich verschuilen in een bunker", zei Zelenski. Daarmee verwees hij naar Adolf Hitler, die de laatste dagen van zijn leven in een bunker in Berlijn doorbracht.
Op 8 mei wordt jaarlijks in veel Europese landen herdacht dat nazi-Duitsland zich op die dag in 1945 officieel overgaf. In veel Oost-Europese landen, zoals Rusland, wordt de overwinning pas op 9 mei gevierd, omdat de overgave daar door het tijdsverschil pas na middernacht was.
© Videostill Telegram — De Oekraïense president Volodimir Zelenski . Door een bombardement op een school in het Oekraïense dorpje Bilohorivka zijn zeker twee doden gevallen, meldt Serhij Gajdaj, de gouverneur van de Oost-Oekraïense regio Loehansk. Volgens Gajdaj liggen er nog zo'n zestig mensen onder het puin, van wie wordt gevreesd dat ze eveneens om het leven zijn gekomen.
Het bombardement zou zaterdagmiddag hebben plaatsgevonden. In de school zaten op dat moment ongeveer negentig mensen ondergedoken. Door de luchtaanval ontstond brand, waarna het gebouw instortte. Dertig mensen zijn in veiligheid gebracht. ,,Zeven van hen waren gewond", aldus de gouverneur op Telegram.
© via REUTERS — Reddingswerkers staan bij de restanten van de gebombardeerde school. De leiders van de G7 komen op uitnodiging van Berlijn zondag bijeen tijdens een videoconferentie om de oorlog in Oekraïne te bespreken met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. De bijeenkomst komt op een bijzonder moment, omdat op 8 mei verschillende landen het einde van de Tweede Wereldoorlog herdenken.
Ter nagedachtenis aan deze dag houdt de Duitse bondskanselier Olaf Scholz een speech die op televisie wordt uitgezonden. Hij zal daarin volgens een woordvoerder van de Duitse regering ook de oorlog in Oekraïne aan de orde stellen.
Duitsland is voorzitter van de G7, de zeven belangrijkste geïndustrialiseerde westerse landen. Frankrijk, Italië, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en Japan zijn de andere leden.
Het Russische leger heeft volgens president Volodimir Zelenski bijna tweehonderd culturele erfgoedplekken in Oekraïne vernietigd of beschadigd. ,,Helaas keert het kwaad vaak terug als mensen de rechten van anderen niet respecteren, de wet negeren en de cultuur vernietigen", zei de Oekraïense president zaterdag tijdens een videotoespraak.
,,Dit is precies wat er met de Russische staat is gebeurd. Daarom moeten we ons nu allemaal verdedigen. Verdedig onze mensen, onze steden en zelfs onze musea, die het doelwit worden van Russische raketaanvallen." Vrijdag nog beschadigde een Russische raket een museum in de regio Charkov van een bekende Oekraïense dichter en filosoof uit de achttiende eeuw, aldus Zelenski.
Hij wees erop dat de wereld zondag en maandag de overwinning op nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog viert. Maar de acties van Rusland moeten ,,elke staat en elk land eraan herinneren dat het onmogelijk is om het kwaad voor eens en altijd te verslaan".
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski. Oekraïne wil Cherson, een stad in het zuiden van het land, heroveren op Russische troepen. ,,Er zal geen Volksrepubliek Cherson zijn", aldus presidentieel adviseur Mychajlo Podoljak op de Oekraïense radio. Het gebied zal volgens hem volledig worden bevrijd en vele Russische soldaten zullen daarbij sneuvelen.
De adviseur van president Volodimir Zelenski reageerde op uitspraken van politici in Moskou die de Oekraïense stad Russisch willen verklaren. ,,Rusland is hier voor altijd", zei Andrej Toertsjak van Poetins partij Verenigd Rusland tijdens een bezoek aan Cherson eerder deze week. Er moeten Russische paspoorten worden afgegeven in de stad en de roebel, de Russische munteenheid, wordt het enige betaalmiddel.
Dit soort stappen werd eerder genomen in de door pro-Russische separatisten zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk, in het oosten van Oekraïne.
Voor de Russische bezetting telde Cherson, dat ligt aan de monding van rivier de Dnjepr, ongeveer 290.000 inwoners. In de stad wordt regelmatig geprotesteerd tegen de bezetters.
In grote delen van Oekraïne is in de nacht van zaterdag op zondag het luchtalarm afgegaan. Onder meer in de hoofdstad Kiev en omgeving, de stad Lviv in het westen, Charkov en Donetsk in het oosten, Odessa in het zuiden en in andere gebieden loeiden volgens het Oekraïense persbureau UNIAN de sirenes.
Volgens lokale berichten waren explosies te horen in Odessa. Het is onduidelijk of het gaat om Russische raketinslagen of defensief vuur van de Oekraïense luchtverdediging. Ook in de zuidelijke stad Mikolajiv zijn ontploffingen geweest.
Oekraïne vreest dat de Russen hun bombardementen opschroeven vanwege een Russische feestdag op 9 mei. Maandag viert Rusland de Dag van de Overwinning waarmee de overwinning op de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt herdacht. De herdenking is voor president Vladimir Poetin ook een manier om zijn militaire macht te tonen. Het Rode Plein in Moskou komt vol te staan met soldaten en er volgt een parade met onder meer tanks en luchtafweersystemen.
Groot-Brittannië verstrekt nog eens 1,3 miljard pond (ruim 1,5 miljard euro) aan militaire steun en hulp aan Oekraïne. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson zaterdag bekendgemaakt. De Britse regering verdubbelt daarmee bijna de steun aan Kiev. Het zou gaan om de grootste financiële bijdrage van de Britten aan een conflict sinds de oorlogen in Irak en Afghanistan.
Het Verenigd Koninkrijk is een van de belangrijkste bondgenoten van Kiev. Het land stuurde eerder antitankraketten, luchtverdedigingswapens en andere wapens om Oekraïne te helpen in de strijd tegen de Russische troepen van president Vladimir Poetin die eind februari binnenvielen. ,,De brute aanval van Poetin veroorzaakt niet alleen onnoemelijke verwoesting in Oekraïne, het bedreigt ook de vrede en veiligheid in heel Europa", aldus Johnson in een verklaring.
De nieuwe Britse toezegging komt aan de vooravond van een G7-bijeenkomst. De leiders van de club van de zeven belangrijkste geïndustrialiseerde westerse landen - Groot-Brittannië, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan en de Verenigde Staten - bespreken zondag samen met de Oekraïense president Volodimir Zelenski de situatie in zijn land tijdens een virtuele ontmoeting.
© Getty Images — De Britse premier Boris Johnson donderdag tijdens een toespraak in het museum Tate Modern in Londen, met op de achtergrond een live videoverbinding met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. 1,16 miljoen mensen uit betwiste gebieden in Oekraïne zijn volgens het Russische leger sinds eind februari naar Rusland overgebracht. Onder hen bevinden zich 205.000 kinderen, heeft het ministerie van Defensie zaterdag in Moskou bekendgemaakt. Alleen al sinds vrijdag zijn 18.580 inwoners, onder wie 1840 kinderen, uit Oekraïne volgens het ministerie naar Rusland vertrokken.
Rusland ziet dit als het redden van bedreigde burgers uit gebieden in Oekraïne waar wordt gevochten, onder meer uit de separatistische republieken Donetsk en Loehansk in Oost-Oekraïne. Kiev beschuldigt Moskou er echter van mensen te hebben ontvoerd en ze te verhinderen naar door Oekraïne gecontroleerde gebieden te verhuizen.
De Britse regering doneerde eerder al 569 mobiele generatoren aan Oekraïne gedoneerd en voegt daar nu 287 exemplaren aan toe. De nieuwe generatoren kunnen bijna 8.000 huizen van stroom voorzien en zullen worden gebruikt voor ziekenhuizen, opvangcentra en essentiële voorzieningen in het oosten van Oekraïne, meldt de Britse overheid.
In de Oost-Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk, waar hevig wordt gevochten, zijn zaterdag volgens Kiev ten minste zes burgers gedood door Russisch artillerievuur, onder wie twee kinderen. Er raakten bovendien twaalf mensen gewond. Dat hebben de Oekraïense autoriteiten in die gebieden bekendgemaakt via Telegram.
Onder meer het dorp Privillja werd zwaar getroffen door raketwerpers van het type Grad (Hagel). Dit systeem kan in korte tijd tientallen projectielen afvuren.
Sinds de Russische troepen op 24 februari Oekraïne binnenvielen zijn volgens de Verenigde Naties meer dan 3300 burgers om het leven gekomen door het oorlogsgeweld.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski stelt dat meer dan 300 burgers zijn gered uit de Azovstal staalfabriek in Marioepol. Zijn rechterhand en vicepresident Irina Veresjtsjoek zei eerder vanavond dat daarmee alle vrouwen, kinderen en ouderen uit de fabriek zijn geëvacueerd.
De Oekraïense president spreekt hiermee de Russische ministerie van Defensie direct tegen, die stelt dat alle burgers uit de fabriek zijn geloodst, wat er in totaal 51 waren: 18 mannen, 22 vrouwen en 11 kinderen. Oekraïne heeft geen cijfers gedeeld hoeveel van de 300 evacués man zijn.
Zelenski sprak dat de Oekraïense autoriteiten nu gaan focussen op het evacueren van gewonden en medici. Verder gaan ze werken aan het creëren van humanitaire corridors voor de andere burgers van Marioepol.
Het Russische ministerie van Defensie stelt nu dat de evacuatie van burgers uit de Azovstal-fabriek voltooid is. Het ministerie spreekt over 51 evacués vanuit het terrein, even groot als de Amsterdamse binnenstad, waarvan er één vandaag nog geëvacueerd zou zijn. 18 mannen, 22 vrouwen en 11 kinderen zouden volgens de Russen het terrein hebben verlaten.
Kiev kwam vandaag met een soortgelijk bericht. Vicepremier Iryna Veresjtsjoek schreef alleen dat alle vrouwen, kinderen en ouderen de staalfabriek verlaten zouden hebben. Over mannelijke burgers heeft ze niets gezegd.
De Amerikanen zien geen aanwijzingen dat Rusland van plan is kernwapens te gebruiken in de oorlog tegen Oekraïne. De belangrijkste Amerikaanse inlichtingendienst CIA heeft geen enkele indicatie dat Rusland zich voorbereidt om tactische kernwapens in te zetten.
Volgens CIA-directeur Bill Burns is er 'op dit moment' geen concreet bewijs dat de Russen tactische kernwapens willen inzetten of het mogelijke gebruik van deze wapens voorbereiden. Hij benadrukte echter ook niet te lichtzinnig te willen zijn, gezien de Russische oorlogspropaganda.
Moskou zelf had een dag eerder speculaties over de inzet van kernwapens in Oekraïne van de hand gewezen. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zijn er duidelijke richtlijnen over het gebruik: ,,Die zijn niet van toepassing op de verwezenlijking van de doelen die zijn gesteld in het kader van de speciale militaire operatie in Oekraïne." De inzet van nucleaire wapens zou alleen aan de orde zijn als het voortbestaan van Rusland wordt bedreigd.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski ziet dat anders. Volgens hem zou Rusland er niet voor terugdeinzen kernwapens in zijn land in te zetten. De Russische president Vladimir Poetin had kort na de invasie de nucleaire strijdkrachten van het land op scherp laten zetten. Ook sloot hij in nauwelijks verhulde dreigementen het gebruik van de wapens niet uit. Russische media deden daar de laatste dagen nog een schepje bovenop.
Volgens de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek zijn nu alle vrouwen, kinderen en ouderen geëvacueerd uit de fabriek van Azovstal in Marioepol. ,,Dit deel van de humanitaire operatie in Marioepol is klaar'', schrijft ze vandaag op Telegram. Eerder op de dag meldden pro-Russische separatisten al dat 176 burgers het enorme industrieterrein in de zuidoostelijke havenstad hadden verlaten.
Ook vrijdag konden vijftig mensen die al wekenlang vastzaten in de kelders van de staalfabriek in veiligheid worden gebracht.
Er zouden nog wel veel soldaten en gewonden vastzitten in de staalfabriek, die omsingeld is en aangevallen wordt door Russische troepen.
De Azovstal-staalfabriek is het laatste bolwerk van Oekraïens verzet tegen de Russen en pro-Russische rebellen in havenstad Marioepol. De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei vrijdagavond in een videoboodschap dat er diplomatieke pogingen worden gedaan om de soldaten die nog vastzitten in het complex te redden.
© REUTERS — De Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek. Volgens de Oekraïners is Rusland vanmiddag verder gegaan met het beschieten van de Azovstal-staalfabriek in Marioepol. Het terrein ligt zwaar onder vuur.
De melding komt niet lang na die over de succesvolle evacuatie van 50 burgers uit dezelfde zwaar belegerde fabriek. Dat zeiden in ieder geval pro-Russische troepen vanmiddag. Het hoofdkantoor voor de verdediging van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk meldde op Telegram dat in totaal nu 176 burgers het terrein hebben verlaten. De melding over de nieuwe evacuaties is nog niet onafhankelijk bevestigd.
De afgelopen dagen hebben er verschillende evacuaties uit de Azovstal-fabriek plaatsgevonden, veelal van vrouwen, kinderen en ouderen. De Oekraïense autoriteiten en het Russische ministerie van Defensie meldden gisteren dat eveneens vijftig burgers in veiligheid waren gebracht.
© Videostill — Ook gisteren werd de staalfabriek in Marioepol zwaar belegerd door de Russen. De Europese Commissie zit rond de tafel met Hongarije, Slowakije en Tsjechië om een oplossing te vinden voor hun bezwaren tegen de voorgestelde importstop van Russische olie vanwege de oorlog in Oekraïne. De drie landen blijven zich - ondanks aangeboden uitstel van anderhalf tot twee jaar - verzetten tegen de invoering van een Europees invoerverbod van ruwe aardolie binnen zes maanden en van geraffineerde olie voor het eind van het jaar.
Volgens ingewijden zijn de onderhandelingen over een zesde sanctiepakket inclusief olieboycot tussen de 27 EU-lidstaten vandaag stopgezet en praten ze morgen alleen verder als de commissie en het drietal voldoende vooruitgang weten te boeken. EU-buitenlandchef Josep Borrell heeft gezegd de ministers van Buitenlandse Zaken komende week voor een spoedbijeenkomst naar Brussel te roepen als de EU-ambassadeurs er dit weekend niet uit komen.
Vooral Hongarije stelt hoge eisen voordat het met oliesancties tegen Rusland wil instemmen. Het land stelt dat het sluiten van de oliekraan een 'nucleaire bom is voor de Hongaarse economie' en eist vijf jaar uitstel van invoering. De EU zou bereid zijn de drie volledig door land omgeven lidstaten te helpen om hun infrastructuur om te bouwen en aan te passen aan de nieuwe situatie.
Over andere voorgestelde sancties, waaronder strafmaatregelen tegen een zestigtal personen en drie tv-zenders, zijn de 27 het volgens EU-bronnen zo goed als eens.
© ANP / EPA — EU-buitenlandchef Josep Borrell. Het Nederlandse marineschip Zr.Ms. Karel Doorman sluit zich dit weekeinde aan bij de snel inzetbare flitsmacht van de NAVO. Het schip vertrok vandaag uit de haven van Den Helder.
De Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1) waarbij de Karel Doorman zich aansluit is voornamelijk actief in de Noord-Atlantische Oceaan, de Noordzee en de Oostzee. Nederland voert momenteel het bevel over het vlootverband, waar naast schepen van andere NAVO-lidstaten ook de Zr.Ms. De Zeven Provinciën deel van uitmaakt.
De NAVO-flitsmacht bestaat al sinds 2003, maar is dit jaar wegens de Russische inval in Oekraïne voor het eerst geactiveerd voor de collectieve verdediging van het bondgenootschap. Van de flitsmacht moet een afschrikkende werking richting Rusland uitgaan, zei NAVO-baas Jens Stoltenberg in februari.
De Zr.Ms. Karel Doorman wordt eind september terug verwacht in Den Helder.
Oekraïne zegt dat het opnieuw een Russisch militair vaartuig tot zinken heeft gebracht. Het zou om een Serna-landingsvaartuig gaan, dat door een drone van Turkse makelij getroffen werd. Ook twee Russische afweergeschutssystemen zouden zijn geraakt.
,,Het traditionele defilé van de Russische vloot zal dit jaar plaatsvinden nabij Slangeneiland, op de bodem van de zee", schreef de Oekraïense minister van Defensie al ironisch op Twitter. Het is voor de kust van dat eilandje, in de Zwarte Zee, dat het vaartuig geraakt zou zijn.
Moskou moet het verlies van zijn schip nog bevestigen. Op beelden die door het Oekraïense leger verspreid zijn, is een voor anker liggend brandend vaartuig te zien dat door een ontploffing geraakt zou zijn en vervolgens door vlammen verteerd.
Landingsvaartuigen van de Serna-klasse worden door de Russen gebruikt om voertuigen, maar ook aanvalseenheden te laten ontschepen. Het schip is met mitrailleurs en raketlanceerders uitgerust.
Oekraïne meldt nieuwe Russische raketaanvallen op Odessa, de grootste stad aan de Zwarte Zee. Eerder vandaag zouden er al raketten zijn neergekomen in de omgeving van de strategisch belangrijke Oekraïense havenstad.
Op Twitter wordt bericht dat er rook opstijgt van een fabriek voor vliegtuigen nadat er explosies waren.
De Russen lijken het hele kustgebied van Oekraïne te willen veroveren. Het land is zo afgesneden van de Zwarte Zee. Daarnaast heeft Rusland dan een directe verbinding met Transnistrië, een pro-Russisch dwergstaatje dat zich afsplitste van Moldavië en internationaal nauwelijks wordt erkend.
Ook elders uit Oekraïne kwamen meldingen van raketaanvallen. In de noordoostelijke grensregio Soemi zou daarbij zeker een gewonde zijn gevallen.
Pro-Russische troepen melden dat vandaag opnieuw vijftig mensen zijn geëvacueerd uit de belegerde staalfabriek van Azovstal in de Oekraïense havenstad Marioepol. Het hoofdkantoor voor de verdediging van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk meldt op Telegram dat in totaal nu 176 burgers het terrein hebben verlaten.
De melding over de nieuwe evacuaties is nog niet onafhankelijk bevestigd. De Oekraïense regering in Kiev heeft nog niet gereageerd.
De afgelopen dagen hebben er verschillende evacuaties uit de Azovstal-fabriek plaatsgevonden, veelal van vrouwen, kinderen en ouderen.
Rusland heeft vandaag een generale repetitie voor de militaire parade ter herdenking van de Dag van de Overwinning gehouden. Dat meldt persbureau AP. Op 9 mei herdenkt Rusland de nederlaag van nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar wordt er daarnaast ook stilgestaan bij de duizenden Russische troepen in buurland Oekraïne.
Er is vanuit de bevolking veel steun voor het leger, dat onder meer wordt geuit met de letter 'Z' op borden en billboards. Tijdens de generale repetitie was er een intercontinentale ballistische raket te zien op het Rode Plein, net zoals gevechtsvliegtuigen en helikopters. Ook marcheerden er op de plek troepen in formatie en denderden er zelfrijdende artillerievoertuigen voorbij.© AFP — Een MSTA-S zelfrijdende houwitser op het Rode Plein in Moskou tijdens de generale repetitie voor de militaire parade ter herdenking van de Dag van de Overwinning. Duitsland zet zich schrap voor pro-Russische betogingen, met name op 9 mei als Rusland traditioneel de overwinning op nazi-Duitsland in 1945 viert. De herdenkingsdag voor het einde van de Tweede Wereldoorlog is nu extra beladen door de bloedige Russische invasie in buurland Oekraïne. Vooral in de hoofdstad Berlijn verwachten de autoriteiten grote problemen door Russische propaganda.
De liberale regeringspartij FDP zegt het schrijnend te vinden dat sympathisanten van de Russische president Vladimir Poetin de dag misbruiken. ,,Met het criminele regime van Poetin zou niemand solidair moeten zijn", aldus FDP-chef Christian Lindner in Duitse media.
Ondertussen is de Oekraïense ambassadeur in Duitsland, Andrij Melnik, laaiend over het verbod op Oekraïense vlaggen bij monumenten die te maken hebben met de zege van het toenmalige Rode Leger. Dat verbod in Berlijn geldt overigens ook voor Russisch vlagvertoon.
In de nacht van donderdag op vrijdag zijn auto's van vluchtelingen uit Oekraïne beschadigd. Dat gebeurde aan de Marconistraat bij de Merwehaven in Rotterdam, in de buurt van een cruiseschip waar vluchtelingen worden opgevangen, aldus de politie.
Volgens de politie gaat het om twaalf auto's, eerder werd nog melding gedaan van elf voertuigen. Op beelden is te zien dat onder meer ramen van auto's zijn ingeslagen. Volgens de stichting Oekraïners in Nederland gaat het om auto's van vluchtelingen uit Marioepol en zou er geld en een kinderfiets uit de beschadigde auto's zijn geroofd.
Het is onduidelijk of alle beschadigde auto's van Oekraïners zijn. De politie zegt dat de gedupeerden met behulp van het Leger des Heils aangifte doen.
De slachtoffers denken volgens een woordvoerder van stichting Oekraïners in Nederland dat dit het werk van Russen is, al hebben ze daarvoor geen bewijs. Hij zegt dat de auto's weliswaar verzekerd zijn, maar dat de Oekraïense verzekering dit soort schade in het buitenland niet dekt.
Volgens hem hebben de vernielingen geleid tot woede en in sommige gevallen paniek bij de slachtoffers. De politie onderzoekt de zaak en roept getuigen op zich te melden.
De slag om de Oost-Oekraïense stad Charkov is volgens een evaluatie van een Amerikaanse militaire denktank mogelijk in een beslissende fase beland, meldt de BBC.
Volgens de bevindingen van het Institute for the Study of War zijn Oekraïense troepen bezig met een tegenoffensief in Charkov en is het goed mogelijk dat ze de miljoenenstad op korte termijn weten te bevrijden van 'de dreiging van Russische artillerie'. Daarmee zou Oekraïne een strategisch gezien cruciale stad veroveren in de oostelijke Donbas-regio.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt dat er 'invloedrijke bemiddelaars' en 'invloedrijke staten' betrokken zijn bij het redden van de Oekraïense soldaten die vastzitten in het Azovstal-complex in Marioepol. ,,We werken ook aan diplomatieke opties om onze militairen die daar nog in Azovstal zijn te redden", zei Zelenski vrijdagavond in zijn dagelijkse videoboodschap.
De afgelopen dagen hebben er verschillende evacuaties uit de Azovstal-fabriek plaatsgevonden, maar dat ging alleen om burgers en dan vooral vrouwen, kinderen en ouderen. Er zouden nog veel soldaten en gewonden vastzitten in de staalfabriek, die omsingeld en aangevallen wordt door Russische troepen.
De Azovstal-staalfabriek is het laatste bolwerk van Oekraïens verzet tegen de Russen en pro-Russische rebellen in de havenstad, die de rest van Marioepol al hebben veroverd.
De Amerikaanse president Joe Biden presenteerde vrijdag een militair steunpakket aan Oekraïne dat volgens experts een waarde heeft van 150 miljoen dollar (142 miljoen euro). Het gaat onder meer om munitie en radarapparatuur.
De Amerikaanse regering is bijna door het fonds heen dat het beschikbaar heeft voor hulp aan Oekraïne. Biden riep het Amerikaanse parlement op een voorgesteld steunplan ter waarde van 33 miljard dollar (31 miljard euro) goed te keuren.
De omstreden olietanker Sunny Liger, dat met een lading gasolie uit Rusland voor anker lag voor de kust van IJmuiden, heeft de ankerplaats vrijdagavond verlaten. Dat meldt vakbondsbestuurder Asmae Hajjari van FNV Havens op Twitter.
'Dit schip is om 18:27 uur (mogelijk) richting Gibraltar vertrokken ...Dankzij de inzet van onze krachtige #FNV vakbondsleden is dit schip NIET in de haven van Rotterdam en NIET in de haven van Amsterdam binnengevaren #FNV Havens'.
De vanuit het Russische Primorsk vertrokken olietanker hield de gemoederen sinds vorig weekend bezig. Het had aanvankelijk Zweden als bestemming, maar daar verzetten de havenarbeiders zich tegen het aanmeren vanwege de Russische lading. Vervolgens zette de kapitein vrijdag koers richting Nederland. Uiteindelijk ging het voor IJmuiden voor anker op de Noordzee.
Doordat het onder de vlag van de Marshalleilanden vaart, valt de tanker niet onder de sancties die Rusland zijn opgelegd vanwege de oorlog in Oekraïne, maar ook in Nederland ontstond al snel grote weerstand.
Volgens havenbedrijf Port of Amsterdam hadden maritieme diensten zoals loodsen en slepers vanwege alle commotie ‘zorgen over de veiligheid’ rond het schip.
Het Russische leger heeft sinds het begin van de oorlog in Oekraïne honderden ziekenhuizen en andere zorginstellingen verwoest, zei president Volodimir Zelenski donderdag in een videotoespraak voor een medische liefdadigheidsgroep. ,,Als je alleen kijkt naar de medische infrastructuur, hebben Russische troepen inmiddels bijna 400 zorginstellingen vernietigd of beschadigd: ziekenhuizen, kraamafdelingen, poliklinieken", zei Zelenski.
Daardoor zitten artsen vaak zonder medicijnen om bijvoorbeeld kanker aan te pakken en kunnen ze noodzakelijke operaties niet uitvoeren, aldus Zelenski. Op veel plaatsen in Oost- en Zuid-Oekraïne, waar het hardst gevochten wordt, zou zelfs gebrek zijn aan insuline en basale antibiotica.
Het Kremlin zegt dat het zich alleen richt op militaire of strategische locaties in Oekraïne.
Volgens Zelenski heeft het Russische leger sinds het begin van de invasie op 24 februari in totaal 2014 raketten afgevuurd richting verschillende doelen. In diezelfde periode registreerde Oekraïne ook nog eens 2682 luchtaanvallen. ,,Elk van deze operaties betekent de dood van onze mensen, de vernietiging van onze infrastructuur", zei Zelenski
© Getty Images — De Oekraïense president Volodimir Zelenski in een van zijn videotoespraken. Italië heeft het superjacht Scheherazade aan de ketting gelegd wegens banden met gesanctioneerde personen uit de omgeving van de Russische regering. Minister van Economische Zaken Daniele Franco ondertekende vrijdag een decreet dat verhindert dat het jacht een scheepswerf in Toscane verlaat, meldt Il Messaggero.
De 140 meter lange Scheherazade, varend onder de vlag van belastingparadijs de Kaaimaneilanden met een waarde van naar verluidt 700 miljoen dollar, ligt sinds september vorig jaar voor een opknapbeurt in Marina di Carrara.
Onderzoek door de guardia di finanza, de fiscale politie, bracht volgens de krant 'aanzienlijke economische en zakelijke connecties' aan het licht tussen de persoon achter de vennootschappen die het jacht beheren en 'prominente elementen uit de Russische overheid en anderen die onderworpen zijn aan EU-sancties'.
Het blijft gissen van wie het jacht is. Het Italiaanse ministerie noemt in haar notitie met de bekendmaking van de inbeslagname van het superjacht geen naam. De Russische onderzoeksjournalist Maria Pevtsjich en anticorruptie-activist Georgi Alboerov meldden eerder dat de bemanning bestond uit leden van de dienst die hoge overheidsfunctionarissen beveiligt onder wie Poetin. Dat zou bewijzen dat het jacht van de president is.
Een woordvoerder van de Italian Sea Group, een bedrijf dat luxe jachten repareert en bouwt, zei dat het vertrek van de Scheherazade gepland stond voor medio juni. De afgelopen dagen werd de vrees voor een eerder vertrek groter nadat de New York Times had bericht dat het superjacht dinsdag van het droogdok naar het water was verplaatst. Een bemanningslid zei tegen de krant dat het jacht de haven op korte termijn zou kunnen verlaten.
De Scheherazade was sinds maart voorwerp van onderzoek door de fiscale politie in Italië. Het superjacht zou eigendom zijn van de Russische president Vladimir Poetin maar de burgemeester van Carrara, Francesco De Pasquale, verklaarde op 22 maart dat 'volgens de beschikbare documentatie en naar aanleiding van de door de bevoegde autoriteiten uitgevoerde controles' het jacht niet kon worden toegeschreven aan Poetin.
Nederland en Duitsland sturen samen twaalf pantserhouwitsers naar Oekraïne. Wat zijn dat eigenlijk precies? En gaan ze het verschil maken in Oekraïne? We vroegen het voormalig commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif. ,,Ik zou niet graag in de schoenen staan van degene die bij het Oekraïense leger verantwoordelijk is voor de logistiek.”
© ANP Uit het door de Russen belegerde Azovstal-fabriekscomplex in het Zuid-Oekraïense Marioepol zijn vijftig burgers in veiligheid gebracht. Dat zeiden de Oekraïense autoriteiten en werd kort daarop bevestigd door het Russische ministerie van Defensie.
Eerder hadden Russische persbureau's al gemeld dat twee groepen burgers geëvacueerd konden worden. Ze zijn in bussen vertrokken.
Het Russische leger had eerder deze week beloofd drie dagen op rij een evacuatie van burgers mogelijk te maken, maar volgens Oekraïne ging de strijd om het complex gewoon door. De Russen zouden het staakt-het-vuren steeds hebben geschonden waardoor het vertrek van de burgers uiterst traag verliep.
De Azovstal-staalfabriek is het laatste bolwerk van Oekraïens verzet tegen de Russen en pro-Russische rebellen, die in een bloedige strijd de rest van Marioepol al hebben veroverd.
Het Witte Huis weerspreekt dat het Oekraïense leger vooral dankzij informatie van Amerikaanse inlichtingendiensten Russische generaals en militaire doelen heeft kunnen uitschakelen. Een woordvoerder zei dat berichtgeving daarover niet accuraat is en dat de rol van de VS wordt overschat. ,,De Oekraïners hebben meer informatie dan wij."
The New York Times schreef deze week op basis van anonieme bronnen dat de regering in Washington informatie met Oekraïne deelt over de Russische militaire plannen en posities in onder meer de oostelijke Donbas-regio. Oekraïense troepen zouden die info gebruiken om artilleriebeschietingen uit te voeren waarbij Russische generaals zijn omgekomen.
De regering in Oekraïne stelt dat sinds het begin van de oorlog twaalf Russische generaals zijn gedood. Hoeveel Russische topmilitairen met behulp van Amerikaanse inlichtingen zouden zijn omgebracht, wilden de bronnen niet zeggen tegen The New York Times. Wel schreef de krant dat de regering-Biden de operatie geheim wil houden, omdat het Kremlin die zou kunnen zien als directe bemoeienis met het conflict. Het ministerie van Defensie erkende wel dat Oekraïne informatie krijgt 'zodat het land zichzelf kan verdedigen'.
De Oekraïense tarweoogst zal dit jaar zeker een derde kleiner zijn dan in voorgaande jaren. Dat stelt het Franse data-analysebureau Kayrros dat satellietbeelden vergeleek. De oogst kan nog kleiner worden, want de oorlog in Oekraïne duurt voort. Met name in het oosten van het land waar veel graan wordt verbouwd.
De Russische invasie eind februari en de daarop volgende gevechten hadden grote gevolgen voor Oekraïense boeren. Zo konden die moeilijker graan inzaaien. Verder kunnen boeren lastig aan brandstof komen voor hun tractoren en zorgt onontplofte munitie voor problemen. Ook een deel van de al in het najaar ingezaaide akkers viel in Russische handen of is verwoest.
Kayrros schat in dat de Oekraïense oogst dit jaar op 21 miljoen ton tarwe uitkomt. Vorig jaar was dat nog 33 miljoen ton.
Het graan dat uiteindelijk geoogst wordt, moet ook nog op de markt worden gebracht. Dat is lastig omdat Rusland een groot deel van de infrastructuur in het buurland heeft verwoest. Ook kan er geen graan via de Zwarte Zee worden uitgevoerd omdat Rusland die controleert. Zo zit er volgens de Verenigde Naties nu al bijna 25 miljoen ton graan vast in Marioepol. Die volle opslagsilo's betekenen mogelijk ook dat de nieuwe oogst nergens kan worden opgeslagen.
De oorlog in Oekraïne zorgde al voor sterk gestegen prijzen voor onder meer tarwe en maïs. Verschillende internationale organisaties waarschuwden al dat daardoor in verschillende armere landen honger kan ontstaan.
De Nederlandse fabrikant van luxejachten, Heesen Yachts, kan door sancties tegen eigenaar Vagit Alekperov niet aan alle spullen komen om nieuwe schepen te maken. Alekperov staat op sanctielijsten van het Verenigd Koninkrijk en Australië, waardoor onder andere de Britse motorenfabrikant Rolls-Royce niet meer levert aan het bedrijf uit Oss.
,,Een aantal van onze leveranciers is gebonden aan de wetten van het Verenigd Koninkrijk. Dit heeft als gevolg dat enkele van hen hun verplichtingen niet na kunnen komen", verwoordt een zegsvrouw de situatie.
Rolls-Royce zegt de samenwerking met Heesen 'tijdelijk te pauzeren' om in de tussentijd juridisch advies in te winnen over de situatie. Waar mogelijk zou het concern het liefst producten aan Heesen blijven leveren.
De Russische miljardair Alekperov is een van de drie zogeheten uiteindelijke belanghebbenden van Heesen Yachts. Dat wil zeggen dat hij uiteindelijk zeggenschap heeft over het bedrijf. Onlangs diende een kort geding omdat een notaris niet wilde meewerken aan de overdracht van Alekperovs aandelen aan een stichting. Die transactie zou problemen door sancties tegen de miljardair moeten voorkomen, maar de notaris was bang er zelf Europese sancties mee te ontduiken. De rechter gaf haar gelijk.
Heesen vond dat de notaris ook andere factoren had moeten meewegen, zoals een dreigend faillissement. Zo'n bankroet is volgens het bedrijf niet direct aan de orde. Heesen, dat in Nederland zo'n duizend werknemers heeft, is volgens een woordvoerster financieel gezond.
Alekperov was voorheen onderminister voor olie in de Sovjet-Unie en vergaarde een fortuin met het door hem opgerichte olieconcern Lukoil. Onlangs trad de zakenman af als topman van het bedrijf.
Vijfentwintig Oekraïense burgers, onder wie kinderen, zijn vrijdag per bus geëvacueerd uit de door Russische troepen belegerde staalfabriek in Marioepol. Dat meldt het Russische staatspersbureau RIA op basis van zijn verslaggever ter plaatse.
De eerste bus met twaalf burgers is volgens het persbureau naar de door Rusland gecontroleerde stad Bezimenne in de regio Donetsk gereden.
Volgens Oekraïense functionarissen in Marioepol schonden Russische troepen het aangekondigde staakt-het-vuren. Ze beschoten een voertuig dat burgers wilde ophalen volgens hen met een antitankraket. Daarbij zou één Oekraïense strijder zijn gedood en zes gewond geraakt. Rusland reageerde nog niet op de verklaring van het stadhuis. Het land zegt geen burgers als doelwit te hebben.
Moskou kondigde woensdagavond een driedaags staakt-het-vuren af voor de evacuatie van burgers uit de staalfabriek. Het bestand ging donderdag in en geldt volgens de Russische krijgsmacht telkens van 08.00 uur tot 18.00 uur.
De door de Verenigde Naties georganiseerde operatie begon afgelopen weekend. Sindsdien zijn 'bijna 500 burgers' geëvacueerd, zei hoofd Andrii Yermak van het presidentiële kabinet tegen persbureau AFP. De VN voeren een race tegen de klok om burgers te redden uit de tunnels onder het elf vierkante kilometer grote fabriekscomplex van Azovstal.
De strijd om het laatste Oekraïense verzetsbolwerk in de verder door Russen gecontroleerde stad, lijkt steeds wanhopiger te worden temidden van groeiende speculaties dat de Russische president Vladimir Poetin de strijd om de strategische havenstad wil beëindigen voor 9 mei. Daarmee zou hij een succes kunnen presenteren aan het Russische volk op Overwinningsdag, de dag van de viering van de overwinning op Nazi-Duitsland in 1945 en de grootste patriottische feestdag op de Russische kalender.
Volgens de meest recente schatting van Rusland zitten zo'n 2.000 Oekraïense strijders vast in het enorme doolhof van tunnels en bunkers onder de staalfabriek. Ze weigerden zich herhaaldelijk over te geven. Volgens Oekraïne zaten er ook 'een paar honderd burgers' vast en nam de vrees voor hun veiligheid de afgelopen dagen toe naarmate de strijd heviger werd.
Shell praat met Lukoil over de verkoop van zijn Russische tankstations en een smeermiddelenfabriek, meldt zakenblad Forbes. Het olie- en gasconcern bevestigt wel dat er gesprekken zijn over de verkoop van Shell Neft, zoals het Russische bedrijfsonderdeel heet, maar niet met welke partij.
Shell heeft ruim 370 tankstations in 28 Russische steden. Die worden voorlopig stilgelegd in afwachting van een mogelijke verkoop. Ook de activiteiten bij de smeermiddelenfabriek in Torzjok ten noordwesten van Moskou worden voorlopig gestaakt.
Olie- en gasconcern Shell maakte eind februari vanwege de Russische inval in Oekraïne bekend zijn activiteiten in Rusland af te stoten. Daaronder vallen ook investeringen in gasprojecten. Eerder deze week maakte Shell bekend 3,9 miljard dollar, omgerekend een kleine 3,7 miljard euro, af te schrijven op de Russische bezittingen. Daarvan was zo'n 15 procent voor de tankstations.
Oekraïne heeft weer gevangenen geruild met Rusland. Volgens vicepremier Irina Veresjtsjoek konden 41 Oekraïners naar huis terugkeren. 'Het gaat om 28 militairen en 13 burgers onder wie elf vrouwen', meldt ze op Telegram.
De vicepremier noemt het vooral verheugend dat onder de burgers ook een vertegenwoordiger van de Oekraïense orthodoxe kerk is. Hoeveel Russen in ruil terug naar hun land zijn gestuurd is onduidelijk.
Het zou gaan om de achtste gevangenenruil sinds de Russische aanval op 24 februari begon. De laatste bekendmaking was eind april.
Vijf schepen onder Russische vlag zijn sinds 17 april aangemeerd in Nederlandse havens. Dat meldt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat desgevraagd. Vanaf die dag gold een EU-breed verbod voor havens om Russische schepen toegang te verlenen wegens de oorlog in Oekraïne. Maar de toegelaten schepen vielen onder de uitzonderingsregels die bepalen dat vaartuigen met bijvoorbeeld gas, olie, landbouwproducten of medicijnen wel binnen mogen varen.
Een woordvoerster van het ministerie kon niet direct zeggen in welke havens de Russische schepen aanmeerden. Sowieso deed één of meer van die schepen Rotterdam aan, meldt een zegsman van het Havenbedrijf Rotterdam.
De economische strafmaatregel van de Europese Unie tegen Rusland geldt alleen voor vaartuigen die onder de Russische vlag varen. Het grootste deel van de schepen die tussen Russische en Nederlandse havens varen, staat officieel geregistreerd onder een andere vlag en kan voorlopig ongestoord EU-landen bereiken. Sinds de Russische inval in Oekraïne is voor miljarden aan olie, gas en kolen in de haven van Rotterdam gearriveerd, berekende het Finse onderzoekscentrum voor Energie en Schone Lucht (CREA).
Vorige week ontstond commotie rond het schip Sunny Liger met een lading Russische gasolie aan boord. Zweedse havenarbeiders weigerden die lading scheepsbrandstof te lossen. Vervolgens zette het schip, dat in de Marshall Eilanden is geregistreerd, koers naar Nederland. Maar in Rotterdam en Amsterdam verzette vakbond FNV Havens zich tegen de komst van de Sunny Liger, die nu al dagenlang voor anker ligt in de Noordzee.
De Oekraïense strijdkrachten hebben opnieuw een Russisch oorlogsschip geraakt met een raket. Althans, dat melden Oekraïense media. Een Russisch fregat in de Zwarte Zee zou in brand zijn gevlogen na het raketvuur.
De berichten zijn niet officieel bevestigd door Moskou of door de Oekraïense regering in Kiev. De Oekraïense presidentieel adviseur Anton Gerashchenko meldt op Telegram dat het gaat om het raketfregat Admiraal Makarov, dat in de buurt van Slangeneiland voor de kust van Odessa geraakt zou zijn door een Oekraïense antischeepsraket van het type Neptune. Hij baseert zich naar eigen zeggen op Russische bronnen.
De Russische blogger Rustem Adagamov heeft op Twitter een filmpje geplaatst waarop een brandend fregat te zien is. 'Turkse media publiceren beelden van het brandende fregat Admiraal Makarov', schrijft hij erbij.
Het marineschip is na het zinken van de Moskva een van drie overgebleven 'grote oppervlakteschepen' van de Russische Zwarte Zeevloot, meldt het Amerikaanse zakentijdschrift Forbes. 'De beste en belangrijkste is misschien wel de Admiraal Makarov, het mooiste doelwit.'
De Oekraïense generale staf verhoogde het aantal gezonken Russische schepen echter al wel met een tot in totaal elf. Oekraïne claimde eerder al onder meer het vlaggenschip van de Russische Zwarte Zeevloot, de kruiser Moskva, tot zinken te hebben gebracht met een Neptunus-raket. Moskou daarentegen sprak over een brand, maar erkende later vorige maand wel dat het schip is gezonken.
Rusland zal 'voor altijd' in Zuid-Oekraïne blijven, dat heeft de Russische parlementariër Andrei Tourtsjak vandaag gezegd tijdens een bezoek aan Cherson. ,,Tegen de mensen van de regio Cherson sprak, zou ik nogmaals willen zeggen dat Rusland hier voor altijd is. Daar mag geen twijfel over bestaan", zei de Rus volgens Russische staatsmedia. Tourtsjak is ook de eerste plaatsvervanger is van de voorzitter van de Raad van de Federatie (het Russische Hogerhuis).
Cherson is een grote Oekraïense stad in het zuiden van het land, sinds maart volledig onder Russische controle.
De KNVB heeft besloten om toch weer wedstrijden tegen Belarus te gaan spelen. De Nederlandse voetbalbond blijft Rusland wel boycotten. ,,Aangezien de andere landen wel gewoon hun geplande interlands tegen Belarus blijven spelen, heeft een langdurige boycot door Nederland geen effect.”
© ANP — Foto ter illustratie. De Leeuwinnen vieren de 4-1 tijdens de vriendschappelijke wedstrijd voor vrouwen tussen Nederland en Zuid-Afrika in april van dit jaar. De Oekraïense president Volodimir Zelenski zal zich zondag bij de staatshoofden en regeringsleiders van de Groep van Zeven (G7) voegen bij een online conferentie, om de oorlog in Oekraïne te bespreken. Dat meldt een woordvoerder van de Duitse regering vandaag.
De (online) ontmoeting zal plaatsvinden op een historische dag, gaf de woordvoerder aan. Op 8 mei vieren verschillende naties het einde van de Tweede Wereldoorlog en het nationaalsocialisme. Ter nagedachtenis van die dag zal de Duitse bondskanselier Olaf Scholz een speech geven, die op televisie zal worden uitgezonden en die de oorlog in Oekraïne zal behandelen, meldt de woordvoerder ook nog.
Duitsland zit de G7 voor. Verder behoren ook Frankrijk, Italië, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en Japan tot de G7.
Op beelden die circuleren op sociale media is te zien hoe Oekraïense soldaten in de Azovstal-fabriek de moed erin houden door te zingen. Ze zingen de ‘Mars van de Oekraïense Nationalisten’, een lied waar Oekraïners trots op zijn.
Het patriottisch lied was oorspronkelijk het officiële volkslied van de Organisatie van Oekraïense Nationalisten en het Oekraïense opstandelingenleger in 1929. Het wordt tot op de dag van vandaag vaak gezongen als steun of bij evenementen ter ere van het Oekraïense opstandelingenleger.
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken wijst speculaties over de inzet van kernwapens in Oekraïne van de hand. Volgens een woordvoerder zijn er duidelijke richtlijnen voor wanneer die worden ingezet. ,,Die zijn niet van toepassing op de verwezenlijking van de doelen die zijn gesteld in het kader van de speciale militaire operatie in Oekraïne."
De woordvoerder benadrukt dat de inzet van nucleaire wapens alleen aan de orde is als het voortbestaan van Rusland wordt bedreigd.
De Russische president Vladimir Poetin kondigde kort na de inval in Oekraïne aan de nucleaire strijdkrachten van het land op scherp te zetten. President Volodimir Zelenski van Oekraïne zei vorige maand dat Rusland er niet voor zou terugdeinzen om kernwapens in zijn land in te zetten.
Er is overweldigend bewijs dat Russische troepen oorlogsmisdaden hebben begaan, meldt Amnesty International vandaag. De organisatie spreekt onder meer van executies van burgers tijdens de bezetting van een gebied buiten hoofdstad Kiev in februari en maart.
Ook werden Oekraïners volgens Amnesty International onderworpen aan 'roekeloze schietpartijen' en 'marteling' door Russische soldaten tijdens het begin van de invasie. ,,Dit zijn geen op zichzelf staande incidenten", zegt Amnesty-adviseur Donatella Rovera. ,,Deze acties zijn onderdeel van een patroon dat ontstond in steden en dorpen die Russische troepen onder controle hadden."Rovera spreekt de hoop uit dat de verzamelde informatie 'vandaag of in de toekomst kan worden gebruikt om de daders ter verantwoording te roepen.'
De situatie in Oekraïne op 6 mei samengevat in onderstaande kaart van Local Focus.
Door Moskou gesteunde separatisten in het zuidoosten van Oekraïne hebben verkeersborden met de naam van de nagenoeg geheel veroverde stad Marioepol in het Oekraïens en Engels weggehaald en vervangen door borden in het Russisch. Dat laat het ministerie van Transport van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk weten in een verklaring.
Het ministerie heeft ook foto's gedeeld van hoe in oranje hesjes gestoken gemeentewerkers de verwisselingsoperatie uitvoeren. ,,Het werk aan verkeersborden in bevrijd gebied zal doorgaan", staat in de bekendmaking. In kleine plaatsen zouden soortgelijke werkzaamheden zijn uitgevoerd.
De strategisch belangrijke havenstad Marioepol is bijna geheel in handen van Russische troepen. Alleen de Azovstal-fabriek blijft een Oekraïense verzetshaard. Oekraïne zegt dat de staalfabriek de afgelopen dagen meerdere malen is bestormd, maar Moskou ontkent dat en beweert dat er alleen sprake is van een belegering.
© AFP — Door Moskou gesteunde separatisten in het zuidoosten van Oekraïne hebben verkeersborden met de naam van de nagenoeg geheel veroverde stad Marioepol in het Oekraïens en Engels weggehaald en vervangen door borden in het Russisch. Het Oekraïense Kalush Orchestra is favoriet bij de wedkantoren als het gaat om de winst van het Eurovisie Songfestival. De band kreeg speciale toestemming van de regering-Zelenski het door oorlog geteisterde land te verlaten.
,,Natuurlijk dachten we op dat moment niet meer aan het Songfestival,” zegt Kalush Orchestra-muzikant Oleh Psiuk over de inval van Rusland in zijn land. ,,We wisten niet eens of we in mei nog zouden leven.”
© ANP — De Oekraiense band Kalush Orchestra tijdens Eurovision in Concert in AFAS Live. De Europese Commissie wil Hongarije, Slowakije en Tsjechië meer tijd geven om het voorgestelde importverbod op Russische olie in te voeren. Daarmee hoopt de commissie de stroeve onderhandelingen tussen de 27 EU-lidstaten over het nieuwe sanctiepakket voor Rusland los te trekken.
Sinds vanochtend zijn de EU-ambassadeurs in Brussel weer bij elkaar nadat ze het dagelijks EU-bestuur eerder terug naar de ontwerptafel hadden gestuurd. Veel lidstaten hebben kritiek, en niet alleen op de voorgestelde totale boycot van ruwe aardolie binnen zes maanden en van geraffineerde olie voor het eind van het jaar.
Hongarije en Slowakije krijgen volgens EU-bronnen uitstel tot eind 2024, Tsjechië tot juni 2024. In het nieuwe voorstel zou Bulgarije, dat ook om uitstel heeft gevraagd, zijn zin niet krijgen. De Tsjechische premier Petr Fiala heeft volgens persbureau CTK gezegd dat de voorstellen 'de juiste richting opgaan, maar de discussies zijn nog gaande.' De Hongaarse premier Viktor Orbán noemt de beoogde Russische olieboycot een 'nucleaire bom' op de Hongaarse economie. Hij eist vijf jaar uitstel.
EU-buitenlandchef Josep Borrell zei vandaag dat hij de ministers van Buitenlandse Zaken volgende week voor een spoedvergadering bijeenroept als hun ambassadeurs er dit weekend niet uitkomen.
Volgens de Oekraïense premier Denis Shmihal is meer dan de helft van het Oekraïense grondgebied vervuild met mijnen, granaten en niet-ontplofte munitie. De premier stelt volgens persbureau Unian dat het gaat om een gebied van ruim 300.000 vierkante kilometer.
De premier deed deze uitspraak naar aanleiding van de internationale donorconferentie die gisteren in de Poolse stad Warschau werd gehouden ter ondersteuning van Oekraïne.
© AP — De Oekraïense premier Denis Shmihal tijdens een persconferentie op de internationale donorconferentie in Warschau gisteren. Britse inlichtingen bevestigen Oekraïense berichten over Russische aanvallen op de Azovstal-fabriek in Marioepol. Rusland ontkent dat zijn troepen het laatste Oekraïense bolwerk in de stad hebben bestormd, terwijl vanuit Oekraïense zijde wordt geclaimd dat Russische militairen het terrein deels zijn binnengedrongen.
,,Russische grondtroepen in Marioepol hebben hun aanval op de Azovstal-staalfabriek voor de tweede dag voortgezet, ondanks Russische beweringen dat ze deze alleen zouden proberen te belegeren", aldus het Britse ministerie van Defensie vrijdagochtend.
Het Verenigd Koninkrijk denkt dat er een verband is tussen de "hernieuwde poging" om Azovstal in te nemen en de Dag van de Overwinning op 9 mei. Op deze dag viert Rusland jaarlijks de overwinning op de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog. Volgens de Britten wil de Russische president Vladimir Poetin "een symbolisch succes" boeken.
Azovstal wordt volgens Rusland door enkele duizenden Oekraïense militairen verdedigd.
Rusland is van plan om de belegerde Azovstal-staalfabriek in de Oekraïense havenstad Marioepol uiterlijk maandag 9 mei in te nemen, meldt de Oekraïense presidentiële adviseur Oleksij Arestovitsj. Op 9 mei viert Rusland dat het exact 77 jaar geleden is dat de nazi's werden verslagen.
,,Het mooiste geschenk aan een heerser is het hoofd van zijn tegenstander", zei Arestovitsj tegen het Oekraïense persbureau UNIAN. ,,Ik zie duidelijk de ambitie om Azovstal te veroveren en Poetin de overwinning te geven op 9 mei." En: ,,Ze willen dit heel graag, maar laten we eens kijken of ze daarin slagen."
In Moskou staat voor maandag 9 mei een grote militaire parade gepland ter herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog.
ING heeft zijn kwartaalwinst ruimschoots zien halveren als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Vanwege het conflict heeft het financiële concern 834 miljoen euro opzij gezet voor leningen die mogelijk nooit meer terugbetaald worden. Daardoor dikte de zogeheten stroppenpot flink aan.
Onder de streep bleef door die forse ingreep maar 429 miljoen euro aan winst over. In het eerste kwartaal van vorig jaar bedroeg de winst nog iets meer dan 1 miljard euro.
ING greep wegens de oorlog in Oekraïne eerder al in bij zijn Russische tak, waar zo'n driehonderd mensen werken. De bank besloot begin maart geen nieuwe zaken meer te doen met Russische bedrijven. Van alle Nederlandse banken heeft ING de grootste belangen in Rusland. Het concern heeft meer dan 5 miljard euro aan leningen verstrekt aan Russische klanten, wat ongeveer 1 procent is van zijn totale portefeuille.
Het Russische leger zou de Azovstal-fabriek in Marioepol hebben gebombardeerd. De beelden zijn woensdag vrijgegeven.
De bestellingen bij Duitse fabrieken zijn in maart sterker dan verwacht afgenomen. De daling volgt op de Russische invasie van Oekraïne eind februari. Door de oorlog in Oekraïne zijn de vooruitzichten voor de grootste economie van Europa verder verslechterd. Het conflict drijft de inflatie verder op en zorgt voor verstoringen in de wereldwijde toeleveringsketens.
De fabrieksorders daalden in maart met 4,7 procent ten opzichte van de voorgaande maand, meldde het Duitse statistiekbureau Destatis. Dit kwam vooral door een terugval in de buitenlandse bestellingen, die met 6,7 procent daalden. De afname viel groter uit dan de daling van 1,1 procent die economen vooraf hadden voorspeld.
Vijf burgers zijn in de Oost-Oekraïense regio Loehansk om het leven gekomen door Russische beschietingen, meldt de gouverneur donderdagochtend over het voorafgaande etmaal.
De beschietingen waren volgens de regiobestuurder gericht op de plaatsen Sjevjerodonetsk, Popasna, Hirske en Lisitsjansk. De oorlog in Oekraïne vindt nu grotendeels plaats in het oosten van Oekraïne.
Het belangrijkste doel van Rusland is de verovering van de Donbas. Het gebied, dat uit de regio's Loehansk en Donetsk bestaat, staat deels onder controle van pro-Russische separatisten. De Oekraïense regering meldt er in de afgelopen 24 uur zeven aanvallen te hebben afgeslagen.
Oekraïne heeft de controle herwonnen over verschillende dorpen rond Mykolaiv en Cherson in het zuiden van het land, melden militaire functionarissen donderdag.
Hevige gevechten worden voortgezet in Marioepol, waar de Russische bezetters hun inspanningen richten op het blokkeren en vernietigen van Oekraïense eenheden die gestationeerd zijn in de staalfabriek van Azovstal.
Russische troepen hebben woensdag in Kaliningrad, de Russische enclave tussen Polen en Litouwen, geoefend met raketten waar een kernkop op kan. Het Russische ministerie van Defensie schrijft in een verklaring dat het lanceringen van de ballistische raketten simuleerde vanaf een Iskander-wapensysteem.
De Russische troepen oefenden onder meer met gesimuleerde aanvallen op vliegvelden en militaire commandoposten van een fictieve vijand, schrijft het leger. Bij de oefening waren meer dan honderd militairen betrokken, die ook getraind werden om snel van positie te veranderen bij een eventuele vergeldingsaanval.
De Russische president Vladimir Poetin kondigde vlak na het begin van de invasie in Oekraïne aan de nucleaire wapens van Rusland als afschrikkingsmiddel in paraatheid te brengen. Het Kremlin heeft gewaarschuwd voor 'bliksemsnelle' vergelding als het Westen rechtstreeks betrokken raakt bij het conflict in Oekraïne.
Persbureau AFP schrijft dat er in de afgelopen dagen op Russische staatstelevisie meer aandacht is voor het gebruik van kernwapens.
Het verbod voor Oekraïense mannen tussen de 18 en 60 jaar om hun land te verlaten, wordt mogelijk versoepeld. ,,Er wordt momenteel besproken of bepaalde categorieën minstens voor korte tijd naar het buitenland mogen gaan", verklaarde Oleksi Arestovytsj, een raadgever van de Oekraïense president Volodimir Zelenski, op de Oekraïense televisie. Het zou dan onder meer gaan om wetenschappers en zakenlui. De noodzakelijke wetswijzing zal echter wel enige tijd in beslag nemen, aldus Arestovytsj.
Het is alle mannen tussen 18 en 60 jaar verboden om het land te verlaten. Als zij dat toch proberen, worden ze bij de grens tegengehouden. Uitzonderingen zijn er wel voor vaders die drie of meer minderjarige kinderen hebben en alleenstaande vaders van minderjarige kinderen of kinderen met een handicap.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de opmerkingen van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov van afgelopen weekend over joden telefonisch besproken met de Israëlische premier Naftali Bennett. Zelenski zegt in de nacht van woensdag op donderdag in zijn dagelijkse videoboodschap geen goed woord over te hebben voor de 'schandalige' uitspraken van Lavrov.
Bennett en Zelenski noemen het 'absoluut ontoelaatbaar' hoe Lavrov in Italiaanse media verkondigde dat joden de 'grootste antisemieten' zijn en dat Adolf Hitler net als Zelenski 'ook joods bloed had'. De Israëlische en Oekraïense regeringsleiders zeggen dat de uitspraken van de Russische minister 'de hele wereld hebben beledigd'.
Eerder deze week zeiden zowel Bennett als Zelenski ook al zeer ontstemd te zijn. De Oekraïense president vroeg zich af of Rusland 'de lessen van de Tweede Wereldoorlog was vergeten' en Bennett noemde de woorden simpelweg 'onwaar' en ontbood de Russische ambassadeur in het land om tekst en uitleg te geven.
Israël had tot voor kort relatief goede banden met Moskou en bood eerder aan te bemiddelen in het conflict met Oekraïne. Sinds de uitspraken van Lavrov is de diplomatieke relatie echter flink bekoeld. Dinsdag beschuldigde Rusland Israël van 'steun aan het neonaziregime in Kiev'.
In de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol is opnieuw een operatie aan de gang om honderden burgers te evacueren, zei VN-secretaris-generaal António Guterres tijdens een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad in New York. Hij wilde echter geen details vrijgeven over de operatie, omdat dan ,,het mogelijke succes wordt ondermijnd".
Ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski zei dat donderdag een evacuatie van burgers uit de belegerde havenstad gaande is. In zijn dagelijkse videotoespraak gaf hij aan niet te weten hoeveel mensen de stad hadden weten te verlaten. In dezelfde toespraak zei Zelenski dat Russische troepen nog steeds de Azovstal-staalfabriek in Marioepol bestormen en beschieten.
Eerder op de dag meldden Oekraïense bronnen dat nog ongeveer 200 burgers vastzitten in de staalfabriek. Bij twee eerdere operaties die werden bemiddeld door de VN en het Rode Kruis, werden ongeveer 500 mensen naar Zaporizja gebracht, dat nog steeds onder Oekraïense controle staat. De Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek zei dat er voor vrijdag nog een evacuatiepoging gepland is.
Woensdag werden volgens de Oekraïense regering 344 mensen gered uit Marioepol. De vrouwen, kinderen en ouderen zijn in Zaporizja aangekomen, zei Veresjtsjoek woensdagavond op berichtenkanaal Telegram. Ze bedankte het Internationale Rode Kruis en de Verenigde Naties voor hun hulp.
Het Russische leger heeft aangekondigd ook donderdag, vrijdag en zaterdag humanitaire corridors te organiseren om burgers te evacueren. Er zouden volgens schattingen nog honderden burgers in de belegerde fabriek schuilen.
Duitsland en de Verenigde Staten zullen gebieden die Rusland heeft veroverd in Oekraïne niet erkennen als Russisch. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz en Amerikaanse president Joe Biden hebben dat bevestigd in een telefoongesprek, zegt het kantoor van Scholz.
Beide leiders benadrukken dat pogingen om bijvoorbeeld veroverd gebied in de oostelijke regio's Donetsk en Loehansk bij Rusland in te lijven niet door de beugel kunnen. Daar worden mogelijk referenda georganiseerd waarbij de inwoners ervoor kunnen kiezen zich bij Rusland aan te sluiten.
Biden en Scholz spraken af dat Oekraïne blijvend op veel steun kan rekenen bij de zelfverdediging tegen de Russische aanval. Zij dringen er opnieuw bij Rusland op aan de vijandelijkheden onmiddellijk te stoppen en niet te morrelen aan de grenzen van het buurland. Verder keren ze zich krachtig tegen recente verklaringen van de Russische leiding om de Oekraïense regering in diskrediet te brengen, zonder daar details over te geven.
Zweden kan op Amerikaanse steun rekenen zodra het Scandinavische land een officiële aanvraag heeft gedaan om Navo-lid te worden. De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde zei dat woensdag (lokale tijd) na een afspraak met haar Amerikaanse ambtsgenoot Antony Blinken in de stad Washington.
Officieel moet de aanvraag voor een lidmaatschap door de westerse defensiebond zijn goedgekeurd voordat Zweden aanspraak kan maken op de beroemde Navo-afspraak dat een aanval op één beschouwd wordt als een aanval op allen. ,,Ik ga uiteraard niet in op details, maar ik ben ervan verzekerd dat we kunnen rekenen op steun van de Amerikanen", aldus Linde.
De afgelopen dagen werd de Russische oorlogspropaganda richting Zweden opgevoerd en zijn onder meer de Zweedse kinderboekenschrijfster Astrid Lindgren (Pippi Langkous) en IKEA-oprichter Ingvar Kamprad als nazi bestempeld. Het Kremlin dreigt onder meer met de inzet van nucleaire wapens als Zweden toetreedt tot de Navo. Wat Rusland ook precies van plan is in Zweden, 'de VS zullen dit niet zomaar laten gebeuren', stelt Linde.
Navo-baas Jens Stoltenberg liet eind vorige maand al weten dat zowel Finland als Zweden snel en zonder problemen toe kan treden tot de militaire alliantie.
Hoewel Russische grondtroepen zich vooral richten op het oosten van Oekraïne, treffen Russische raketaanvallen doelen in het hele land. Dat meldt het Britse leger woensdagavond op basis van inlichtingendiensten die de situatie in het belaagde land nauwlettend in de gaten houden.
De raketten treffen niet alleen militaire doelwitten, maar raken ook scholen, ziekenhuizen en appartementencomplexen, melden de Britten. De aanvallen richten zich op voor Oekraïne belangrijke steden als Odessa, Cherson en Marioepol. De Russen hopen Oekraïne zo de toegang tot de Zwarte Zee volledig te ontzeggen om de economie van het land te verzwakken.
In het oosten van Oekraïne boeken de Russen intussen weinig vooruitgang, meldt de Amerikaanse Defensiewoordvoerder John Kirby volgens Al Jazeera. ,,In de Donbas en in het zuiden hebben de Russen niet de door hen gewenste opmars gemaakt. Ze stuiten op sterk Oekraïens verzet", aldus Kirby, die benadrukt dat de Amerikanen er alles aan doen om dat verzet 'zo krachtig mogelijk' te houden.
De EU-landen gaan naar verwachting vrijdag pas verder onderhandelen over een zesde sanctiepakket voor Rusland. Ze hebben de Europese Commissie terug naar de ontwerptafel gestuurd om een aantal voorstellen aan te passen. Volgens EU-bronnen hebben veel landen kritiek, en niet alleen op de voorgestelde totale boycot van ruwe aardolie binnen zes maanden en van geraffineerde olie voor het eind van het jaar.
De commissie heeft aangeboden dat de zwaar van Russische olie afhankelijke landen Hongarije en Slowakije een jaar langer de tijd kunnen nemen om een importverbod op olie in te voeren, maar dat vinden de twee landen ontoereikend. Inmiddels hebben ook Tsjechië en Bulgarije uitstel van het beoogde invoerverbod gevraagd. Maar ook Cyprus, Griekenland en Malta sputteren tegen. Zij vinden dat het eveneens beoogde transportverbod van Russische olie hun rederijen eenzijdig zal treffen.
Rond de 15.000 naar Nederland gevluchte Oekraïense kinderen zijn leerplichtig, schat het ministerie van Onderwijs in. Dat doet het op basis van de inschrijvingen in de Basisregistratie Personen (BRP). Tot nu toe zijn er minstens 9277 leerlingen op een school ingeschreven.
Het gros van de Oekraïense kinderen (65 procent) zit op een basisschool of gaat daar naar toe, verspreid over het hele land. ,,Vrijwel in iedere gemeente vangen scholen wel een aantal nieuwkomers op, met concentraties in de grotere steden", zegt een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs.
