De Duitse bondskanselier Olaf Scholz reist eind juni samen met de Franse president Emmanuel Macron en de Italiaanse premier Mario Draghi naar Kiev, schrijft de Duitse krant Bild am Sonntag. De drie Europese leiders gaan voorafgaand aan de G7-top naar Oekraïne. De woordvoerder van Scholz kon dit niet bevestigen. Bild heeft van de plannen gehoord van bronnen binnen de Franse en Oekraïense regering.
Scholz was de afgelopen dagen op bezoek in Oost-Europa en ging daar langs meerdere landen, maar hij is sinds de Russische invasie van Oekraïne nog niet naar Oekraïne gegaan. Dat kwam hem steeds vaker op kritiek te staan in eigen land. De bondskanselier zei dat hij alleen naar Kiev wil gaan als hij concrete zaken te bespreken heeft met president Volodimir Zelenski.
De verwachting is dat de Europese leiders eind juni met Zelenski spreken over de toetreding tot de Europese Unie. Om die reden was voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zaterdag in Kiev.
Een olielek heeft na Russische beschietingen van de chemische fabriek Azot in de Oekraïense stad Severodonetsk een felle brand veroorzaakt. De gouverneur van de regio, Sergej Gaidai, heeft dat op televisie gezegd nadat volgens hem tonnen olie waren gelekt.
Het is onduidelijk of de brand in de fabriek waar honderden burgers schuilen, kon worden geblust. Volgens Gaidai wordt er nog altijd gevochten in de stad in de regio Loehansk. Die is voor grofweg 95 procent in handen van de Russen.
De fabriek is nog steeds in Oekraïense handen en wordt niet geblokkeerd zoals de pro-Russische separatisten beweren, stelde de gouverneur eerder op de dag. Volgens Oekraïne schuilen circa tweehonderd fabrieksmedewerkers en zeshonderd inwoners in het complex. De separatisten stellen dat daar ook drie- tot vierhonderd Oekraïense strijders zijn.
Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne zijn er 287 kinderen gedood door geweld. Dat meldt de Oekraïense openbaar aanklager. Ook raakten ten minste 492 kinderen gewond.
Volgens de aanklager zijn de meeste kinderen gedood door het Russische leger. Recent zijn er nog 24 kinderen omgekomen bij een Russisch bombardement op de stad Marioepol.
De aanklager zei dat er waarschijnlijk al meer kinderen zijn gedood, maar in veel plaatsen is nog onderzoek bezig naar aanvallen en bombardementen. Ook is het in gebieden waar nog wordt gevochten moeilijk om een goed beeld te krijgen van het dodental.
Zeker 1970 scholen zijn beschadigd door bombardementen, zegt de aanklager. 194 schoolgebouwen zijn volledig verwoest.
Terwijl de gevechten in het oosten van Oekraïne doorgaan, wordt de voorraad precisiewapens van Rusland steeds kleiner. Dat schrijft het Britse ministerie van Defensie in een dagelijkse update over de oorlog. Rusland valt daarom steeds vaker terug op aanzienlijk minder accurate wapens.
Volgens het Britse ministerie heeft Rusland sinds april bijvoorbeeld al tientallen uit de jaren zestig afkomstige zware antischeepsraketten afgevuurd op doelwitten op het land.
Deze onnauwkeurige bommen vormen een veel groter gevaar voor de burgerbevolking dan precisieraketten doen, omdat het risico groter is dat dergelijke bommen per ongeluk inslaan op woonwijken.
De oorlog begint in het oosten van Oekraïne de vorm aan te nemen van een uitputtingsoorlog. Zowel het Oekraïense als het Russische leger verliest dagelijks tientallen manschappen en grote hoeveelheden wapentuig.
De chemische fabriek Azot in Sjevjerodonetsk is nog steeds in Oekraïense handen en wordt niet geblokkeerd, stelt de gouverneur van de regio Loehansk. Daarmee spreekt hij informatie van pro-Russische separatisten tegen.
De separatisten in Loehansk zeiden vrijdag dat de fabriek, die over schuilkelders beschikt, volledig was omsingeld en dat alle ontsnappingsroutes waren afgesneden. Ook werd toen verklaard dat driehonderd tot vierhonderd Oekraïense strijders en ook burgers in de fabriek zitten. De Oekraïense autoriteiten kwamen met andere informatie. Die meldden dat circa tweehonderd fabrieksmedewerkers en zeshonderd inwoners van Sjevjerodonetsk zich er verschuilen.
De stad in Loehansk is momenteel het middelpunt van de gevechten in Oost-Oekraïne. Het Russische leger probeert op te rukken richting het zuiden van Sjevjerodonetsk, maar volgens het Britse ministerie van Defensie lukte dat vrijdag niet. De Britten melden op basis van inlichtingen dat er 'intense straatgevechten' gaande zijn en aan beide kanten waarschijnlijk veel slachtoffers vallen.
Rusland heeft sinds 2019 meer dan 800.000 paspoorten afgegeven in door separatisten bezette gebieden in Oost-Oekraïne, meldt het Russische staatspersbureau TASS. Inwoners van de zelfverklaarde republieken Loehansk en Donetsk kunnen via een vereenvoudigde procedure de Russische nationaliteit verwerven.
Van alle aanvragen is 1 procent afgewezen, bericht het persbureau. De Russische president Vladimir Poetin kwam drie jaar geleden met een decreet dat de uitgifte van paspoorten voor inwoners van de Donbas vergemakkelijkte. Vorige maand werd het proces opnieuw vereenvoudigd. Er worden momenteel ook paspoorten afgegeven in Oekraïense gebieden die recent door Russische troepen zijn veroverd.
In de Donbas, bestaande uit de regio's Donetsk en Loehansk, vechten door Rusland gesteunde separatisten al sinds 2014 tegen het Oekraïense leger. Deze strijd begon na de Russische annexatie van het Oekraïense schiereiland de Krim. Sinds de Russische inval in Oekraïne heeft de regering in Kiev terrein verloren in de Donbas.
Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, is opnieuw afgereisd naar Oekraïne. Haar tweede bezoek aan het land sinds het uitbreken van de oorlog focust zich op het Oekraïense streven om lid te worden van de Europese Unie.
,,Goed om terug in Kiev te zijn", schreef Von der Leyen op Twitter. De voorzitter laat weten dat ze met de Oekraïense president Volodimir Zelenski zal overleggen over wat er in Oekraïne moet gebeuren voordat het land EU-lid kan worden en welke stappen al zijn gezet.
Oekraïne diende in maart een lidmaatschapsaanvraag voor de Europese Unie in, kort na de Russische inval in het land. De Europese Commissie adviseert vrijdag naar verwachting dat Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat moet krijgen. Het proces dat daarmee in gang wordt gezet naar een volwaardig lidmaatschap, kan ruim tien jaar duren.
Von der Leyen bezocht Oekraïne in april samen met EU-buitenlandchef Josep Borrell. Ze bezocht toen de plaats Boetsja, waar na het vertrek van Russische troepen honderden lichamen werden gevonden. Ook toen had de voorzitter een ontmoeting met Zelenski.
De oorlog in Oekraïne is aan de frontlinies een artillerieoorlog geworden en Oekraïne verliest op dat gebied van het Russische leger. Vadim Skibitski, plaatsvervangend hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingsdienst, heeft dat gezegd tegen de Britse krant The Guardian.
Oekraïne is wat artillerie betreft afhankelijk van de wapensteun van westerse landen. ,,Alles hangt nu af van wat het Westen ons geeft", aldus de legerfunctionaris. Op de tien tot vijftien artilleriestukken die Rusland heeft, telt Oekraïne er volgens hem één. Daarnaast zou de artilleriemunitie opraken.
Skibitski roept westerse landen op onder meer langeafstandsraketsystemen te leveren zodat Russische artillerie op afstand kan worden vernietigd. Eerder zei een Oekraïense presidentiële adviseur tegen The Guardian dat zestig van deze systemen nodig zijn om Rusland te kunnen verslaan, dat zijn er veel meer dan het aantal dat is toegezegd door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.
Sinds de Russische inval op 24 februari begon zijn volgens adviseur Oleksij Arestovitsj van de Oekraïense president Volodimir Zelenski ongeveer 10.000 soldaten van het Oekraïense leger omgekomen. Het aantal kwam vrijdag ter sprake tijdens een YouTube-interview met Arestovitsj.
Minister Oleksii Reznikov van Defensie van Oekraïne zei eerder deze week dat er momenteel iedere dag ongeveer honderd Oekraïense militairen sneuvelen. Arestovitsj bevestigde dat aantal, maar zei dat het land dit soort verliezen ook al aan het begin van de oorlog leed. Toen hij de vraag kreeg of daarmee in totaal 10.000 manschappen zijn omgekomen, antwoordde hij: ,,Ja, zo ongeveer."
Sinds de door Moskou zogenoemde speciale militaire operatie begon, hebben Rusland en Oekraïne weinig informatie verstrekt over de exacte aantallen slachtoffers die tijdens gevechten zijn gevallen. Volgens Arestovitsj zouden de Russen voortdurend meer soldaten verliezen dan de Oekraïners. Artillerie-aanvallen die vrijdag zijn uitgevoerd waren volgens de adviseur bijzonder effectief en naar schatting zouden pakweg zeshonderd Russische soldaten zijn omgekomen.
Rusland zet zijn pogingen voort de bezette Oekraïense gebieden nauwer aan zich te binden. Vanaf zaterdag worden Russische paspoorten uitgedeeld in de door Russische troepen gecontroleerde delen van de regio Zaporizja. De ontvangers zouden dan worden beschouwd als volwaardige burgers van Rusland, zei collaborateur en zelfverklaard vertegenwoordiger van het lokale bestuur Vladimir Rogov vrijdag tegen de nieuwszender Rossiya-24. Volgens Rogow hebben meer dan 70.000 mensen in het gebied zich aangemeld voor een paspoort.
Rogov zei woensdag dat voor het einde van het jaar een 'referendum' over toetreding tot Rusland zal worden gehouden in de regio.
Estland heeft de Russische ambassadeur op het matje geroepen om te protesteren tegen de uitspraken van president Vladimir Poetin over de geschiedenis van het Baltische land. In een toespraak zinspeelde Poetin op de verovering van de stad Narva in de 18e eeuw. Het Estse ministerie van Buitenlandse Zaken in Tallinn sprak vrijdag over 'volstrekt onaanvaardbare' uitspraken.
Donderdag vergeleek Poetin de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne met de Grote Noordelijke Oorlog onder tsaar Peter de Grote en sprak over een repatriëring van Russische bodem.
Pro-Russische separatisten zeggen dat ze de chemische fabriek van Azot in Severodonetsk volledig hebben omsingeld. ,,Alle ontsnappingsroutes (naar de fabriek) zijn afgesneden", schrijft de ambassadeur van de zelfverklaarde Volksrepubliek Loehansk in Moskou, Rodion Mirosjnik, op berichtendienst Telegram.
Wel zouden er nog steeds burgers kunnen schuilen op het fabrieksterrein, aldus Mirosjnik. De Oekraïense kant sprak onlangs nog over honderden mensen die in de fabriekskelders schuilen. Donderdag meldde burgemeester Oleksandr Strjoek van Severodonetsk dat het industrieterrein en aangrenzende gebieden nog onder Oekraïense controle staan, en dat de situatie 'moeilijk maar beheersbaar' is.
De stad Severodonetsk is al weken het middelpunt van gevechten in de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne. De situatie rondom de Azot-fabriek doet denken aan die in de havenstad Marioepol, waar duizenden inwoners en Oekraïense strijders zich verscholen in de staalfabriek van Azovstal en wekenlang werden omsingeld totdat ze zich uiteindelijk overgaven. Veel van die Oekraïense troepen zijn nu in Russische gevangenschap.
Rusland heeft de Oekraïense strijdkrachten in het nauw gedreven en gestaag terreinwinst geboekt in de Donbas, onder meer in de separatistische bolwerken van Loehansk en Donetsk. Meer dan 90 procent van de regio Loehansk, waar Severodonetsk ligt, is na ruim drie maanden oorlog bezet door Rusland.
De generale staf van de Oekraïense strijdkrachten meldde dat Rusland ook vooruitgang boekt in de stad Bakhmut, van waaruit Russische troepen de wegen naar Severodonetsk kunnen controleren. Aan de situatie in de stad Severodonetsk is volgens de generale staf echter weinig veranderd: de Russische troepen blijven 'tevergeefs proberen volledige controle over de stad te krijgen'.
Frankrijk wil deelnemen aan een mogelijke operatie om de blokkade van de Oekraïense havenstad Odessa te beëindigen. Het Elysée maakte vrijdag bekend dat het de bedoeling is schepen door te laten om het in Oekraïne opgeslagen graan te exporteren. Frankrijk streeft naar een 'overwinning voor Oekraïne', luidde het. President Emmanuel Macron is van plan volgende week Roemenië en Moldavië te bezoeken.
Er is volgens het presidentiële kantoor nog steeds geen datum voor het bezoek van Macron aan Kiev. De Franse president heeft herhaaldelijk benadrukt dat hij zo snel mogelijk naar de Oekraïense hoofdstad wil reizen. Er werd al meermaals gespeculeerd over een gezamenlijke reis met bondskanselier Olaf Scholz (SPD).
Oekraïne heeft voor de elfde keer sinds het begin van de oorlog krijgsgevangenen geruild met de Russen, meldt gouverneur Vitali Kim van de regio Mikolajiv. Vier Russische militairen werden geruild tegen vijf Oekraïners.
Volgens Kim was onder de vrijgelaten Oekraïners een lokaal dorpshoofd, Oleh Pilipenko. Deze werd drie maanden geleden ontvoerd door Russische strijdkrachten na zijn huis te hebben verlaten om te helpen bij het uitdelen van brood. Zijn vrouw had sindsdien niets meer van hem vernomen.
Russische eenheden namen in maart meerdere keren plaatselijke bestuurders mee. Zo verdween onder anderen Ivan Fedorov, de burgemeester van de stad Melitopol met 150.000 inwoners. Kiev betichtte de invasietroepen toen al van schending van het internationaal recht.
Duitsland dringt er bij Servië op aan zich aan te sluiten bij de EU-sancties tegen zijn oude bondgenoot Rusland. Een land dat lid wil worden van de EU moet zich nu eenmaal ook voegen naar het buitenlandbeleid van de unie, hield bondskanselier Olaf Scholz in Belgrado zijn gastheer, president Aleksandar Vucic, voor.
Servië heeft de Russische invasie van Oekraïne wel veroordeeld, maar geen strafmaatregelen tegen Rusland genomen. Dat verwacht de EU wel van zogeheten kandidaat-lidstaten, waarvan Servië er ook een is.
Maar het Balkanland kan moeilijk anders, omdat het bijvoorbeeld erg afhankelijk is van Russisch aardgas, stelt Vucic. Servië is van oudsher cultureel en politiek nauw verbonden met zijn grote Slavische beschermheer.
Servië maakt zich sinds 2014 op voor toetreding tot de EU maar is geen spat opgeschoten. Het land kent een autocratisch bewind en krijgt al jaren uit Brussel het ene negatieve oordeel na het andere.
Scholz zoekt op rondreis door onder andere Servië en Kosovo een delicaat evenwicht tussen het aan de borst drukken en op afstand houden van deze westelijke Balkanlanden. De EU wil voorkomen dat ze zich teleurgesteld tot rivalen Rusland en China keren, maar acht ze nog lang niet klaar om lid te worden.
Burgemeester Vadim Boitsjenko van Marioepol heeft vrijdag gewaarschuwd dat nu de zomer in aantocht is cholera en andere dodelijke ziektes nog eens duizenden extra slachtoffers kunnen maken. In de kapotgeschoten havenstad in het zuidoosten van Oekraïne liggen nog talloze lichamen in staat van ontbinding.
Waterputten en bronnen zijn volgens Boitsjenko verontreinigd door stoffelijke overschotten van mensen die tijdens de wekenlange belegering door de aanhoudende Russische bombardementen zijn gedood. De bezetters maken bovendien totaal geen haast de slachtoffers op te halen en te begraven.
,,Er is cholera en dysenterie uitgebroken. Het is helaas de vaststelling van onze doktoren, dat de oorlog die al meer dan 20.000 inwoners heeft omgebracht door deze infecties nog duizenden mensen meer het leven zal kosten", aldus de burgemeester op de Oekraïense tv. Boitsjenko, die zich elders bevindt, zei dat de stad waar ooit 430.000 mensen woonden, in quarantaine is geplaatst. Kiev schat dat zo'n 100.000 inwoners zijn achtergebleven.
Het Britse ministerie van Defensie waarschuwde eerder vandaag al dat Marioepol het risico liep op een grote cholera-uitbraak aangezien de medische diensten 'waarschijnlijk op het punt van instorten staan', luidde het in haar dagelijkse update over de situatie in Oekraïne. 'Rusland worstelt om de bevolking in de bezette gebieden te voorzien van openbare basisdiensten.'
Oekraïne had volgens het ministerie in 1995 een grote cholera-epidemie en kende sindsdien enkele kleine uitbraken, vooral in het kustgebied rond de Zee van Azov waaronder Marioepol.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft het Oekraïne-beleid van de Britse regering geprezen tijdens een bezoek van de Britse minister van Defensie Ben Wallace. Groot-Brittannië toont sterk leiderschap en steunt zijn land in de strijd tegen de Russische invasie, zei Zelenski.
De oorlog laat volgens hem zien wie niet alleen strategische, maar ook echte vrienden van Oekraïne zijn. ,,En ik denk dat Groot-Brittannië een vriend is", benadrukte de president. ,,Wapens, geld en sancties - dit zijn de drie dingen waarmee Groot-Brittannië consequent zijn leiderschap toont." Oekraïne heeft herhaaldelijk opgeroepen tot meer steun van westerse landen.
Polen gaat de mogelijkheden om graan te transporteren uit Oekraïne uitbreiden. ,,Als we heel erg ons best doen, dan kunnen we op korte termijn op 1,5 miljoen ton per maand komen", zei landbouwminister Henryk Kowalczyk vandaag na een ontmoeting met EU-commissaris Janusz Wojciechowski.
Momenteel zijn de verantwoordelijke instanties druk bezig de afhandelingscapaciteit aan de Pools-Oekraïense grens te verhogen.
Oekraïne heeft de wens te kennen gegeven tot 5 miljoen ton graan over land te exporteren. Dat is echter onhaalbaar doordat Polen daarop technisch niet is voorbereid. Het grootste probleem is het verschil in spoorbreedte tussen beide landen. In Oekraïne liggen rails die aansluiten op het Russische spoornet. Bovendien is er een tekort aan containers voor de overslag. Kowalczyk heeft zijn Duitse collega Cem Özdemir gevraagd die te leveren.
Oekraïne is een van de grootste graanproducenten van de wereld. Er ligt 20 miljoen ton klaar om via met name de haven van Odessa te worden uitgevoerd naar vooral Afrika en Azië. Rusland verhindert dat tot dusver door een blokkade op de Zwarte Zee.
Navo-secretaris-generaal Jens Stoltenberg reist de komende dagen naar Finland en Zweden, twee Scandinavische landen die zich willen aansluiten bij het bondgenootschap. Zondag ontmoet hij onder meer de Finse president Sauli Niinistö en minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto voordat hij maandag een bezoek brengt aan de Zweedse premier Magdalena Andersson en haar regering. Dat heeft de Navo vrijdag bekendgemaakt.
Zweden en Finland hebben medio mei een aanvraag ingediend om toe te treden tot de defensiealliantie. Turkije is momenteel het enige Navo-lid dat de start van het toelatingsproces voor de twee landen publiekelijk blokkeert. Ankara rechtvaardigt zijn standpunt met de vermeende steun van Finland en Zweden aan 'terroristische organisaties' zoals de verboden Koerdische Arbeiderspartij PKK.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Liz Truss, heeft met haar Oekraïense ambtgenoot gesproken over de inspanningen om de vrijlating te bewerkstelligen van krijgsgevangenen die 'worden vastgehouden door Russische volmachten'. Ze beschreef het doodvonnis tegen twee Britse mannen die vrijwillig meevochten aan Oekraïense zijde in de oorlog tegen Rusland als 'een grove schending van de conventie van Genève'.
Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken beschouwt de doodvonnissen in de pro-Russische separatistische regio Donetsk als schokkend en een duidelijke schending van het internationaal recht.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft de doodvonnissen tegen drie buitenlandse strijders van de Oekraïense strijdkrachten in de pro-Russische separatistische regio Donetsk bestempeld als een besluit van een onafhankelijke staat.
Volgens Lavrov pleegden de drie misdaden in de bewuste regio en vinden de rechtszaken plaats 'op basis van de wetgeving van de Volksrepubliek Donetsk omdat de misdaden in kwestie in dit gebied zijn gepleegd.' De separatistische regio in Oost-Oekraïne wordt alleen door Rusland erkend als onafhankelijke staat, omdat de zogenaamde separatisten handlangers zijn in dienst van Poetin.
De Britse premier Boris Johnson is 'geschokt' door de doodvonnissen die zijn uitgesproken tegen Aiden Aslin en Shaun Pinner, twee Britse mannen die vrijwillig meevochten aan Oekraïense zijde in de oorlog tegen Rusland.
Johnson heeft zijn ministers opgedragen er 'alles aan te doen' om hun vrijlating te verzekeren, zei een woordvoerder van de premier vrijdag. Rusland heeft bij de strijd om Marioepol twee Britten en een Marokkaan gevangengenomen en ter dood veroordeeld.
,,De premier is geschokt door de veroordeling van deze mannen", aldus de woordvoerder. ,,We veroordelen de Russische schijnveroordeling om deze mannen ter dood te verklaren. Er is geen enkele rechtvaardiging voor deze schending van de bescherming waar ze recht op hebben."
De Russische centrale bank heeft het belangrijkste rentetarief voor de vierde keer op rij in korte tijd verlaagd. Met de renteverlagingen hoopt de bank de door westerse sancties getroffen Russische economie te ondersteunen en de waarde van de roebel te drukken.
Op 26 mei werd de rente ook al verlaagd na een noodvergadering van de Russische centrale bank. Die vergadering werd gehouden om de sterke opmars van de Russische roebel af te remmen. Het rentetarief ging toen omlaag van 14 naar 11 procent. De bank liet destijds al weten dat de deur openstaat voor verdere verlagingen.
Rusland zoekt in het oosten van Oekraïne naar zwakke plekken in de Oekraïense defensie in de buurt van de rivier Siversky Donets. Dat meldt woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie Oleksandr Motoezjanyk. Verder zegt hij dat nog altijd veel aanvallen plaatsvinden in het oosten van het land. In het zuiden van het land is het volgens de woordvoerder rustiger.
Het Russische ministerie van Defensie claimt dat raketten Oekraïense luchtmachtapparatuur hebben vernietigd op het militaire vliegveld van Dnipro. Ook zeggen de Russen vijf drones te hebben neergeschoten, meer dan 500 Oekraïense strijders te hebben gedood en elf magazijnen met raket- en artilleriewapens te hebben vernietigd. De berichtgeving is niet onafhankelijk geverifieerd.
De fastfoodketen die McDonalds in Rusland gaat vervangen heeft zijn nieuwe logo onthuld, voorafgaand aan de heropening komende zondag. De heropening is tegelijk met Russia Day, de viering van de onafhankelijkheid van het land.
Het nieuwe logo bevat een rondje (burger) en twee lijnen (frietjes) in de vorm van een 'M'. De naam van het nieuwe merk moet nog worden onthuld.
Amnesty International heeft het doodvonnis dat drie buitenlandse strijders donderdag opgelegd kregen in Donetsk veroordeeld. Twee Britten en een Marokkaan, die aan Oekraïense zijde vochten, werden gedwongen zich over te geven bij de slag om Marioepol.
De Britten zijn van mening dat de twee Britse mannen vanwege de Britse steun aan Oekraïne mogelijk gebruikt worden als 'diplomatiek middel'.
De autoverkopen in Rusland zullen dit jaar halveren ten opzichte van een jaar eerder. Dat heeft een topambtenaar van het ministerie van Industrie gezegd. Door de sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne wordt de Russische economie hard geraakt. Consumenten zijn veel voorzichtiger geworden met grote uitgaven. Ook zijn veel buitenlandse autoproducenten gestopt met verkopen in Rusland.
De gouverneur van de Oekraïense stad Lviv heeft op Telegram gezegd dat zijn stad in de afgelopen 24 uur niet is getroffen door Russische luchtaanvallen. Dat in tegenstelling tot de hevige gevechten in Sjevjerodonetsk, in het oosten van het land.
Volgens de gouverneur zijn er het afgelopen etmaal 278 vluchtelingen opgevangen die via evacuatietreinen in de stad zijn aangekomen.
Rusland heeft moeite om de bevolking in door Rusland bezette gebieden te voorzien van primaire levensbehoeften, zoals schoon drinkwater. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie vrijdagochtend. Ook telefoon- en internetdiensten kampen met ernstige storingen.
Volgens de Britten dreigt een cholera-uitbraak in de havenstad Marioepol, waar sinds mei gevallen van cholera worden gemeld. In Cherson is er een tekort aan medicijnen.
Iedere dag vallen er nu tussen de 100 en 200 militaire slachtoffers aan Oekraïense kant. Dat zegt Michailo Podoljak, adviseur van Zelenski, in gesprek met de BBC. Een week geleden zei president Volodimir Zelenski nog dat dat aantal tussen de 60 en 100 lag.
Volgens Podoljak heeft Oekraïne 150 tot 300 raketlanceersystemen nodig om tegen Rusland te kunnen blijven strijden. ,,Onze roep om artillerie is niet zomaar een gril, maar een objectieve behoefte als het gaat om de situatie op het slagveld."
Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski houdt zijn thuisland goed stand in een aantal belangrijke steden aan de frontlinie in de regio Donbas. Tijdens een toespraak zei hij dat de situatie aan de frontlinie donderdag zonder noemenswaardige veranderingen is gebleven.
Zelenski zei ook dat Oekraïense troepen vooruitgang boeken in de regio's Zaporizja en Charkov en bezig zijn met het 'bevrijden van Oekraïne'.
Het Oekraïense hoofd van de militaire dienst heeft gezegd dat het land de oorlog met Rusland verliest op de frontlinie. ,,Dit is nu een artillerieoorlog", aldus Vadim Skibitski. ,,We zijn afhankelijk van de wapens die het Westen ons levert om Rusland op afstand te houden."
De Oekraïense strijdkrachten, in heel het westen geprezen om hun moed en doorzettingsvermogen, krijgen steeds meer steun van gewone Oekraïense vrouwen die zich vrijwillig aanmelden voor een militaire spoedopleiding. Dat zijn er nu al 37.000 en zo'n duizend van hen voeren intussen het bevel over een eenheid.
Eén van hen, een lerares geschiedenis, leidt een artilleriebataljon. ,,Ze vechten met al hun waardigheid en als gelijken”, aldus de Oekraïense first lady Olena Zelenska vanmiddag in een videogesprek met onder meer Europees Raadsvoorzitter Charles Michel. Maar ook: ,,Ik hoop dat we onze veerkracht houden. Na 106 dagen oorlog slaat de vermoeidheid toe.” Lees hier verder.
De Russische president Poetin eerde vandaag tsaar Peter de Grote op diens 350ste geboortedag en trok daarbij een parallel tussen wat hij schetste als hun beider historische doel: ,,Russische landen terugwinnen''.
,,Peter de Grote voerde 21 jaar lang de Grote Noordelijke Oorlog'', zei Poetin. ,,Het leek alsof hij in oorlog was met Zweden en hen iets afnam. Hij nam hen niets af. Hij pakte terug wat van Rusland was'', zei hij in Sint-Petersburg na een bezoek aan een tentoonstelling over Peter de Grote.
Later vandaag vergeleek hij op de Russische televisie de huidige oorlog in Oekraïne met de campagne van Peter de Grote in Zweden. ,,Blijkbaar is het ook nu aan ons om terug te pakken wat van Rusland is. En als we ervan uitgaan dat deze waarden de basis van ons bestaan vormen, zullen we zeker slagen in onze doelen.''
Voorafgaand aan Poetins bezoek aan de tentoonstelling zond de staatstelevisie een documentaire uit waarin de president Peter de Grote prees als een harde militaire leider, die het leger moderniseerde en de marine uitbouwde. Zo kon hij het Russische grondgebied uitbreiden ten koste van Zweden en het Ottomaanse rijk.
Het was niet voor het eerst dat Poetin in het openbaar zijn fascinatie voor de Russische geschiedenis de vrije loop liet. Zo publiceerde hij in juli 2021 een essay van bijna 7000 woorden, getiteld: Over de historische eenheid van Russen en Oekraïners. Daarin betoogde hij dat Rusland en Oekraïne één natie zijn, die kunstmatig verdeeld is.
Steeds meer Russische oligarchen en bedrijven die vanwege hun banden met het Kremlin op de Europese sanctielijst zijn gezet, stappen naar het Europees Hof van Justitie om de strafmaatregelen aan te vechten. Het gaat volgens ingewijden inmiddels al om meer dan dertig rechtszaken, onder anderen aangespannen door miljardairs als Roman Abramovitsj, Michail Fridman en Igor Kesajev.
Zij klopten de afgelopen weken en dagen aan bij het Gerecht, een onderdeel van het hof in Luxemburg. Over geen van de zaken zijn veel details bekend en sommige zijn geanonimiseerd. Morgen worden betrokkenen gehoord vanwege de sancties tegen het aan de Russische staat gelieerde televisienetwerk RT (vroeger Russia Today).
De rechtszaak van de sigarettenhandelaar en wapenproducent Kesajev zal opvallend in het Nederlands worden gevoerd, vermoedelijk omdat hij een Nederlandse advocaat heeft. Wanneer dat is, is nog niet bekend. Volgens het Het Financieele Dagblad zou Kesajev een miljard euro in Nederland hebben gestald.
Michail Fridman was met zijn partner Petr Aven oprichter van Alfa Bank, het moederbedrijf van de onlangs failliet verklaarde Amsterdam Trade Bank. Ook Aven staat op de Europese sanctielijst en heeft een zaak aangespannen bij het Gerecht van de EU. Roman Abramovitsj is vooral bekend als de inmiddels voormalig eigenaar van de Engelse voetbalclub Chelsea. Kort na de Russische invasie van Oekraïne verkocht hij de club.
Oekraïense militairen geven een kijkje in hun leven in de loopgraven in de Donetsbekken. Zij moeten flankerende bewegingen van Russische troepen zien te stoppen:
Een rechtbank in de pro-Russische regio Donetsk in Oost-Oekraïne heeft twee Britten en een Marokkaan ter dood veroordeeld wegens hun deelname aan de oorlog aan de kant van Oekraïne.
De drie veroordeelden waren beschuldigd van terrorisme en het vechten als huurlingen tegen de Russische invasie. De soldaten dienden in het Oekraïense leger en namen deel aan de verdediging van de Azovstal-staalfabriek van Marioepol toen ze werden gevangengenomen, aldus de Britse krant The Guardian. Ze verweerden zich dan ook met het argument dat ze als krijgsgevangenen moeten worden behandeld. Ze zeiden na het vonnis te hebben gehoord in beroep te gaan tegen de beslissing, meldt persbureau TASS.
In diverse Oekraïense media wordt gesuggereerd dat het sowieso niet tot executie zal komen. Zo schrijft de pro-Russische nieuwswebsite Ukraina.ru dat een eventuele Britse juridische actie tegen de veroordeling een de facto erkenning van de Volksrepubliek Donetsk zou betekenen. 'Ze zullen tegen ons in beroep gaan, in de gerechtelijke instanties van de republiek. (...) Dat is de feitelijke erkenning van de Volksrepubliek Donetsk door Groot-Brittannië, de belangrijkste bondgenoot van Oekraïne in Europa.'
Groot-Brittanië heeft echter nog geen concrete acties aangekondigd. Een woordvoerder van premier Boris Johnson zei slechts 'diep bezorgd' te zijn over de doodvonnissen en dat het VK 'zal proberen hun vrijlating te bewerkstelligen'. En: ,,We hebben voortdurend gezegd dat krijgsgevangenen niet voor politieke doeleinden mogen worden misbruikt.'' Volgens een regeringswoordvoerder in Londen zal Groot-Brittannië zich wenden tot Oekraïne om de vrijlating te bewerkstelligen van Britten in Oekraïense dienst die krijgsgevangen zijn gemaakt.
De drie veroordeelden zijn de eerste Oekraïense soldaten die door pro-Russische separatisten zijn berecht sinds de Russische invasie op 24 februari. Voor het proces zeiden waarnemers dat het proces onder andere bedoeld was om de uitwisseling te forceren van gevangengenomen Russische soldaten die in Oekraïne zijn berecht.
Oekraïne heeft drie Russische soldaten veroordeeld voor tijdens de invasie begane oorlogsmisdaden. Een soldaat kreeg een levenslange gevangenisstraf voor het doden van een burger. Twee andere soldaten werden elk veroordeeld tot meer dan elf jaar gevangenisstraf voor beschietingen van burgerdoelen.
In Europa staan nu 4,8 miljoen Oekraïense vluchtelingen geregistreerd. UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, meldt dit na het optellen van de registraties in 44 Europese landen.
Waarschijnlijk zijn de cijfers onvolledig en zijn er meer mensen uit Oekraïne gevlucht sinds de Russische invasie. Volgens tellingen aan de grens hebben sinds 24 februari meer dan 7,2 miljoen mensen het land verlaten, maar hebben sindsdien ook 2,3 miljoen mensen de grens in omgekeerde richting gepasseerd. De meeste vluchtelingen zijn vrouwen en kinderen, omdat mannen tussen de 18 en 60 jaar kunnen worden opgeroepen voor het leger en daarom in Oekraïne moeten blijven.
In Polen staan de meeste vluchtelingen geregistreerd, namelijk 1,1 miljoen. In Rusland ziet de UNHCR bijna evenveel Oekraïners, maar dat is een schatting omdat de cijfers niet volledig zijn en onduidelijk is of mensen daar vrijwillig naartoe zijn gegaan. Nederland registreerde tot nu toe bijna 63.000 Oekraïners. UNHCR denkt dat daarnaast 8 miljoen mensen ontheemd zijn in Oekraïne.
De fractieleiders in het Europese Parlement hebben vandaag een gezamenlijke oproep gelanceerd aan de Europese staats- en regeringsleiders om op hun top van 23 en 24 juni de kandidaat-lidmaatschapsstatus toe te kennen aan Oekraïne en Moldavië, en in een later stadium ook aan Georgië. ,,In de context van een brutale oorlog tegen onze Europese buur en een ontsporend internationaal klimaat moet de Europese Unie moed, vastberadenheid en visie tonen”, zo schrijven zij in hun oproep. ,,De EU moet een betrouwbare partner en een geloofwaardige geopolitieke speler zijn die voor haar waarden en principes opkomt door solidair te zijn met hen die voor dezelfde idealen staan.”
De Oekraïense president Zelenski dringt in zowat elk gesprek aan op een snel besluit, parlementsvoorzitter Ruslan Stefanchuk toert momenteel door Europa met dezelfde boodschap. De Europese leiders, die elkaar in juni treffen op een top over onder meer de EU-uitbreiding, zijn verdeeld over de Oekraïense toetredingsaanvraag. Op de lange termijn, vindt iedereen, hoort Oekraïne bij de Europese familie, maar je kunt volgens sommigen niet zomaar alle regels opzijzetten en Oekraïne nu à la minute de kandidaat-status geven. Een tweede bezwaar, dat diverse Balkanlanden al jaren op die status wachten, pareren de EP-fractieleiders meteen in hun oproep: ze vinden dat ook hun verwachtingen niet blijvend mogen worden genegeerd.
Naar alle waarschijnlijkheid meren in Vlissingen binnenkort meerdere schepen aan voor grootschalige opvang van vluchtelingen. Het Serooskerkse offshorebedrijf OOS International is benaderd om daarvoor te zorgen, bevestigt directeur Léon Overdulve.
Het zou gaan om één cruiseschip, de voormalige Superstar Libra, en twee binnenvaartschepen. Op het cruiseschip is plek voor 1000 à 1500 vluchtelingen, op de andere voor 180 personen. Overdulve: ,,Vorige week belde de gemeente Vlissingen. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid wilde weten of het cruiseschip, dat wij in maart al aanboden, nog beschikbaar was. Daar is toen niet op gereageerd. Gisteren hebben wij drie uur vergaderd met mensen van het ministerie. De kwestie was nu urgent en ze wilden weten of wij vóór het weekeind drie schepen konden aanbieden. Dan zouden ze een beslissing nemen.”
Getekend is er dus nog niets. Overdulve denkt vóór vrijdag 17 uur een complete aanbieding te kunnen doen. ,,Het voorwerk hebben we destijds al gedaan. De diepgang is gecheckt, we weten dat ze in Vlissingen-Oost kunnen liggen, dat was perfect. Het gaat er nu om te kijken of in de tussentijd de prijzen niet gestegen zijn en dat soort zaken. De schepen zijn beschikbaar, we weten waar ze liggen.” De binnenvaartschepen huurt OOS in, het cruiseschip zal huurkoop zijn (aan het eind van de rit is het schip dan eigendom van OOS). Dat cruiseschip is overigens pas in september beschikbaar.
Overdulve zegt blij te zijn dat zijn plan nu omarmd is: ,,Tuurlijk, ze zijn nu naar ons toe gekomen, maar dat dit bijna vier maanden heeft moeten duren, is ronduit schandalig. Wij hebben op 6 maart al schepen aangeboden, als eerste. Daar werd niet op gereageerd. Ik snap niet dat overheden zó kunnen werken.”
Het industrieterrein en aangrenzende gebieden in de Oekraïense stad Sjevjerodonetsk zijn nog onder Oekraïense controle, claimt burgemeester Oleksandr Strjoek. De situatie is volgens hem 'moeilijk maar beheersbaar'.
De verdediging houdt stand ondanks intensieve aanvallen van Russische troepen, laat de burgemeester weten. De generale staf van het Oekraïense leger stelt dat Russische militairen op zoek zijn naar zwakke punten in de verdediging.
Het is volgens Strjoek onmogelijk om mensen uit Sjevjerodonetsk te evacueren. In de stad zijn nog ongeveer 10.000 burgers. Voor de oorlog telde die zo'n 100.000 inwoners. Honderden burgers blijven volgens Oekraïense informatie in de chemische fabriek Azot, die als schuillocatie dient. De fabriek wordt donderdag aangevallen door de Russische artillerie.
De verovering van Sjevjerodonetsk is nu het voornaamste doel van Rusland, dat al een groot deel van de stad in de regio Loehansk heeft bezet. 90 procent van Loehansk is onder Russische controle. De strijd om Sjevjerodonetsk is volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski bepalend voor de toekomst van de Donbas, die bestaat uit Loehansk en Donetsk.
De Duitse gezondheidsminister Karl Lauterbach wil dat zijn land hulp gaat bieden aan Oekraïners die gewond zijn geraakt door de oorlog in hun land. De SPD-politicus maakte dat bekend tijdens een interview op de Duitse radiozender Deutschlandfunk.
Het gaat enerzijds om behandelingen in Duitsland, maar ook om de verzorging van gewonden in het door oorlog verscheurde land zelf. Lauterbach noemde specifiek hulp aan mensen met ernstige brandwonden en aan mensen die ledematen zijn verloren en daarom protheses nodig hebben.
Lauterbach heeft donderdag tijdens zijn bezoek aan Oekraïne een ontmoeting met zijn ambtsgenoot Viktor Ljasjko. Sinds het begin van de oorlog zijn verschillende Duitse ministers naar het land afgereisd, onder wie buitenlandminister Annalena Baerbock en de minister van Ontwikkeling Svenja Schulze.
Lokale Russische media verwijderen lijsten met namen en overlijdensberichten van omgekomen militairen. Hierdoor is het lastiger een beeld te vormen van het aantal Russische slachtoffers in de oorlog met Oekraïne. Zeker vijf lokale Russische media hebben de afgelopen dagen namenlijsten verwijderd van hun website, zo blijkt uit een inventarisatie van de Volkskrant.
Het weghalen van deze lijsten komt door een recente uitspraak van de rechtbank in Svetlogorsk in de regio Kaliningrad. Die vindt het publiceren van de namen in strijd met het staatsgeheim. Doden uit de regio's Krasnojark, Omsk, Tsjeljabinsk en Volgograd zijn hierdoor niet meer zichtbaar. Eerder deze maand werden tientallen doden genoemd op de lokale websites.
,,Dit is voor ons een gedwongen maatregel", schrijft de redactie van een van de media op haar website. ,,Onze excuses aan de moeders en vaders, echtgenotes en kinderen, familieleden en vrienden van de militairen die zijn omgekomen tijdens de speciale militaire operatie in Oekraïne."
Het Russische leger trekt op in de richting van de oostelijke stad Izjoem, melden de Britse inlichtingendiensten. Rusland wil volgens de Britten de stad vanuit het zuiden aanvallen om meer controle over de regio te krijgen.
Izjoem ligt in de regio Charkov, vlak bij Loehansk, waar de strijd om Sjevjerodonetsk nog steeds voortduurt. De Britten zeggen dat Rusland een nieuw momentum wil creëren door Izjoem in te nemen, iets dat eerder niet lukte. In april en mei werd rond de stad fel gevochten door Oekraïne en Rusland. De Oekraïners wisten de Russen terug te dringen.
Om de stad nu wel in te nemen, heeft Rusland extra middelen ingezet, aldus de Britse inlichtingendiensten. De Britten geven dagelijks een update over de situatie aan de frontlinies in Oekraïne.
Volgens president Volodimir Zelenski is de strijd om Sjevjerodonetsk van doorslaggevend belang voor de toekomst van de regio Donbas, in het oosten van het land. De Russen rukken langzaam op in de stad en beheersen nu al grote delen. Zelenski zegt dat de Oekraïense militairen moedig weerstand bieden, maar in de minderheid zijn en niets anders kunnen doen dan verdedigen.
Regeringsleiders als de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Franse president Emmanuel Macron moeten niet meer met de Russische president Vladimir Poetin praten. Die gesprekken leveren niks op en 'geven de schijn van legitimiteit aan iemand die verantwoordelijk is voor de misdaden die het Russische leger in Oekraïne begaat', zegt de Poolse president Andrzej Duda in een interview met de Duitse krant Bild.
De Poolse president zegt 'geschokt' te zijn door de aanhoudende gesprekken met de Russische leider en door de recente oproep van Macron om Poetin niet te vernederen. ,,Heeft iemand gedurende de Tweede Wereldoorlog op deze manier met Adolf Hitler gesproken", vraagt Duda zich af. ,,Heeft er iemand gezegd dat hij zijn gezicht moet kunnen redden? Dat we het zo moeten regelen dat het niet vernederend is voor Adolf Hitler?"
Macron en Scholz hebben sinds het begin van de oorlog in Oekraïne meermaals telefonisch met Poetin gesproken. Hun laatste gesprek was vorige week en ging onder meer over hervatting van de graanexport uit Oekraïne. Macron noemde in april zijn gesprekken met Poetin 'ondankbaar werk', maar zei het als 'zijn plicht' te zien om een opening te houden.
Russische troepen hebben het grootste deel van de strategische Oekraïense stad Sjevjerodonetsk onder controle en beschieten de naastgelegen plaats Lisitsjansk voortdurend. Ze richten daarbij grote schade aan, aldus de gouverneur van de regio Loehansk.
In een online bericht meldde gouverneur Serhi Haidai dat er geen kans is dat Oekraïense troepen in de regio Loehansk worden omsingeld. Volgens de regionale bestuurder controleren de Russen tijdelijk 90 procent van de regio. Eerder woensdag had hij al medegedeeld dat de Oekraïense troepen zich mogelijk terugtrekken naar posities in Sjevjerodonetsk die beter verdedigbaar zijn. Of dat ook is gebeurd, is onduidelijk.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski liet later online weten dat de verdedigers van Sjevjerodonetsk de Russische invasietroepen grote verliezen hebben toegebracht in wat hij noemde zeer hevige en moeilijke gevechten. ,,In vele opzichten wordt het lot van de Donbas-regio daar beslecht."
Meer dan zeven miljoen mensen hebben Oekraïne verlaten sinds het begin van de oorlog. Dat meldt de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) op basis van het aantal grensoverschrijdingen. Dat waren er bij de jongste telling, woensdag, maar liefst 7.023.559.
Het is onduidelijk bij hoeveel van deze grensoverschrijdingen het om oorlogsvluchtelingen gaat en bij hoeveel om mensen die het land tijdelijk verlieten om andere redenen.
Het aantal individuele vluchtelingen uit Oekraïne dat tot nu toe werd geregistreerd in heel Europa bedroeg vandaag 4.712.076 met Polen, Rusland en Moldavië als favoriete landen.
Spanje heeft Duitsland nog niet gevraagd om een exportvergunning voor de levering van moderne Duitse gevechtstanks aan Oekraïne. ,,Dat is de stand van zaken vandaag'', zei een woordvoerster van de regering in Berlijn woensdag.
Bondskanselier Olaf Scholz had dinsdag na mediaberichten over de Spaanse levering van Leopard-tanks gezegd dat er geen officiële aanvraag was. Zodra die binnenkomt, zal de aanvraag volgens hem zorgvuldig worden onderzocht.
Het bleef woensdag onduidelijk of de Spaanse regering 40 van de in Duitsland gebouwde gevechtstanks van het type Leopard 2 A4 daadwerkelijk aan Oekraïne wil leveren, zoals zondag gemeld door de Spaanse kwaliteitskrant El Pais.
Volgens informatie van de Amerikaanse nieuwssite Business Insider is het aantal tanks flink naar beneden bijgesteld. 'Het gaat om maximaal tien tanks die volgens bronnen in Duitse regeringskringen krakkemikkig zijn', aldus de site. 'Het is dan ook volkomen open of een dergelijke levering ooit zal plaatsvinden. Dat zou bovenal de druk op bondskanselier Olaf Scholz (SPD) vergroten om het voorbeeld te volgen met de levering van Duitse tanks.'
Oekraïne ontkent dat westerse sancties tegen Moskou de oorzaak zijn van de wereldwijd stijgende graanprijzen, zoals Rusland beweert. ,,De echte reden voor deze crisis is de Russische agressie, niet de sancties", zei de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba woensdag.
Oekraïne is net als Rusland een van de belangrijkste graanexporterende landen ter wereld. Ongeveer 30 procent van het wereldwijde graanvolume wordt in beide landen verbouwd. Internationaal wordt gevreesd dat de blokkade van de Oekraïense graanexport als gevolg van de oorlog in Oekraïne een wereldwijde hongercrisis zou kunnen veroorzaken. Tientallen containerschepen zijn momenteel gestrand in Oekraïense havens en worden geblokkeerd door het Russische leger.
Oekraïne en Rusland hebben opnieuw lichamen van militairen uitgewisseld, bericht Kiev. De landen droegen elk vijftig lichamen over. Van de Oekraïense gesneuvelden verscholen er zich 37 lange tijd in de Azovstal-fabriek in de havenstad Marioepol.
De ruil vond plaats aan de frontlinie in de zuidoostelijke regio Zaporizja. De twee landen gaan volgens de Oekraïense autoriteiten door met de uitwisseling van lichamen. Het Oekraïense leger maakte eerder deze week bekend dat het 210 lichamen van Oekraïense soldaten, vooral verdedigers van Azovstal, had teruggekregen.
Oekraïne is niet van plan de wateren rond de haven van Odessa te ontdoen van mijnen om de export van graan weer mogelijk te maken. De Oekraïners vrezen dat Rusland daarvan gebruikmaakt om de belangrijke havenstad aan te vallen. ,,Op het moment dat we de toegang tot de haven van Odessa vrijmaken, zal de Russische vloot er zijn'', aldus woordvoerder Sergi Brattsjoek van het regionale bestuur in een videoboodschap op sociale media.
Turkije en Rusland kwamen woensdag in Ankara bijeen om de instelling van een veiligheidscorridor te bespreken voor het verschepen van Oekraïens graan dat door een Russische blokkade vastzit in de havens. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zei in de Turkse hoofdstad dat Moskou klaar is om de veilige doorgang van Oekraïens graan te vergemakkelijken.
Brattsjoek zei vóór de Russische aankondiging dat alle export vanuit Odessa moet worden begeleid 'door Navo-landen'. Turkije, dat lid is van de Navo, heeft aangeboden om konvooien vanuit Oekraïense havens te begeleiden.
Oekraïne was voor de oorlog een van de belangrijkste exporteurs van tarwe ter wereld en leverde de helft van de wereldhandel in zonnebloempitten en -olie. De Oekraïense president Volodimir Zelenski waarschuwde deze week dat de hoeveelheid graan die door de oorlog wordt geblokkeerd binnen enkele maanden kan verdrievoudigen.
Het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP) werkt samen met taxi-app Uber om hulpgoederen te leveren aan stedelijke gebieden in Oekraïne. Door de oorlog zijn die soms moeilijk bereikbaar voor grote vrachtwagens.
Het WFP gebruikt een speciale versie van het technologieplatform dat Uber gebruikt om auto's en bestelwagens in te zetten binnen een straal van 100 kilometer van WFP-magazijnen naar distributiepunten. Met dit systeem kunnen alle betrokkenen zien waar de voertuigen zijn en wanneer de hulpgoederen op hun bestemming arriveren.
Hulpgoederen worden op deze manier al gedistribueerd in steden als Kiev, Dnipro, Lviv, Vinnitsja en Tsjernivtsi, meldt de VN-organisatie. Volgens de noodcoördinator in Oekraïne verbetert de gratis door Uber aangeboden technologie de samenwerking tussen het WFP en lokale bedrijven, waardoor de distributie efficiënter wordt.
Het WFP heeft zijn activiteiten in en rond Oekraïne de afgelopen drie maanden opgeschaald. De organisatie wil tegen eind juni voedsel en geld verstrekken aan meer dan 3 miljoen mensen per maand in het land.
Rusland is er klaar voor om de veiligheid te garanderen van schepen die Oekraïense havens verlaten, meldt de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov. Dat kan in samenwerking met Turkije, zei Lavrov na een overleg met zijn Turkse collega Mevlut Cavusoglu.
Lavrov is naar Ankara afgereisd om te praten over de door de Russische inval in problemen geraakte export van Oekraïens graan. Een doorbraak leverde het overleg niet op. Rusland vindt dat Oekraïne de mijnen in de Zwarte Zee moet verwijderen. De landen beschuldigen elkaar van de plaatsing ervan.
De graantransport via de Zwarte Zee is tot stilstand gekomen door een Russische blokkade, met voedseltekorten tot gevolg. De voedselprijzen stijgen ook omdat de verkoop van Russisch graan aan banden is gelegd door de internationale sancties tegen het land. Cavusoglu noemde de Russische eis om een einde te maken aan de sancties om graan op de wereldmarkt te helpen 'legitiem'.
Turkije heeft op verzoek van de Verenigde Naties aangeboden schepen te escorteren vanaf Oekraïense havens, ondanks de aanwezigheid van mijnen in de Zwarte Zee. De Turkse regering praat ook met Oekraïense autoriteiten over graan.
Het Europese Parlement is blij met de eind mei overeengekomen olieboycot tegen Rusland en de manier waarop de Commissie en de lidstaten proberen een voedselcrisis te voorkomen, maar tegelijkertijd is er kritiek: dat ze te weinig doen aan de scherp gestegen voedsel- en energieprijzen voor de eigen bevolking als gevolg van de oorlog.
Nogal wat parlementariërs zeiden dat vanmorgen in een plenair debat met Commissievoorzitter Von der Leyen en Raadsvoorzitter Michel. Het Parlement drong ook aan op meer en snellere wapenleveranties, temeer omdat het effect van de nu zes sanctiepakketten pas met vertraging komt en Rusland dus een voorsprong houdt.
Michel en Von der Leyen veroordeelden allebei scherp de manier waarop Rusland voedseltekorten en een dreigende honger als oorlogswapen inzet, en in zijn propaganda de schuld daarvoor bij het Europese sanctiebeleid legt.
De training van de Oekraïense militairen die de door Nederland en Duitsland geleverde pantserhouwitsers gaan bedienen, is volgens minister van Defensie Kajsa Ollongren bijna afgerond. De training door Nederlandse en Duitse instructeurs bevindt zich in de 'laatste fase', zei ze in de Tweede Kamer.
De bewindsvrouw wilde niet verder concretiseren wanneer de opleiding klaar is en het zware geschut naar het slagveld in Oekraïne gaat. ,,De training verloopt goed'', zei de minister over de opleiding die plaatsvindt in Duitsland. Nederland geeft vijf en Duitsland zeven pantserhouwitsers aan de strijdkrachten van Oekraïne.
Het is volgens minister Ollongren belangrijk om de regering in Kiev te blijven steunen met wapenhulp. Er moet ook gekeken worden naar militaire ondersteuning op de 'langere termijn'. Het Oekraïense leger moet worden gemoderniseerd om ook in de toekomst het land te kunnen verdedigen.
De oorlog concentreert zich in de Donbas en het Russische offensief met veel artilleriebeschietingen zal de komende weken nog aanhouden, verwacht Ollongren. De Russen boeken hier 'langzaam maar gestaag' terreinwinst, zei ze. De logistieke aanvoerlijnen van de Oekraïners worden bedreigd.
Een ontmoeting tussen de presidenten van Rusland en Oekraïne is pas mogelijk na hervatting van de vredesonderhandelingen tussen de twee landen. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft dat gezegd tijdens een bezoek aan Turkije.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski wil al langere tijd met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin om tafel. Zijn recente pogingen om een ontmoeting te regelen waren tevergeefs. Voordat het vredesoverleg tot stilstand kwam, zeiden Russische autoriteiten dat een ontmoeting tussen de twee leiders pas in een later stadium van de onderhandelingen zou kunnen plaatsvinden.
Vertegenwoordigers van de Oekraïense en Russische regeringen kwamen al snel na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne bijeen, maar hebben elkaar al sinds eind april niet meer gezien. Ook de onderhandelingen op afstand zijn tot stilstand gekomen en beide landen geven elkaar de schuld van het uitblijven van een doorbraak.
Voorzitter Ruslan Stefanchuk van het Oekraïense Parlement heeft vanmorgen Europa hartstochtelijk opgeroepen zijn land op 24 juni de status van kandidaat-lidstaat te geven. ,,Als Oekraïne die status niet krijgt, is dat een boodschap aan Poetin: dat hij vrijuit alles kan doen wat hij wil'', aldus Stefanchuk vanmorgen in het Europese Parlement.
De voorzitter van de Verkhovna Rada is een rondreis langs tal van Parlementen begonnen om voor zijn land een kandidaat-lidmaatschap in de wacht te slepen – ‘ook al weten we heel goed dat het dan alleen nog maar om de kandidaat-status gaat’.
De 27 EU-staats- en regeringsleiders komen 23 en 24 juni bijeen, onder meer over toekomstige uitbreidingen van de Unie. Een zichtbaar geëmotioneerde Stefanchuk, net als zijn president in legerplunje, zei zich in Straatsburg ‘onder vrienden’ te voelen. Hij bedankte ook uitgebreid EP-voorzitter Roberta Metsola, ‘die ons Parlement al kwam toespreken terwijl Kiev nog onder belegering lag’.
De Oekraïense troepen in Sjevjerodonetsk moeten zich mogelijk terugtrekken naar posities in de oostelijke stad die beter verdedigbaar zijn. Dat heeft de gouverneur van Loehansk, Sergej Gaidai, op de televisie gezegd. Hij voegde eraan toe dat Oekraïne niet van plan is om Severodonetsk op te geven.
De gouverneur zei dat Rusland nu al 24 uur per dag luchtaanvallen uitvoert op Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk, dat aan de andere kant van de rivier Severski Donets ligt. De gouverneur van Loehansk had maandag nog gezegd dat de Russen zijn teruggedrongen in Sjevjerodonetsk en dat de stad in tweeën is verdeeld. Eerder bezetten de Russen nog 70 procent van Sjevjerodonetsk.
Noorwegen heeft 22 houwitsers naar Oekraïne gestuurd. Het land leverde ook reserveonderdelen en munitie, aldus het Noorse ministerie van Defensie vanmorgen in een verklaring.
Het ministerie meldde dat uit veiligheidsoverwegingen niet vooraf was aangekondigd dat er houwitsers naar Oekraïne zouden gaan. Ook bij eventuele nieuwe wapenzendingen aan Kiev zal de regering in Oslo terughoudend zijn met het verstrekken van informatie.
Eerder schonken Nederland en Duitsland samen twaalf pantserhouwitsers aan Oekraïne.
Oekraïne kan rekenen op 1,5 miljard dollar extra financiële steun van de Wereldbank. 's Werelds grootste instituut voor ontwikkelingssamenwerking heeft dat toegezegd, waardoor het totale steunpakket van het instituut voor Oekraïne uitkomt op meer dan 4 miljard dollar. Daarvan is al bijna 2 miljard dollar uitgekeerd.
De Russische invasie van Oekraïne heeft grote economische ravage aangericht. Zo is veel infrastructuur vernietigd en wordt de graanexport ernstig gehinderd. De Oekraïense overheid kampt daarnaast met grote problemen om haar rekeningen te betalen. Onder meer Nederland heeft voor de steun financiële garanties afgegeven.
De nieuwe financiering vanuit de Wereldbank is bedoeld om te helpen bij het uitkeren van de lonen van onder meer overheidspersoneel. Maar of het bedrag daarvoor voldoende is, valt nog te bezien. De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft gezegd dat zijn regering in totaal 7 miljard dollar per maand aan hulp nodig heeft om te kunnen blijven functioneren.